Masson Jan (ur. ok. 1842), aptekarz, członek warszawskiej policji narodowej w powstaniu styczniowym. Był synem Karola, osiadłego w Warszawie Francuza, właściciela fabryczki mydła i sklepu mydlarskiego przy ul. Freta 14, i Bogumiły z Wierzbowskich. Ukończył warszawską szkołę farmacji ze stopniem pomocnika (wg innych źródeł prowizora) aptekarskiego. W r. 1863 był jednym z referentów w kancelarii naczelnika policji narodowej J. Karłowicza i głównym jego pomocnikiem. Odznaczał się wyjątkową sprężystością i odwagą; on to m. in. podjął nielegalnie w Tow. Kredytowym Ziemskim 40 000 rubli w zamian za kupony od listów zastawnych, wykradzionych ze skarbca Król. Pol. On również organizował zamach na F. Trepowa z 2 XI 1863. Przezwany «Czarnym Jankiem» (w odróżnieniu od «Białego Janka» – Karłowicza) zdobył sobie szeroki rozgłos w kołach organizacji miejskiej. Zagrożony aresztowaniem, zbiegł za granicę w początku lutego 1864. Podobno jeszcze wiosną t. r. czynny był jako kurier Rządu Narodowego. Po powstaniu osiadł we Francji, gdzie się naturalizował i ożenił z Francuzką. Mieszkał na prowincji, posiadał dom i winnicę; dzieci nie pozostawił.
Fot. w Muz. Wojska Pol.; – Borowski A., Organizacja warszawskiej policji narodowej wykonawczej w l. 1863–1864, „Gaz. Administracji i Policji Państw.” 1931 s. 871; Przyborowski, Dzieje 1863 r., II 429, IV 77; – Dokumenty Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego, Wr. 1968; Janowski J. K., Biały Janek, w: W czterdziestą rocznicę powstania styczniowego 1863–1903, Lw. 1903 s. 140; Proces R. Traugutta, I; – AGAD: Tymczasowa Komisja śledcza, Spisy powstańców t. V; – Informacje siostrzenicy M-a, H. z Fijałkowskich Przezdzieckiej.
Stefan Kieniewicz