Kraczkiewicz Leopold Teodor Marcin (ur. ok. 1809–1898), uczestnik powstań 1830–1, 1848 i 1863, emigrant. W latach młodzieńczych był ponoć członkiem Tow. Patriotycznego; w czasie powstania listopadowego jako oficer sztabowy odznaczony został krzyżem Virtuti Militari. Po upadku powstania emigrował i zamieszkiwał w La Rochelle. Wr. 1833 figurował jako kapitan piechoty na liście oficerów Legii Portugalskiej gen. J. Bema. Na wiosnę 1848 r. przystąpił do Tow. Demokratycznego Polskiego (TDP) w Orleanie. Uczestniczył w Wiośnie Ludów na terenie kraju. Pisał potem krytycznie o przygotowaniach powstańczych w zaborze austriackim. Z zachowanych prac K-a wymienić należy druk litografowany Komitet Krakowski osądzony przez swoje własne czyny. Kwiecień 1848 (Orléans 15 VI 1848). K. potępił w nim ostro krakowski Komitet Narodowy za nieudolne przygotowanie powstania i bezprogramowość polityczną, stwierdzając m. in., iż Komitet «nawet kwestię pańszczyzny, najważniejszą kwestię, nie mógł starannie przeprowadzić». Charakter wystąpień K-a świadczy o tym, iż już w dobie Wiosny Ludów znajdował się pod bezpośrednim wpływem L. Mierosławskiego. W latach pięćdziesiątych był znany jako jeden z jego najbliższych współpracowników i wielbicieli. Wraz z Mierosławskim zajmował się sprawami szkoły wojskowej w Cuneo (1862). K. wziął udział w stopniu pułkownika w powstaniu 1863 r. jako szef sztabu Mierosławskiego. Po klęsce dyktatora opuścił teren walk, przenosząc się z powrotem na emigrację, początkowo do Liège i Paryża, później do Montbrison (departament Loire). W styczniu 1864 r., kiedy na emigracji planowano powołanie nowego komitetu o uprawnieniach Rządu Narodowego, Mierosławski proponował K-a na stanowisko ministra policji. Od r. 1863 K. występował wielokrotnie, zwłaszcza na łamach londyńskiego „Głosu Wolnego”, jako rzecznik Mierosławskiego. Ogłosił m. in. oświadczenie w sprawie przyczyn dymisji Mierosławskiego w r. 1863 oraz wespół z generałem Dokumenta urzędowe do dziejów Organizacji Jeneralnej powstania narodowego w latach 1863 i 1864 (Paryż 1864). O publikacji tej, wrogo przyjętej przez wyraźną większość emigracji, W. Sabowski napisał, iż podobnych łgarstw i reklamy politycznej «niewiele uwiecznił wynalazek Gutenberga» („Wytrwałość” 1865 nr 7 s. 4). W l. 1865–70 K. należał do nowego Tow. Demokratycznego, utworzonego pod przewodnictwem Mierosławskiego. Mimo że mieszkał w odległym Montbrison, brał udział w wielu akcjach polemicznych mierosławczyków, m. in. w sporach o organizację uzbrojenia w r. 1863 czy w polemikach Mierosławskiego z A. Guttrym i E. Malinowskim. K. towarzyszył Mierosławskiemu w jego podróżach politycznych (m. in. do Wielkiej Brytanii w r. 1869). Pozostał do końca życia Mierosławskiego jednym z niewielu jego zaufanych przyjaciół. K. zasymilował się we Francji i był przez pewien czas merem w Saint-Martin-de-Ré. (Charente-Maritime). Zmarł tamże 21 IX 1898 r.
Kozłowski E., Bibliografia powstania styczniowego, W. 1964; Tyrowicz M., Towarzystwo Demokratyczne Polskie, 1832–1863, W. 1964; – Żychowski M., Ludwik Mierosławski, W. 1963; – Krosnowski, Almanach hist., 1837/38 s. 195, 1847 s. 218; – „Bull. Polonais” 1898 nr 123 (nekrolog), nr 128 (informacja o puściźnie archiwalnej K-a); „Demokrata Pol.” 1848 nr z 8 VI s. 74; Dod. do nr 102 „Niepodległości” z 25 III 1869 (Wyrok w sprawie ob. Aleksandra Guttrego…); „Głos Wolny” 1864 nr 34 s. 137–8, 1865 nr 85, 1868 nr 192; – Dane archiwalne o K-u w papierach dotyczących Mierosławskiego w: B. Jag. (m. in. rkp. 3685 t. IV k. 222–223), B. Czart., B. PAN w Kr.; Centr. Gosud. Arch. Oktiabrskoj Revolucji w Moskwie: z. 109, inw. 2 nr 562–571 (raporty A. Bałaszewicza-Potockiego).
Jerzy W. Borejsza