Niegolewski Felicjan (1868 lub 1869–1919), lekarz okulista, działacz społeczny i polityczny. Ur. 12 X w Niegolewie w pow. grodziskim, był wnukiem Andrzeja (zob.), synem właściciela ziemskiego Zygmunta i Zofii ze Skórzewskich, bratem Stanisława (zob.). Uczył się w Gimnazjum im. Fryderyka w Poznaniu i im. Ludwiki w Berlinie. W latach szkolnych uczestniczył w pracach polskich organizacji filareckich. Po ukończeniu gimnazjum studiował medycynę na uniwersytecie w Lipsku, Berlinie i Monachium. W Monachium też doktoryzował się w r. 1894 (Die Ehlichsche Granulation der weissen Blutkoerperchen bei einigen Tierspecies, München 1894). Dla uzupełnienia wiedzy z zakresu okulistyki przeniósł się do Paryża, gdzie był asystentem prof. Konstantego Gałęzowskiego, a następnie praktykował u prof. Bogdana Wicherkiewicza w Krakowie. Samodzielną pracę zawodową rozpoczął w Bytomiu. Ostatecznie na stałe osiedlił się w Poznaniu. Tutaj działał w Wydziale Lekarskim i Wydziale Przyrodników i Techników Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk oraz w Tow. Zawodowym Lekarskim. Współpracował z pismem „Nowiny Lekarskie”.
N. był także wybitnym działaczem politycznym i społecznym. Związany z Narodową Demokracją, został w r. 1899 przyjęty wraz z żoną Stanisławą do tajnej Ligi Narodowej. Od r. 1903 (z krótkimi przerwami) zasiadał w sejmie pruskim i w parlamencie Rzeszy, gdzie w swych wystąpieniach bronił interesów polskich. W r. 1909 po rezygnacji Alfreda Chłapowskiego reprezentował w sejmie okręg średzko-śremski. Był sekretarzem (kwestorem) Koła Polskiego w Berlinie. Podczas strajku szkolnego stanął w obronie prześladowanych dzieci polskich jako członek Komitetów Poznańskiego i Wrzesińskiego (powołanych w r. 1901) i opiekował się ofiarami strajku. W związku z działalnością w tych komitetach miał proces w Gnieźnie w dn. 17–23 IX 1903. Inicjował zbiórki na pomoc dla walczącego o prawo do swej ziemi Michała Drzymały. Wyjeżdżał do skupisk polskich w Niemczech. Organizował wycieczki młodzieży polskiej tam mieszkającej do ośrodków kultury w Poznaniu i Krakowie. Był działaczem «Sokoła», prezesem «Samopomocy». Należał do współzałożycieli «Straży» (1905), wszedł w skład jej zarządu, a w r. 1909 został prezesem. Działalność ta spowodowała nowy proces (w Poznaniu) i karę grzywny. N. należał do założycieli w r. 1906 towarzystwa akcyjnego Nowa Drukarnia Polska, wydającego w Poznaniu „Kurier Poznański” i „Orędownik”. Wchodził w skład rady nadzorczej wydawnictwa. W r. 1909, po powołaniu w Poznaniu Polskiego Tow. Demokratycznego (od r. 1910 – Tow. Demokratyczno-Narodowe), N. został wybrany do Rady Głównej. W r. 1912 ukazało się drukiem jego przemówienie pt. Nasze położenie i nasza obrona. W r. 1913 został skarbnikiem Rady Narodowej, organizacji utworzonej w celu obrony całości spraw polskich w zaborze pruskim. Po wybuchu pierwszej wojny światowej należał do tajnego Komitetu Międzypartyjnego, kierującego pracą polityczną w zaborze pruskim. Współpracował z Komitetem dla Bezdomnych, który sprawował opiekę nad Polakami z Królestwa, internowanymi w obozach niemieckich. Pełnił również funkcję prezesa Komitetu Opieki nad Weteranami 1863 r. Związek Narodowy w Stanach Zjednoczonych nadał mu członkostwo honorowe za działalność na rzecz utrzymania polskości w zaborze pruskim. W przededniu odzyskania niepodległości, złożony ciężką chorobą gośćca, działał jeszcze w przekształconym w r. 1918 z Komitetu Międzypartyjnego Centralnym Komitecie Obywatelskim. Zmarł 8 I 1919 w Poznaniu, pochowany został w Niegolewie.
Z małżeństwa ze Stanisławą Jasieńską (ślub w r. 1899) nie pozostawił potomstwa. Stanisława Niegolewska, ur. 8 I 1879 w Bidzinach w pow. opatowskim, córka Augusta i Zofii z Ośmiatowskich, była również działaczką społeczną i polityczną. Z jej inicjatywy powołano w Poznaniu Tow. «Znicz» dla popierania polskiego przemysłu. W czasie pierwszej wojny światowej i powstania wielkopolskiego organizowała opiekę nad ofiarami wojny. W r. 1923 wyszła ponownie na mąż za Mariana Kiniorskiego (zob.) i osiedliła się w Suchodębiu (pow. Kutno). Po wybuchu drugiej wojny światowej przeniosła się wraz z mężem do Warszawy. Brała udział w powstaniu warszawskim w oddziale Armii Krajowej «Harnasie». Po wyzwoleniu zamieszkała w Szczecinie, gdzie zmarła 10 V 1945.
Wojtkowski, Bibliogr. historii Wpol.; Uruski, XII 87; – Dzieje Wielkopolski, P. 1973 II; Hemmerling Z., Posłowie polscy w parlamencie Rzeszy Niemieckiej i w sejmie pruskim 1907–1914 r., W. 1968; Jakóbczyk W., Studia nad dziejami Wielkopolski, P. 1967 III; Karwowski, Hist. W. Ks. Pozn., III; Kozicki S., Historia Ligi Narodowej, Londyn 1964; Marczewski J., Narodowa Demokracja w Poznańskiem 1900–1914, W. 1967; Seyda M., Polska na przełomie dziejów, P. 1927–31 I–II; Śp. Felicjan Niegolewski, P. 1919 (fot.); Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Poznaniu 1857–1927, P. 1928; – Rzepecki K., Naprzód czy wstecz?, P. 1912 s. 90 (fot.); – „Dzien. Pozn.” 1903 nr 212 –17; „Kur. Pozn.” 1919 nr 6; „Nowiny Lek.” 1919 nr 1 s. 30–1; – Arch. Państw. w P.: Kartoteka ewidencji ludności; – Kronika rodzinna Niegolewskich i maszynopis biogramu Stanisławy Niegolewskiej w posiadaniu Andrzeja Niegolewskiego; Maszynopis biogramu Stanisławy Niegolewskiej w Materiałach Red. PSB.
Zygmunt Kaczmarek