INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Michał Grek     
Biogram został opublikowany w latach 1959-1960 w VIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Grek Michał (1863–1929), prezes Lwowskiej Izby Adwokackiej, poseł do parlamentu austriackiego i sejmu galicyjskiego, działacz ludowcowy. Po ukończeniu Uniw. Jana Kazimierza we Lwowie ze stopniem doktora praw, poświęcił się karierze adwokackiej. Na tym polu zasłynął szybko w całej Galicji jako wybitny mówca i obrońca w procesach politycznych. Sławną stała się jego obrona akademików lwowskich K. Szczepanowskiego i A. Cehaka oskarżonych przez konserwatywną administrację galicyjską o uparte domaganie się żałoby narodowej w stulecie drugiego rozbioru (1893), następnie obrona pioniera rozwoju przemysłu w Galicji, Stanisława Szczepanowskiego (1899). Zwracali się do niego także o interwencję i inni działacze polityczni, m. in. I. Franko prosił go o pomoc i interwencję w sprawie nadużyć wyborczych w wyborach uzupełniających do parlamentu w r. 1898.

W latach dziewięćdziesiątych wydawał we Lwowie tygodnik polityczny „Trybuna”, zbliżony do tzw. demokratów polskich. Jednocześnie jednak sympatyzował z ruchem ludowym i współpracował z głównym organem tego ruchu „Przyjacielem Ludu”. Ale w r. 1899 – w procesie ks. Stojałowskiego – wygłosił mowę przeciw Wysłouchowi, którą nawet opublikował drukiem. W l. 1900–7 G. był posłem do parlamentu austriackiego z okręgu jarosławskiego. Reprezentował w polityce kierunek tzw. skoncentrowanych demokratów. Była to ta grupa demokratów miejskich, która sympatyzowała z ruchem ludowym, a także czasem i z ruchem socjalistycznym, w przeciwieństwie do większości demokratów miejskich, którzy w tym okresie zeszli zupełnie wyraźnie na pozycje prawicowe– sojuszu z konserwatystami galicyjskimi. G. jako poseł do parlamentu starał się wielokrotnie w okresie rewolucji 1905 r. o umożliwienie pobytu w Galicji licznym prześladowanym przez carat rewolucjonistom z Królestwa. W czasie akcji za wprowadzeniem powszechnego prawa głosowania do parlamentu, która rozpoczęła się w Galicji na wielką skalę w okresie rewolucji 1905 r., G. przemawiał wielokrotnie na wiecach w Krakowie razem z socjalistami i ludowcami. Niebawem wszedł do Pol. Stronnictwa Ludowego (PSL), w r. 1908 został nawet członkiem Rady Naczelnej PSL. W r. 1908 G. był kandydatem PSL do sejmu galicyjskiego z kurii miejskiej we Lwowie, ale kandydatura jego przepadła. W r. 1908 pojechał także na zjazd słowiański w Pradze i przemawiał na nim. W czasie rozłamu w PSL w r. 1913 opowiedział się zdecydowanie po stronie PSL-Lewicy i na kongresie PSL-Lewicy 5 IV 1914 r. w Krakowie został wybrany wiceprezesem Stronnictwa.

Podczas pierwszej wojny światowej działalność polityczna G-a nieco osłabła. Po zakończeniu wojny w styczniu 1919 r. PSL-Lewica, a zwłaszcza jej przywódca Stapiński, chcieli usunąć piastowca Z. Lasockiego z kierownictwa Pol. Komisji Likwidacyjnej dla Galicji, a na jego miejsce mianować G-a. Pertraktowano już w tej sprawie i sam G. zgadzał się na tę propozycję, ale niedługo potem doszło do dymisji rządu Moraczewskiego i projekty te upadły. W okresie tym był G. członkiem Tymczasowego Wydziału Samorządowego dla Galicji i członkiem zarządu Fundacji Skarbkowskiej. Na tym stanowisku starał się okazywać pomoc biedocie wiejskiej i sierotom chłopskim.

G. był także czynnym publicystą. Oprócz wymienionych już pism, pisywał do lwowskich pism codziennych, jak: „Kurier Lwowski”, „Dziennik Lwowski”, „Słowo Polskie”. Był także jednym z członków-założycieli Tow. Dziennikarzy. Był lubianym i szanowanym człowiekiem. Przyjaźnił się specjalnie blisko z działaczem demokratycznym H. Śliwińskim i z przywódcą ruchu ludowego J. Stapińskim. Jego 1-szą żoną była artystka dram. F. Stachowiczowa, brat Jan był prof. medycyny we Lwowie. G. zmarł 25 X 1929 r. we Lwowie i został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim. Pogrzeb jego był dużą manifestacją demokratycznych elementów miasta Lwowa.

 

Dunin-Wąsowicz K., Dzieje Stronnictwa Ludowego w Galicji, W. 1956; Feldman W., Stronnictwa i programy polityczne w Galicji, Kr. 1907 II 48; Szczepański S., Z dziejów ruchu ludowego w Polsce, Kr. 1924; – Chłędowski K., Pamiętniki, Wr. 1951 II; Daszyński I., Pamiętniki, Kr. 1925 I; Głąbiński S., Wspomnienia polityczne, Pelplin 1939 I 38, 76, 82; Studnicki W., Z przeżyć i walk, W. 1928; – „Przyjaciel Ludu” 1929 nr 45.

 
 

Powiązane zdjęcia

   
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Mariusz Zaruski

1867-01-18 - 1941-04-08
generał brygady WP
 

Roman Palester

1907-12-28 - 1989-08-25
kompozytor
 

Emil Erwin Zegadłowicz

1888-07-20 - 1941-02-24
poeta
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Józef Rosiński

1885 - 1943-02-26
leśnik
 

Stanisław Mysakowski

1896-09-12 - 1942-10-30
błogosławiony
 

Kazimierz Girdwoyń

1843-09-26 - 1926-09-12
inżynier
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.