Kaczanowski Klemens h. Ostoja (?), (2. poł. XVIII w.), kapitan, emisariusz spisku powstańczego 1793–4. Gdy w lutym 1793 r. jeden z przywódców sprzysiężenia warszawskiego, gen. Ignacy Działyński, wyprawiał Jana Duklana Ochockiego na Wołyń z misją przygotowania tam umysłów i środków do powstania, wysłał wraz z nim K-ego dla «śledzenia obrotów wojskowych i przygotowań militarnych». Podobno K. wywiązał się z zadania bardzo dobrze, posiadał zdolność szybkiego nawiązywania kontaktów i jednania sobie ludzi, będąc zarazem wydrwigroszem, hulaką i karciarzem. Pełnił też misję kuriera między sprzysiężeniem warszawskim a Wołyniem. Ochocki podaje bałamutną, jak się zdaje, informację, że K. – już jako podpułkownik – dowodził dwoma batalionami w bitwie pod Racławicami. Jedynym jednak źródłem, które wspomina tę postać, jest (prócz herbarza S. Uruskiego, ale to też niepewne, czy chodzi o tę samą osobę) właśnie nie najbardziej zasługujący na wiarę pamiętnik Ochockiego. Wzmianki o K-m występują w wielu opracowaniach, lecz zawsze z powoływaniem się autorów jedynie na świadectwo Ochockiego.

Uruski; – Bartoszewicz K., Dzieje insurekcji kościuszkowskiej, Wiedeń [b. r.] s. 129; Dubiecki M., Karol Prozor oboźny W. Ks. Litewskiego, Kr. 1897 s. 165; Hoffman J., Udział Wołynia w powstaniu kościuszkowskim, „Roczn. Wołyński” T. 2: 1931 s. 68; Kieniewicz S., Ignacy Działyński 1754–1797, Kórnik 1930; Mościcki H., Dzieje porozbiorowe Litwy i Rusi, T. 1: 1772–1800, Wil. [b. r.]; tenże, Gen. Jasiński; Twardowski B., Spis osób, które uczestniczyły w działaniach wojennych Kościuszki 1794 r., P. 1894 s. 111; – Pamiętniki Jana Duklana Ochockiego…, Wyd. J. I. Kraszewski, Wil. 1857 II 299 n., 306 n., 354 n., 357–8 i passim.

Jerzy Kowecki