Danielewicz Adam Bolesław (1846–1935), matematyk i statystyk, ur. 23 XII w Kuźminku w Kaliskiem, syn gospodarza rolnego, kształcił się w szkole powiatowej w Sieradzu, następnie w gimnazjum II w Warszawie, które ukończył w r. 1865. W tymże roku wstąpił na wydział matematyczny Szkoły Głównej w Warszawie. W r. 1865 po przedstawieniu rozprawy Równania Abelowe oraz ich zastosowanie do wpisywania wielokątów foremnych w kolo uzyskał stopień magistra nauk matematyczno-fizycznych. Otrzymawszy posadę urzędnika na drodze żelaznej warszawsko-terespolskiej, posuwał się na wyższe szczeble urzędowania i doszedł do stanowiska naczelnika kontroli dochodów. Po 18 latach wystąpił i po krótkiej przerwie spowodowanej chorobą powołany został na stanowisko matematyka głównego w świeżo (1891) zawiązanym towarzystwie ubezpieczeń na życie pod nazwą »Przezorność«, do czego był gruntownie przygotowany dzięki długoletnim poważnym studiom w dziedzinach wiedzy stosowanej, mało przedtem u nas uprawianych (statystyka, rachunek prawdopodobieństwa). Prace swe ogłaszał najpierw po czasopismach ogólnych i specjalnych, później w postaci dzieł osobno wydanych (Podstawy matematyczne ubezpieczeń życiowych, W. 1896; O metodzie najmniejszych kwadratów, W. 1904; Zarys arytmetyki politycznej, W. 1910, wspólnie z S. Dicksteinem). Spośród artykułów należą do najdawniejszych: W kwestii statystyki śmiertelności (»Echo« 1877), O układaniu tablic śmiertelności z powodu zamierzonego spisu ludności i W przedmiocie badań tablic śmiertelności (»Ekonomista« 1878), gdzie podana jest tablica śmiertelności dla Warszawy obliczona metodą Halleya na podstawie danych zebranych w r. 1876. W miesięczniku »Zdrowie« (1887) ogłosił rozprawę Ludność m. Warszawy w obrazach graficznych według spisu jednodniowego w r. 1882, w »Pracach matematyczno-fizycznych« (t. VI 1895) rozprawę Przyczynek do metody Zeunera, w »Pamiętniku Fizjograficznym« (1890) rozprawę: Krzywe wyrównawcze temperatur dziennych. Z wielu artykułów, zamieszczonych w czasopiśmie »Wiadomości Matematyczne«, wymieniamy następujące: Sposób wyrównywania tablic śmiertelności według Corneille’a i L. Landre’a (II 92–101), Ubezpieczenia premij na wypadek niezdolności do pracy (tamże 190–4), System grupowy obliczania rezerwy w ubezpieczaniach z terminem stałym (III 215–25), System uniwersalny znakowania w technice ubezpieczeń życiowych (VI 94–112). W tymże czasopiśmie ogłosił W sprawie nauczania matematyki w szkołach średnich, O wykładzie ilości niewymiernych (XV 31–5), O rachunku prawdopodobieństwa w szkole średniej (XIII 69–74). W Wyższej Szkole Handlowej (dziś Szkole Głównej Handlowej) w Warszawie wykładał w l. 1906/7 do 1910 arytmetykę polityczną i algebrę, w Szkole Nauk Politycznych w l. 1915–21 prowadził wykłady arytmetyki politycznej. Jako matematyk główny towarzystwa »Przezorność« od r. 1891 do 1919 opracował taryfy ubezpieczeń, plan techniczny jego działalności, wykształcił zastęp pracowników w dziedzinie matematyki ubezpieczeniowej, a sumienną i wzorową pracą ugruntował powagę instytucji. Po zawiązaniu Polskiego Instytutu Aktuaryzmu został obrany na pierwszego prezesa, a później obdarzony godnością członka honorowego. Od r. 1908 był członkiem Towarzystwa Naukowego w Warszawie i w pierwszych latach jego istnienia uczestniczył w pracach Komisji Meteorologicznej Towarzystwa. Był również członkiem Towarzystwa Nauczycieli Matematyki, które nosiło nazwę Koła Matematyczno-Fizycznego a pracowało czynnie w sprawie reformy nauczania matematyki w szkołach, zwłaszcza w szkolnictwie prywatnym. Zmarł w Warszawie 25 VI 1935.

W. Enc. Il. XV; artykuł Kramsztyka St., Materiały do historii Szkoły Głównej, Wydz. Matem.-Fiz.; Zbiory prywatne S. Dicksteina.

Samuel Dickstein