INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Hanna Natalia Rudzka-Cybisowa      Hanna Rudzka-Cybisowa, wizerunek na podstawie fotografii z 1925 r.

Hanna Natalia Rudzka-Cybisowa  

 
 
1897-07-27 - 1988-02-03
Biogram został opublikowany w latach 1991-1992 w XXXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rudzka-Cybisowa Hanna Natalia Anna (1897–1988), malarka, profesor ASP w Krakowie. Ur. 27 VII w Mławie, była córką Jana Rudzkiego i Natalii z Rościszewskich.

W l. 1912–17 uczęszczała R. do gimnazjum filologicznego w Lublinie, pobierając równocześnie prywatnie lekcje u malarza Władysława Berwickiego (ucznia Wojciecha Gersona) i Henryka Wiercińskiego. W l. 1918–20 studiowała w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych w pracowni Miłosza Kotarbińskiego. Zmuszona ze względów finansowych przerwać studia, pracowała po ukończeniu kursu w r. 1920/1 jako nauczycielka rysunku w gimnazjum żeńskim w Lublinie. Od r. 1921 kontynuowała studia w krakowskiej ASP, przez dwa lata w pracowni Ignacego Pieńkowskiego, a następnie w r. 1923/4 Józefa Pankiewicza. W r. 1923 otrzymała wyróżnienie za akt na dorocznej wystawie studentów. Należała do grupy uczniów Pankiewicza, Pieńkowskiego i Wojciecha Weissa (m. in. Jan Cybis, Józef Czapski, Józef Jarema, Artur Nacht-Samborski, Tadeusz [Piotr] Potworowski, Zygmunt Waliszewski), którzy utworzyli komitet w celu zebrania pieniędzy na wyjazd do Paryża (urządzali różne imprezy dochodowe, bale, loterie itp.). Nazwano ich Komitetem Paryskim (KP), a później od skrótu KP – kapistami.

W r. 1924 poślubiła R. Jana Cybisa i 1 IX wyjechała wraz z nim i pozostałymi członkami KP do Paryża, gdzie studiowali pod kierunkiem Pankiewicza, prowadzącego od r. 1925 Paryski Oddział ASP. Po wyczerpaniu zebranych funduszy zarabiali, organizując znów różne imprezy, wyjeżdżali na południe Francji (1925 – La Ciotat, 1926 – Collioure, 1928 – R.-C. pracowała w Moret-sur-Loinge pod Fontainebleau); uczestniczyła w wystawach kapistów: w marcu 1930 w Galerii Zaka w Paryżu, w maju 1931 w Galerii Moosa w Genewie. Do kraju wróciła w r. 1931 wraz z całą grupą KP w wyniku namów prezesa Polskiego Klubu Artystycznego (PKA) w Warszawie, Karola Stryjeńskiego. Cybisowie zamieszkali początkowo w Rudkach, majątku Potworowskich w Poznańskiem, później w Warszawie. W grudniu t. r. została otwarta pierwsza w Polsce «Wystawa malarska Grupy KP» w warszawskim hotelu Polonia, zorganizowana przez Stryjeńskiego; spotkała się ona z dużym pozytywnym zainteresowaniem publiczności i krytyki artystycznej.

R.-C. malowała, jak wszyscy kapiści odrzucający tematykę literacką, historyczną i symboliczną, głównie pejzaże i martwe natury, rzadziej akty i portrety. Prócz farby olejnej stosowała też chętnie technikę gwaszową. Osiągnęła świadomość i dojrzałość malarską już we wczesnych pejzażach francuskich i późniejszych z l. trzydziestych, malowanych jeszcze techniką impresjonistyczną, ale w powiązaniu z fakturą wiążącą kolor w ustalone harmonie barwne (np. obrazy olejne: W ogrodzie, 1932, Muz. Narod. w Krakowie, Pont-Neuf 1933, Muz. Narod. w Poznaniu, Notre-Dame ok. 1934, wł. prywatna). Ujawnił się w nich już jej własny sposób ujmowania natury, czy raczej jej przekształcania, przy zachowaniu zawsze czytelności motywu. R.-C, dzięki swej niezwykłej wrażliwości kolorystycznej i żywiołowemu temperamentowi, połączonymi z malarskim doświadczeniem i dyscypliną, najcelniej realizowała w swej twórczości założenia estetyki kapistów i konsekwentnie rozwijała je przez całe życie.

W r. 1932 przeniosła się R.-C. z mężem do Krakowa, gdzie początkowo skorzystali z gościny u Jacka Pugeta (który dołączył do grupy w Paryżu). W maju t. r. zaprezentowała 17 obrazów olejnych, wspólnie z Cybisem i Waliszewskim, na «Wystawie wychowanków ASP» w Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych (TPSP). W r. 1933 przebywała ponownie w Paryżu, gdzie odbyła się jej pierwsza indywidualna wystawa w «Galerie Renaissance», na której sprzedała kilka swoich gwaszy. W r. 1934 uczestniczyła w II wystawie «Grupy KP» w Instytucie Propagandy Sztuki (IPS) w Warszawie, a jej obrazy zostały zakupione do Państwowych Zbiorów Sztuki, w r. 1935 – w wystawie grup «Jednoróg» i «Zwornik» w Belgradzie. W czerwcu 1936 zaprezentowała swoje pejzaże (m. in. Kościół Mariacki, olej., 1936, wł. Muz. Narod. w Warszawie, Plac targowy w Krakowie, olej., 1936, Muz. Narod. w Poznaniu, Kościół Reformatów, gwasz. wł. prywatna), na urządzonej z okazji Dni Krakowa «Wystawie motywów krakowskich w twórczości artystów plastyków» (przy ul. Dunajewskiego 5). Od r. 1934, po bojkocie Salonu 34 i Dyrekcji TPSP w Krakowie, zainicjowanym głównie przez kapistów, R.-C. wystawiała na kolejnych Salonach IPS w Warszawie, m. in. w r. 1936 na Salonie Plastyków, zorganizowanym przez Związek Zawodowy Polskich Artystów Plastyków (ZZPAP) z 5 miast polskich; jury przyznało jej nagrodę pieniężną, a malarstwo jej zostało pozytywnie ocenione i szeroko omówione przez Tadeusza Pruszkowskiego („Gaz. Pol.”). W czasie trwania Salonu Malarskiego 1937 r. otrzymała R.-C. nagrodę Miasta stołecznego Warszawy. W lutym t. r. wzięła udział w wielkiej wystawie (400 artystek z 15 krajów) «Les Femmes Artistes d’Europe» w Musée du Jeu de Paume w Paryżu jako jedna z 48 polskich malarek. W t. r. odbyła długą podróż artystyczną do Włoch (Wenecja, Florencja, Rzym, Padwa, Neapol), zwiedziła też Międzynarodową Wystawę Sztuki i Techniki 1937 w Paryżu, spotykając się tam z francuskimi przyjaciółmi.

W l. 1937–8 R.-C. wyjeżdżała z mężem w lecie do Krzemieńca i Wiśniowca nad Horyniem, gdzie wraz z in. czołowymi kolorystami, jak Jerzy Wolff, Czesław Rzepiński, Jan Hryńkowski i Juliusz Studnicki prowadziła zajęcia w Rysunkowym Ognisku Wakacyjnym zorganizowanym przez Liceum Krzemienieckie (historia sztuki, sztuka ludowa, malarstwo, rysunek, rzeźba). Namalowała wtedy m. in.: Fragment z ogródka pani Słowackiej (olej., 1937, wł. prywatna), Wiśniówkę nad Horyniem (1938, 3 gwasze, wł. prywatna). W r. 1938 brała udział w wystawie «Grupy KP» w Salonie 35 w Poznaniu, w I Salonie ZZPAP urządzonym z okazji uroczystego otwarcia nowo zbudowanego Domu Plastyków w Krakowie przy ul. Łobzowskiej (4 VI), w Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Carnegie Institute w Pittsburgu. W maju t. r. w kawiarni «Zodiak» w Warszawie na wspólnej wystawie z Mają Berezowską, Ireną Kuczborską, Janiną i Januszem Wildenami wystawiała kilka gwaszy, o których pochlebnie napisał Jerzy Wolff („Prosto z mostu”). W r. 1939 wzięła jeszcze udział w wystawie IPS «Martwa natura w malarstwie polskim» i w czerwcu w II Salonie ZZPAP w Domu Plastyków w Krakowie.

Ożywioną działalność artystyczną i wystawową przerwała R.-C-ej druga wojna światowa. Wybuch jej zastał R.-C-ą w Wiśniowej, gdzie spędzała wakacje w majątku przyjaciół Janostwa Mycielskich. Rozeszła się w tym czasie z Cybisem. Po powrocie do Krakowa zorganizowała wspólnie ze Sławą Orkanową (Bronisława Orkanowa-Smreczyńska) Samopomoc Koleżeńską w kawiarni Domu Plastyków. W okresie okupacji malowała nadal wiele pejzaży i martwych natur, w większości gwaszy. Powstałe w tych latach, i zaraz po wojnie, obrazy olejne różnią się od wcześniejszych większym rozmachem i dużą inwencją tworzenia coraz to nowych zestawień kolorystycznych; plama barwna stała się bardziej zdecydowana, o nasyconym, intensywnym kolorze, o silnie działających kontrastach, np. Widok z okna pracowni na Zakład Lubomirskich (olej., 1944, wł. prywatna), Kwiaty (narcyzy) (olej., 1942, wł. Muz. Narod. w Krakowie), Martwa natura z czereśniami (olej., 1943, wł. Muz. Narod. w Warszawie), Martwa natura z niebieską filiżanką (olej., 1946, wł. Muz. Narod. w Poznaniu), Poronin (olej., 1946, wł. Muz. Narod. w Krakowie). W r. 1944 namalowała olejny portret Wiktorii Szarańcowej (wł. prywatna), który odznacza się już charakterystycznymi cechami właściwymi późniejszym portretom R.-C-ej.

Niemal natychmiast po wyzwoleniu Krakowa R.-C. wzięła udział w reaktywowaniu Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP) i 26 I 1945 weszła w skład Zarządu jako wiceprezes i przewodnicząca Komisji Artystycznej. W r. 1946 została wybrana na delegata do Komisji Artystycznej Zarządu Głównego ZPAP w Warszawie. Od t. r. była też członkiem (z Eibischem i Rzepińskim) Komitetu Redakcyjnego „Przeglądu Artystycznego”, nowo powstałego miesięcznika, organu ZPAP, wychodzącego w Krakowie do końca r. 1949. W r. 1947 objęła kierownictwo sekcji malarsko-graficznej Związku, w l. 1948–50 pełniła funkcję prezesa, w r. 1951 została wybrana na delegata na Walny Zjazd ZPAP. Przez wiele lat uczestniczyła w działalności socjalnej Związku, brała udział w wielu jury, komisjach itp. W r. 1947 otrzymała wojewódzką nagrodę artystyczną (przyznaną przez Wojewódzki Wydz. Min. Kultury i Sztuki w Krakowie).

Dn. 23 III 1945 R.-C. została powołana do pracy w ASP w Krakowie przez prorektora E. Eibischa, dn. 24 XII t. r. otrzymała nominację na profesora nadzwycz., 31 XII 1956 została mianowana profesorem zwycz. Prowadziła pracownię malarstwa do czasu przejścia na emeryturę w r. 1967. Była ceniona jako pedagog, wykształciła dwa pokolenia malarzy, wielu o znaczących dziś w sztuce nazwiskach, którzy mimo reprezentowania nawet przeciwstawnych tendencji artystycznych pozostali do końca oddanymi jej przyjaciółmi, korzystającymi nieraz z jej pomocy.

Ale przede wszystkim R.-C. intensywnie malowała. W r. 1948 wzięła udział w ogólnopolskim plenerze ZPAP w Łagowie, którego plonem były liczne pejzaże olejne i gwasze najbardziej reprezentatywne dla powojennego okresu jej twórczości i pewnej przemiany, jakiej uległa wówczas jej koncepcja budowania obrazu. Przy stosowaniu nadal niemal impresjonistycznej lekkości plam barwnych, bezbłędnych kontrastów kolorów ciepłych i zimnych, dominującą rolę zaczęła odgrywać konstrukcja ustępujących w głąb planów, wyrażających stosunki przestrzenne przy równoczesnym zachowaniu jednolitości płaszczyzny płótna. Do charakterystycznych dla tego okresu obrazów R.-C-ej należą: Motyw z Łagowa (olej., 1948, wł. Muz. Narod. w Krakowie), Park zamkowy w Łagowie (olej., 1948, wł. Muz. Narod. w Poznaniu), Jezioro w Łagowie (gwasz, wł. prywatna), Zagroda wiejska z czarną krową (olej., 1950, wł. Muz. Narod. w Poznaniu), Pejzaż ze stromym dachem (olej., 1954, wł. Muz. Narod. w Poznaniu), kilka pejzaży z Siedlca (gwasze, 1950, wł. Muz. Narod. w Szczecinie). Wystawiała swe prace już w r. 1945 na pierwszych powojennych wystawach krakowskiego ZPAP (Kraków, Radom, Łódź) i pierwszych Salonach Ogólnopolskich (Poznań, Radom, Warszawa). W r. 1946 prezentowała swoje obrazy na Międzynarodowej Wystawie Sztuki Współczesnej UNESCO w Musée d’Art Moderne w Paryżu. W r. 1949 wzięła udział w wielkiej wystawie «Łagów 1948» w Muz. Wielkopolskim w Poznaniu i w Wystawie Okręgowej w Krakowie, w IV Ogólnopolskiej Wystawie Zimowej w Radomiu i w Ogólnopolskiej Wystawie Malarstwa Współczesnego na II Festiwalu Plastyki w Sopocie. Następnie wzięła udział dopiero w III Ogólnopolskiej Wystawie Plastyki (OWP) w Warszawie (grudzień 1952 – styczeń 1953), na której otrzymała III nagrodę za monumentalny, prawie realistyczny Portret Kornela Filipowicza (olej., 1952, wł. Muz. w Zielonej Górze).

Oprócz portretu Filipowicza R.-C. namalowała w l. pięćdziesiątych jeszcze kilka portretów, które wraz z późniejszymi (m. in. Jerzego Szablowskiego i Bronisławy Przybosiowej, 1971, oba wł. prywatna) zaliczane są do najlepszych osiągnięć tego gatunku we współczesnym malarstwie polskim. R.-C. malowała portrety jedynie osób z kręgu przyjaciół. Skupiając się na psychicznych cechach postaci, posiadła dużą umiejętność oddania duchowego wyrazu i osobowości portretowanych, przy zachowaniu równocześnie fizycznego podobieństwa. Owocem długoletniej przyjaźni z Xawerym Dunikowskim (który sportretowal R.-C-ą w jednej z „Głów Wawelskich”) był jego portret namalowany w r. 1954, odznaczający się wyjątkowo trafnym uchwyceniem charakteru rzeźbiarza i jego pracowni, przy szkicowym niemal traktowaniu kompozycji wykonanej drobnymi pociągnięciami pędzla, utrzymanej w jednolitej, prawie monochromatycznej gamie. Wystawiony na IV OWP w Warszawie w r. 1954 przyniósł jej II nagrodę i został zakupiony do zbiorów Muz. Narodowego w Warszawie (znajduje się w Muz. Dunikowskiego w Oddz. Muz. w «Królikarni»). Portret Dunikowskiego został zaprezentowany następnie w r. 1956 na międzynarodowej wystawie portretu współczesnego (Mostra Internazionale del Ritratto) w Rzymie, później na wielu wystawach krajowych i zagranicznych. W r. 1958 R.-C. namalowała jeszcze portret malarki Jadwigi Hoffman (wł. Muz. Narod. w Krakowie), ukazując jej postać za pomocą silnie ożywionej palety barwnej, a w r. 1960 portret Heleny Blum (wł. Muz. Narod. w Krakowie) – znów odmienny w wyrazie, bardziej uspokojony, z dominantą jednego tylko koloru; ten ostatni został wyróżniony na wystawie «Polskie Dzieło Plastyczne w XV-leciu PRL» w Warszawie w r. 1961.

W r. 1955 R.-C. zwiedziła Wiedeń, Budapeszt, Bukareszt, Pragę, Sofię, przebywała też na wybrzeżu Morza Czarnego (powstały tam gwasze – Nesebyr, Tyrnowo, Krajobraz z Warny, Muz. Narod. w Poznaniu). W r. 1957 przebywała na stypendium Min. Kultury i Sztuki w Paryżu, później wiele podróżowała ze swą przyjaciółką Elisabette de Pallière po Francji, była w Austrii i Szwajcarii, zwiedziła także galerie angielskie. W Paryżu była zafascynowana C. Monetem, a w Anglii zachwyciła się po raz pierwszy oglądanym malarstwem W. Turnera. Od r. 1956 brała udział w większości wystaw okręgowych krakowskich i ogólnopolskich, m. in. w r. 1962 na I Festiwalu Malarstwa Współczesnego w Szczecinie, gdzie otrzymała medal-wyróżnicnie (Kwiaty, olej., 1962, wł. Muz. we Wrocławiu), w r. 1965 «Dwadzieścia lat PRL w twórczości plastycznej» i w I «Spotkaniach Krakowskich», urządzonych na otwarcie nowego Pawilonu Wystawowego, w r. 1969 na wystawie malarstwa krakowskiego «25 lat PRL» otrzymała dyplom za wysoki poziom wystawionych prac. Wzięła również udział w in. wystawach jubileuszowych: «Malarstwo Polski Ludowej» w Muz. Narodowym w Warszawie w r. 1970, «25 lat Malarstwa Polskiego» w Muz. Narodowym w Poznaniu (1971). Uczestniczyła w licznych wystawach sztuki polskiej za granicą, szczególnie od r. 1958, m. in. w Brukseli w Palais des Beaux Arts, w r. 1959 w Sztokholmie i Genewie (wystawa «Od Młodej Polski do naszych dni» przygotowana przez Muz. Narod. w Warszawie), w r. 1960 w New Delhi na wystawie zorganizowanej z okazji Międzynarodowego Kongresu Sztuki Współczesnej («International Congress of Contemporary Art»), gdzie otrzymała wyróżnienie za najlepsze obrazy w dziale polskim wystawy; w. r. 1963 w Essen na Wystawie. «Polnische Malerei vom Ausgang des 19. Jahrhunderts bis zur Gegenwart». W r. 1965 wzięła również udział w Biennale der Ostseeländer (malarstwo, grafika i rzeźba) w Rostocku i w ogólnoświatowym pokazie wybranego malarstwa nieabstrakcyjnego – «I World Non-Abstract Painting Exhibition» w Tokio. W r. 1966 otrzymała Grand Prix International d’Art Contemporaine w Monte Carlo. W l. n. obrazy R.-C-ej były nadal prezentowane na licznych wystawach współczesnego malarstwa polskiego za granicą – m. in. w r. 1967 w Berlinie, Jugosławii (Belgrad, Zagrzeb, Lubljana), w Sofii, Pradze, Nancy; w r. 1968 w Kilonii «Moderne Polnische Malerei in Polen (1917–1967)» i Teheranie, w r. 1969 na dużej objazdowej wystawie po USA – «Pejzaż w polskim malarstwie współczesnym», w r. 1970 w berlińskim pokazie – «Moderne Polnische Malerei und Graphik (1959–1969)». Otrzymała w r. 1955 Nagrodę Państwową II stopnia, w r. 1965 Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I Stopnia.

W twórczości R.-C-ej z tych lat na pierwszy plan wysunęły się nowe rozwiązania kompozycyjne – surowa wręcz konstrukcja plam koloru związanego z ustalonym kształtem dla uzyskania syntezy formy, szczególnie w powstających wtedy licznie olejnych martwych naturach z motywami kwiatów i owoców: Martwa natura z niebieskim biurkiem (1956, Muz. Narod. w Krakowie), Martwa natura z różowym stołem (obrusem) (ok. 1959, Muz. Narod. w Warszawie), Czerwona martwa natura (olej., 1961, Muz. Narod. w Krakowie), Martwa natura z granatowym flakonem (1965, tamże), czy Martwa natura z cieniami (1969, tamże). Również w pejzażach z l. sześćdziesiątych osiągnęła R.-C. śmiałą i pewną syntezę kolorystyczną: Pejzaż zimowy niebieski (olej., 1966, Muz. Narod. w Krakowie), Szeroki pejzaż z Lanckorony (olej. 1969, tamże), Widok z mojego okna (olej., 1970, wł. prywatna).

W r. 1971 Muz. Narodowe w Poznaniu zorganizowało indywidualną wystawę retrospektywną R.-C-ej, ukazującą całą jej dotychczasową twórczość od r. 1920 (ok. 150 obrazów olejnych i 100 gwaszy). Później R.-C. bardzo rzadko już prezentowała swoje obrazy publicznie. W r. 1974 na «Wystawie krakowskiego malarstwa i rzeźby w XXX-leciu PRL» pokazano jej 3 prace, a w ramach «Panoramy 30-lecia» w Warszawie środowisko krakowskie było prezentowane m. in. wystawą 30 obrazów olejnych i gwaszy R.-C-ej, urządzoną wraz z wystawą malarstwa Rzepińskiego w Galerii MDM. W r. 1976 otrzymała doroczną nagrodę miasta Krakowa za działalność artystyczną, a w r. 1977 Muz. Historyczne m. Krakowa urządziło jubileuszową wystawę «Kapiści», na której znalazło się 8 obrazów R.-C-ej, głównie z Muz. Narodowego w Krakowie; w r. 1978 Muz. Narodowe w Poznaniu – wystawę historyczną «Kolor w malarstwie polskim XIX i XX wieku» z 6 obrazami R.-C-ej ze zbiorów tego muzeum. W r. 1985 w Ośrodku Kulturalnym («Polnisches Informations- und Kulturzentrum») w Lipsku odbył się indywidualny pokaz jej malarstwa, w którym zebrano 28 obrazów olejnych, dających przekrój jej twórczości w najbardziej charakterystycznych przykładach, ze zbiorów muzeów oraz ostatnie z r. 1985.

R.-C. malowała nadal dużo, szczególnie krajobrazy z kolejnych wyjazdów wakacyjnych nad morze i w góry i z corocznych podróży do przyjaciół we Francji (w późnych l. siedemdziesiątych do r. 1985), w wyniku których powstało wiele pejzaży Bretanii, Prowansji, Masywu Centralnego. W ostatnich latach malarstwo jej uległo znacznym przemianom; już od l. sześćdziesiątych zaznaczyło się dążenie do większej syntezy kolorystycznej, budowanie obrazu szerszą, bardziej bujną i swobodną plamą kolorystyczną, śmiałymi pociągnięciami pędzla. W ostatnim 10-leciu zaczęła używać farb akrylowych, wymagających szybkiej decyzji, wprowadzała silniejsze kontrasty walorowe, stosując nie używane przedtem prawie wcale barwy ciemne – brązy, fiolet, nawet czerń. Mimo osłabionego pod koniec życia wzroku R.-C. malowała nadal obrazy świadczące o wielkiej kulturze koloru, świadomości i dojrzałości plastycznej; w pracowni pozostał niedokończony pejzaż, a na sztaludze rozpoczęte Ostatnie kwiaty.

Zawsze żywo zaangażowana w sprawy społeczne, R.-C. w r. 1980 ofiarowała kilka swoich prac na aukcję dzieł sztuki z przeznaczeniem na fundusz NSZZ «Solidarność». Otrzymaną w r. 1987 nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku przeznaczyła w całości na stypendia dla młodych absolwentów krakowskiej ASP. W sierpniu 1987 obchodziła R.-C. skromnie 90 rocznicę urodzin w czasie wakacyjnego pobytu na Zarabiu pod Krakowem, dokąd przyjechał minister kultury i sztuki Aleksander Krawczuk i in. osobistości. Nie życzyła sobie żadnych uroczystych obchodów ani wystawy jubileuszowej. R.-C. na ogół sygnowała swe prace (najczęściej «H. Rudzka C.») i często datowała. Zmarła 3 II 1988 w Krakowie i została pochowana na cmentarzu Rakowickim. Była odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1964).

W małżeństwie z Janem Cybisem R.-C. dzieci nie miała. Po śmierci R.-C-ej przyjaciele i uczniowie urządzili w marcu 1988 małą wystawę w Galerii ASP w Krakowie przy ul. Brackiej pt. «Opuszczona pracownia», pokazując ostatnie prace i te, z którymi nigdy nie chciała się rozstać. Jako uzupełnienie wystawiono równocześnie w galerii «Plastyka» przy pl. Szczepańskim pozostałe gwasze i nie wystawiane nigdy rysunki (kilka było jedynie reprodukowanych w monografii Heleny Blum, 1975).

Dzieła R.-C-ej znajdują się w Muz. Narodowym w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Szczecinie oraz prawie wszystkich in. muzeach polskich, w ASP w Krakowie. Lwowska Galeria Obrazów przechowuje pejzaż R.-C-ej Most na Sekwanie (olej., Paryż 1930). Bardzo wiele, zwłaszcza gwaszy, znajduje się w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą, a także w posiadaniu rodziny i przyjaciół.

 

Autoportret (pastel, 1920, w posiadaniu rodziny), Wnętrze z postacią (autoportret, olej., 1970, wł. ASP w Kr.), oba reprod. w: Katalog wystawy Rudzkiej-Cybisowej, w Muzeum Narodowym w Poznaniu, 1971; Portrety R.-C-ej: przez Czesława Rzepińskiego (olej., 1944, wł. Muz. Narod. w P., reprod. w: Dobrowolski, Nowoczesne malarstwo pol., III), przez Xawerego Dunikowskiego („Głowa wawelska”, gips 1953, wł. Muz. Narod. w Warszawie, Oddz. w Królikarni, reprod. w: Blum H., Hanna Rudzka-Cybisowa, W. 1975); Fot. w Arch. IS PAN; – Kto jest kim?, W. 1984; Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Vollmer, Künstler Lexikon (A. Ryszkiewicz); Hanna Rudzka Cybis (1897–1988). Opuszczona pracownia, katalog wystawy. Galeria ASP, Kr. 1988 (M. Rzepińska); Hanna Rudzka-Cybisowa. Gwasze, rysunki, katalog wystawy [Galeria] Plastyka, Kr. 1988; Hanna Rudzka-Cybisowa. Malereiausstelluug [katalog wystawy] Polnisches Informations- und Kulturzentrum in Leipzig 1985 (M. Rzepińska); Katalog galerii malarstwa i rzeźby polskiej w. XX, Muz. Narod., Kr. 1963; Kolor w malarstwie polskim XIX i XX w., katalog wystawy, Muz. Narod., P. 1978 (K. Malinowski, J. Szancenbach, J. Woźniakowski, M. Berdyszakowa, bibliogr.); Malarstwo H. Rudzkiej-Cybisowej, katalog wystawy, Muz. Narod., P. 1971 (J. Guze, K. Malinowski, I. Moderska, bibliogr.); – Blum H., Hanna Rudzka-Cybisowa, W. 1975 (fot.); Czapski J., Patrząc, Kr. 1983; Dobrowolski T., Malarstwo polskie 1764–1964; Wr. 1968; tenże, Nowoczesne malarstwo pol., III; Hanna Rudzka-Cybisowa, Oprac. H. Blum, W. 1962 (fot.); Malarstwo polskie między wojnami 1918–1939 (J. Pollakówna, noty biogr. W. M. Rudzińska), W. 1982; Piwocki, Hist. ASP; Pol. życie artyst. w l. 1915–39 (kilka fot.); Rzepińska M., Historia koloru, W. 1989 II; Szelest D., Lwowska galeria obrazów. Malarstwo polskie 1990; Wallis M., Sztuka polska dwudziestolecia. Wybór pism z l. 1921–1957, W. 1959 (reprod.); Współcześni malarze polscy, W. 1957; Women in Art, Los Angeles 1977; – Cybis J., Notatki malarskie. Dzienniki 1954–1966, W. 1980; Mater. do dziej. ASP, II; – „Dzien. Liter.” 1947 nr 2 (wywiad), 1948 nr 13; „Dzien. Pol.” 1976 nr 120, 1987 nr 198 (fot.), 1988 nr 33 (nekrolog, fot.); „Gaz. Krak.” 1988 nr z 26 II (fot.); „Gaz. Liter.” 1932 nr 10; „Gaz. Pol.” 1936 nr z 14 I (T. Pruszkowski); „Gaz. Południowa” 1976 nr 120 (fot.); „Kultura” 1974 nr 49 (M. Gutowski), nr 51/2 (A. Osęka), 1987 nr 39 (T. Kucharski); „Nike” 1937 s. 279; „Od A do Z” 1954 nr 28 (K. Winkler, reprod.), 30 (J. Malina, reprod.); „Panorama” 1987 nr 1 (K. Targosz, 2 fot., kilka reprod.); „Polityka” 1987 nr 35 (wywiad); „Polska” 1965 nr 11 (A. Osęka, 4 reprod.); „Prosto z mostu” 1938 nr 25 (J. Wolff); „Przegl. Artyst.” 1951 nr 5 (J. Sienkiewicz, 2 reprod.), 1972 nr 3 s. 20–4; „Robotnik” 1931 nr 453 (M. Wallis); „Sztuka” 1964 nr 1; „Tu i Teraz” 1987 nr 28 (T. Kucharski, reprod.); „Twórczość” 1988 nr 6 (A. Sawicki); „Tyg. Ilustr.” 1931 nr 51–2 (W. Husarski); „Tyg. Kult.” 1977 nr 27; „Tyg. Powsz.” 1988 nr 7 (S. Rodziński, fot.); „Wiad. Liter.” 1934 nr 15 (M. Wallis, reprod.); „Więź” 1988 nr 6 (nekrolog); „Życie i Myśl” 1965 nr 10; „Życie Liter.” 1956 nr 33 (fot.), 1988 nr 7, 9; „Życie Warszawy” 1965 nr z 22 VII, 1988 nr 32 (nekrolog); – B. PAN w Kr.: rkp. 10442–10511 (Arch. R.-C-ej); IS PAN: Pracownia Plastyki Współcz.

Ewa Dwornik Gutowska

 

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

malarstwo portretowe, malarstwo pejzażowe, Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie, wystawy malarskie w Paryżu, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Związek Polskich Artystów Plastyków, nauczanie rysunku, wystawy malarskie w Warszawie, techniki malarskie - gwasz, Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy, Nagroda Miasta Krakowa, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (PRL), mąż - malarz, Order Odrodzenia Polski (PRL, komandoria), studia malarskie w Warszawie, pejzaże francuskie, widoki Krakowa, obrazy martwej natury, dzieła w Muzeum Narodowym w Warszawie, dzieła w Muzeum Narodowym w Krakowie, nauczanie malarstwa, brak dzieci (osoby zm. 1976-2000), dzieła w Muzeum Narodowym w Poznaniu, stypendium Ministerstwa Kultury i Sztuki PRL, podróże artystyczne do Włoch, nagrody na wystawach malarskich, twórczość malarska (zmarli od 1951), Cmentarz Rakowicki w Krakowie - zm. 1951-2000, uczniowie Józefa Pankiewicza, okres wojen światowych, Komitet Paryski (kopiści), oddział paryski ASP w Krakowie, nauczanie w gimnazjum, wystawy malarskie w Belgradzie, przyjaźń z Ksawerym Dunikowskim, Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego, okupacja hitlerowska Krakowa, Ogólnopolska Wystawa Plastyki 1952, uczniowie Miłosza Kotarbińskiego, wystawy malarskie zagranicą, wystawa "Martwa natura w malarstwie polskim" w Warszawie 1939, dzieła w Muzeum Narodowym w Szczecinie, Salon Malarski w Warszawie 1937, Ogólnopolska Wystawa Plastyki 1954, nagroda państwowa (PRL), profesura zwyczajna ASP w Krakowie, profesura nadzwyczajna ASP w Krakowie
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 

Henryk Mikołaj Górecki

1933-12-06 - 2010-11-12
kompozytor
 

Tadeusz Ludwik Hołówko

1889-09-17 - 1931-08-29
polityk
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Edward Likowski

1836-09-26 - 1915-02-20
prymas Polski
 

Jerzy Klus

1839-10-13 - 1917-03-17
nauczyciel
 

Julitta Anna Sleńdzińska

1927-07-30 - 1992-06-16
pianistka
 

Leopold Baczewski

1859-02-14 - 1924
przemysłowiec
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.