Najman Stanisław Bernard (1860–1922), przemysłowiec, działacz gospodarczy. Ur. 8 XII w Częstochowie. Po ukończeniu gimnazjum w Częstochowie rozpoczął w r. 1881 naukę w Szkole Handlowej im. L. Kronenberga w Warszawie. W Szkole tej był jednym z współzałożycieli konspiracyjnego kółka samokształceniowego. Po ukończeniu studiów w r. 1882 podjął pracę przy budowie Kolei Dęblińsko-Dąbrowskiej. W r. 1884 przeszedł do firmy instalacji kanalizacyjnych «Kamieński i Grossman», w której objął kierownictwo działu handlowego. W r. 1900 na krótko został dyrektorem handlowym Starachowickich Zakładów Górniczych, a następnie podjął pracę w Tow. Akcyjnym Fabryk Wyrobów Metalowych i Emaliowanych «Wulkan» w Warszawie. W tym Towarzystwie, w którym pracował aż do śmierci, szybko awansował, wchodząc do jego Zarządu i obejmując stanowisko dyrektora zarządzającego. Przyczynił się do rozwoju firmy i do umocnienia jej pozycji na rynku rosyjskim przed wybuchem pierwszej wojny światowej. W r. 1900 był też współorganizatorem I Zjazdu Koleżeńskiego Wychowańców Szkoły Handlowej im. L. Kronenberga. Z jego inicjatywy rozpoczęła działalność powołana przez zjazd Komisja Wydawnicza Podręczników Handlowych i Ekonomicznych. N. został jej sekretarzem. W r. 1905 był członkiem komitetu mającego na celu utworzenie w Król. Pol. wyższej uczelni ekonomicznej. Już przed pierwszą wojną światową należał do wpływowych działaczy przemysłu metalowego w Królestwie. Jego opinie były brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji gospodarczych przez ministerstwa w Petersburgu, a szczególnie przy opracowywaniu rosyjskiej taryfy celnej. W czasie wojny pozostał w Warszawie i z powodzeniem bronił majątku fabryki «Wulkan». W r. 1916 należał do Komisji Organizacyjnej Inspektoratu Pracy w Komitecie Obywatelskim m. st. Warszawy. Po odzyskaniu niepodległości uczestniczył w r. 1919 w przygotowywaniu polskiej taryfy celnej. W r. 1920 brał udział w organizacji, a następnie w zarządzaniu Modrzejowskimi Zakładami Górniczo-Hutniczymi Spółka Akcyjna. Wszedł też do władz Fabryki Wyrobów Metalowych i Emaliowanych «Światowit» we Włodowicach. W tym okresie należał do władz Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów («Lewiatan»), w którym przewodniczył bardzo w tym okresie ważnej Komisji Pracy.
N. wykazywał duże zainteresowanie i dobrą znajomość problematyki stosunków robotniczych. W r. 1918 przetłumaczył pracę „Ogólna Miejscowa Kasa Chorych w Lipsku” (W.), a w r. 1920 ogłosił książkę O udziale robotników i urzędników w zyskach. Opinie, notaty i przykłady (W. 1920). W swej działalności dążył do łagodzenia przeciwieństw między pracodawcami a robotnikami. Miał nadzieję, że uda się to osiągnąć przez pewną rozbudowę świadczeń socjalnych i dopuszczenie pracowników do ograniczonej partycypacji w dochodach przedsiębiorstwa, w których pracowali. Z racji zainteresowań zagadnieniami robotniczymi został pierwszym prezesem Kasy Chorych w Warszawie. Obok pracy w Zarządzie i Radzie «Lewiatana» N. wywierał duży wpływ na działalność Polskiego Związku Przemysłowców Metalowych, który powstał we wrześniu 1920 jako kontynuacja Stowarzyszenia Zawodowego Przemysłowców Metalowych w Król. Pol. W Polskim Związku Przemysłowców Metalowych był początkowo wiceprezesem Zarządu Głównego i prezesem oddziału warszawskiego oraz prezesem Komitetu Wykonawczego działającego przy Związku jego organu handlowego „Kooperatywy Przemysłowców Metalowych”. Następnie został prezesem całego Związku (był nim aż do śmierci) i na tym stanowisku odgrywał istotną rolę w reprezentowaniu interesów przemysłowców metalowych wobec rządu i innych organizacji przedsiębiorstw. Propagował ideę utworzenia związku pracodawców, ale nie doczekała się ona urzeczywistnienia. Zmarł na zapalenie płuc 24 VII 1922 w Warszawie, pochowany został tamże na cmentarzu Powązkowskim.
N. miał żonę i syna, o których brak bliższych danych.
Okolski S. J., Śp. S. Najman, „Przegl. Gosp.” 1922 s. 556; Pamiętnik koleżeński Wychowańców byłej Szkoły Handlowej L. Kronenberga, W. 1930 s. 23, 36, 44, 54, 126, 174; Plenkiewicz R., Monografia Szkoły Handlowej im. L. Kronenberga, W. 1900 s. 77; Sprawozdanie z I Zjazdu Polskich Przemysłowców Metalowych, W. 1920 s. 9–10, 14; Śp. S. Najman, „Kur. Warsz.” 1922 nr 201–6; Śp. S. Najman, „Przem. Metalowy” 1922 s. 83, 87–90 (fot.); – Kalendarzyk polityczno-historyczny m. st. Warszawy na r. 1916; Wierzbicki A., Wspomnienia i dokumenty (1877–1920), W. 1957 s. 635.
Zbigniew Landau