INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Michał Mycielski      Michał Mycielski, pokolorowana rycina z lat 1832-1837.
Biogram został opublikowany w 1977 r. w XXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Mycielski Michał (1796–1849), generał WP, emigrant. Spośród podawanych różnych dat urodzenia (24 VI 1797, 2 VIII 1799) najbardziej prawdopodobna wydaje się data zaczerpnięta ze stanu służby i stwierdzająca, że M. urodził się 24 VI 1796 w Kobylempolu pod Poznaniem. Był synem Stanisława (zob.), właściciela Szamotuł i Kobylegopola, oraz Anny z Mielżyńskich, rozwiedzionej z Bonawenturą Gajewskim; był bratem Józefa (zob.) i bratem bliźniaczym Ludwika (zob.). W r. 1810 obaj bracia zostali odwiezieni do Francji i umieszczeni w liceum w Metz, gdzie oddano ich pod opiekę J. F. Deleuze, słynnego botanika. Wychowani za granicą, niezbyt dobrze mówili po polsku. M. wstąpił w marcu 1812 do wojska Ks. Warsz. i umieszczony został w sztabie głównym, a w czerwcu przydzielony jako oficer służby do sztabu generała francuskiego E. Grouchy. We wrześniu t.r. był drugim adiutantem gen. Amilkara Kosińskiego dowodzącego korpusem osłonowym nad Bugiem. Odznaczył się w bitwie pod Pawłowicami (23 IX 1812), ranny był w czasie walk odwrotowych pod Uściługiem. Wyróżnił go wówczas Kosiński podkreślając, że M. «szesnastoletni młodzieniec pierwszy raz… znajdujący się w ogniu okazał męstwo». Za kampanię 1812 r. otrzymał Złoty Krzyż Virtuti Militari. W kwietniu 1813 awansowany na porucznika, służył kilka tygodni w 4 p. ułanów, potem został adiutantem w sztabie gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. W kampanii 1813 r. walczył pod Dennewitz, Hanau i Lipskiem, gdzie został ranny w nogę (19 X). Dn. 23 X t.r. otrzymał Krzyż Kawalerski Legii Honorowej. Po śmierci ojca przypadły M-emu w dziale majątkowym Szamotuły, które przekazał matce. W styczniu 1814 w ramach reorganizacji wojska polskiego pod Sedanem przydzielony został do 2 p. ułanów i z nim odbył kampanię francuską (Laon, Soissons, Arcis sur Aube, St. Dizier i in.). Po powrocie do kraju wstąpił do armii Król. Pol., z przydziałem (od 29 III 1815) do szwadronu wyborowego strzelców konnych, przekształconego później na pułk strzelców konnych gwardii. Dn. 6 XII 1818 awansował do stopnia kapitana, 26 IX 1824 powołany został na stanowisko adiutanta polowego w. ks. Konstantego.

W lutym 1826 M. został aresztowany pod zarzutem przynależności do Tow. Patriotycznego (TP) i uznany za jednego z głównych jego przywódców. W rzeczywistości był mocno związany z nurtem konspiracyjno-patrjotycznym już od r. 1816/17, będąc powiernikiem idei J. H. Dąbrowskiego. On też przekazał sugestie wodza Legionów późniejszym działaczom Wolnomularstwa Narodowego (WN) i TP, którego był zresztą aktywnym członkiem. Złożył też na żądanie wielkiego księcia obszerny memoriał dotyczący działalności podziemnej, ale zupełnie zbagatelizował w nim jej stronę polityczną. Mający doń sentyment Konstanty zwolnił M-ego już w marcu i nie pozwolił nawet na umieszczenie jego nazwiska na liście Komisji Śledczej. W związku z tym M. nie stanął przed Sądem Sejmowym. Dn. 16 IX 1829 złożył podanie o dymisję, którą otrzymał 30 X 1830 z awansem na stopień podpułkownika. M. opuścił Warszawę i udał się do Paryża. Na wiadomość o wybuchu powstania wyruszył do kraju. Aresztowany przez władze pruskie w Głogowie, przewieziony został do Berlina, gdzie dopiero po licznych interwencjach otrzymał zezwolenie na wyjazd. W końcu 1830 r. przybył do Warszawy i zgłosił się do armii. Dn. 6 II otrzymał przydział do sztabu naczelnego wodza, a 7 II rozkaz prowadzenia «małej wojny» na Lubelszczyźnie. Po anulowaniu rozkazu został przydzielony do sztabu gen. Józefa Chłopickiego i jako oficer sztabowy brał udział w bitwie pod Grochowem. W czasie trzydniowej przerwy w działaniach wojennych wchodził w skład delegacji polskiej w rokowaniach w sprawie wymiany jeńców. W dn. 27 II M. objął dowództwo 2 p. ułanów, wchodzącego w skład brygady gen. Ludwika Kickiego. Z polecenia gen. Jana Skrzyneckiego, a z okazji prowadzonych już od bitwy grochowskiej rozmów na temat wymiany jeńców, usiłował bezskutecznie negocjować (wspólnie z płkiem Klemensem Kołaczkowskim) z feldmarszałkiem T. Dybiczem zawarcie zawieszenia broni. W czasie polskiej ofensywy wiosennej M. odznaczył się podczas szarży na jazdę gen. Sieversa pod Domanicami (10 IV). W bitwie pod Ostrołęką dwukrotnie prowadził szarżę 2 p. ułanów, a po śmierci gen. Kickiego objął po nim dowództwo brygady. W lipcu M. przeszedł na stanowisko dowódcy brygady w II dyw. jazdy gen. Karola Turno i dowodził nią (5 i 7 p. ułanów, 2 p. krakusów) w bitwie pod Płońskiem (5 VII). Awansował 29 VII do stopnia generała brygady. Dn. 17 VIII mianowany został prezesem sądu wojennego, który miał sądzić uczestników rozruchów z 15 VIII, ale «nie był przytomny indagacjom». Była to ostatnia funkcja M-ego w powstaniu. Dn. 2 IX M. otrzymał dymisję ze względów zdrowotnych (gruźlica) i wyjechał do Prus. Po odbyciu kwarantanny przybył do Poznania, a w końcu 1831 r. udał się do Paryża. Na emigracji nie angażował się w sprawy polityczne, choć w marcu 1832 podpisał deklarację przeciw Komitetowi Narodowemu Polskiemu. Uczestniczył też w zebraniach generalicji (maj 1832) dyskutującej nad stworzeniem Rady generalskiej «dla interesów wojskowych polskich». Zbliżył się do Adama Mickiewicza i bywał u niego, był świadkiem „Improwizacji” (grudzień 1840). Pozostawał także w częstych, choć nie zawsze życzliwych kontaktach z Zygmuntem Krasińskim (M. zabiegał o względy Delfiny Potockiej). W październiku 1841 uczestniczył w pierwszym wystąpieniu Andrzeja Towiańskiego w katedrze Notre Dame w Paryżu i stał się jego gorącym zwolennikiem, lecz już w lecie 1842 odstąpił go, być może za sprawą ks. Hieronima Kajsiewicza, który wywierał na ulegającego mistycyzmowi M-ego bardzo silny wpływ. Staszewski, powołując się na archiwum rodzinne Mycielskich, podał zagadkową wiadomość, iż M. «w dniu 8 XII 1843 w celi ks. Kajsiewicza przyjmuje sakrament chrztu świętego». M. kilkakrotnie odwiedzał W. Ks. Pozn. w sprawach rodzinnych (1832, 1842, 1843) i po śmierci matki (1840). W Poznańskiem był właścicielem Spławia, a w r. 1844 kupił folwark Trois Moulins pod Melun.

M. zmarł bezżennie 27 IX 1849 (podawana niekiedy data śmierci – 1846 – jest błędna). Na nabożeństwie żałobnym, odprawionym w Paryżu, przemawiał ks. Kajsiewicz. W r. 1853 zwłoki M-ego przewieziono do kraju i złożono w kościele Filipinów w Gostyniu. Postać M-ego (jak i jego brata Ludwika) wprowadził Stanisław Wyspiański w „Warszawiance”.

 

Reprod. portretów M-ego w: Staszewski J., Gen. Michał Mycielski i udział rodziny Mycielskich w powstaniu listopadowym, P. 1930; – Wojtkowski, Bibliogr. historii Wpol.; Enc. Wojsk., V; Straszewicz J., Les Polonais et les Polonaises de la Révolution du 29 Novembre 1830, Paris 1832 (litogr.); Uruski, IX 358–9; Żychliński, V 166; – Askenazy Sz., Łukasiński, W. 1929; Bloch I., Gen. I. Prądzyński, W. 1974; Dylągowa H., Tow. Patriotyczne i Sąd Sejmowy 1821–1929, W. 1970; Gadon, Emigracja pol.; Gembarzewski, Wojsko Pol. 1807–14; tenże, Wojsko Pol. 1815–30; Jarski Z., Iganie, P. 1926; Kallenbach J., Towianizm na tle historycznym, Kr. 1924; Karwowski, Hist. W. Ks. Pozn., I 122, 172–3; Kajsiewicz H., Mowa pogrzebowa po śp. Michale Mycielskim, byłym generale Wojsk Polskich, Paryż 1849; toż, w: tenże, Pisma, Berlin 1870 II; Kozłowski E., Gen. J. Bem, W. 1958; Łoza, Legia Honorowa; Mickiewicz W., Żywot A. Mickiewicza, P. 1894 III; Staszewski J., Ranni powstańcy i Flottwell, „Kron. M. P.” 1929 s. 52–3; Ślaski S., Fundatorzy klasztoru na Św. Górze pod Gostyniem, „Nasza Przeszłość” T. 32: 1970 s. 204 i n.; Tokarz W., Wojna polsko-rosyjska 1830–1831, P. 1930 s. 206–8, 222 i n.; – Barzykowski S., Historia powstania listopadowego, P. 1883–4 II 383, III 46–7; Jenerał Zamoyski 1803–1868, P. 1913–14 II–III; Kicka N., Pamiętniki, W. 1972; Kołaczkowski K., Wspomnienia, Kr. 1900 III 63, 99–100; Krasiński Z., Listy do Adama Sołtana, W. 1970; tenże, Listy do Augusta Cieszkowskiego, Kr. 1912 I–II; tenże, Listy do Delfiny Potockiej, W. 1975 I–III; tenże, Listy do Jerzego Lubomirskiego, W. 1965; tenże, Listy do Konstantego Gaszyńskiego, W. 1971; tenże, Listy do ojca, W. 1963; Motty M., Przechadzki po mieście, W. 1957 I–II; Niemcewicz J. U., Pamiętniki z 1830–31 r., Kr. 1909; Pamiętniki dekabrystów, W. 1960 III; Prądzyński I., Pamiętniki, Kr. 1909 I–III; Źródła do dziejów wojny polsko-rosyjskiej 1830–1831, W. 1931–4 I–IV; – „Gaz. Pol.” 1831 nr 85, 90; „Kur. Pol.” 1831 nr 444; – Arch. Państw. w P.: Zespół akt podworskich Kobylepole – Mycielskich (fragment papierów M-ego, m. in. raport omawiający pertraktacje z Dybiczem); Kartoteka oficerów armii Król. Pol. Z. Zacharewicza (Kr.).

Andrzej Wędzki

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Jerzy Szujski

1835-06-16 - 1883-02-07
historyk
 

Józef Unger

1817-04-13 - 1874-02-20
wydawca
 

Kazimierz Wojniakowski

1771 lub 1772 - 20.01 lub 20.12.1812
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Edmund Stawiski

1813-11-16 - 1890-07-09
działacz ziemiański
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.