INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Adam Piasecki     

Adam Piasecki  

 
 
1873-12-24 - 1945-04-30
Biogram został opublikowany w 1980 r. w XXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Piasecki Adam (1873–1945), cukiernik, przemysłowiec. Ur. 24 XII w Bieganowie pod Miechowem, był synem Antoniego, rządcy, i Emilii z Krzyżanowskich. Po śmierci ojca P. został oddany w r. 1885 na praktykę do cukierni Mullerowicza w Kielcach. W r. 1887 przeniósł się do Warszawy, gdzie praktykował w firmach cukierniczych i w r. 1893 zdał egzamin czeladniczy. W t.r. przybył do Krakowa i rozpoczął pracę jako cukiernik w wytwórni cukrów i herbatników A. Nowińskiego. W r. 1898 założył własną pracownię i sklep przy ul. Długiej 20, zatrudniając początkowo 5 pracowników. W r. 1901 przeniósł firmę na ul. Długą 10. Solidnością i dobrą jakością wyrobów P. szybko zdobył klientelę. W r. 1904 otworzył drugi sklep w Hotelu Drezdeńskim przy ul. Floriańskiej 2. W tym czasie firma zatrudniała już 30 pracowników, ale i tak nie mogła sprostać rosnącym zamówieniom. W r. 1907 P. zainstalował przy ul. Długiej pierwsze maszyny do wyrobu czekolady twardej, a w r. 1910 otworzył przy ul. Szlak 26 pierwszą fabrykę czekolady w Krakowie, na której budowę i wyposażenie otrzymał kredyty od Wydziału Krajowego i Krajowego Funduszu Przemysłowego. Stopniowo przeniósł tam maszyny i ludzi z zakładu przy ul. Długiej, który sprzedał w r. 1912. W r.n. fabryka dysponowała już maszynami i urządzeniami o wartości 95 tys. koron. P. zaangażował majstra cukierniczego ze Szwajcarii, który zorganizował produkcję, przeszkolił personel i wprowadził nowe receptury. W r. 1913 firma oferowała 11 gatunków czekolady twardej, 3 mlecznej, 13 nadziewanej, galanterię czekoladową, biszkopty, herbatniki, krajanki i inne ciasta. P. dzięki wysokiej jakości wyrobów, konkurencyjnym cenom i sprzyjającym dla rozwoju rodzimych fabryk warunkom, już wtedy skutecznie wypierał czekolady austriackie i szwajcarskie i zdobył odbiorców w całej Galicji. W r. 1914 zatrudniał 124 stałych i 20–40 sezonowych pracowników, głównie kobiety. Jako prezes Stowarzyszenia Cukierników P. był współtwórcą szkoły cukierniczej, której uczniowie praktykowali w jego fabryce.

Wojna 1914 r. spowodowała spadek ilościowy i jakościowy produkcji. Fabryka musiała przejść od hurtowej formy zbytu do detalu. W r. 1916 P. otworzył w Rynku Głównym 47 (w dawnym Hotelu Drezdeńskim, lecz od strony Rynku – w miejsce poprzedniego od strony ul. Floriańskiej) sklep fabryczny urządzony wg projektu Franciszka Mączyńskiego. W r. 1919, mimo iż fabryka dobrze prosperowała, sprzedał ją spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, która w r. 1920 przekształciła się w spółkę akcyjną o nazwie «A. Piasecki – Fabryka Czekolady w Krakowie S.A.». P. był od tego czasu tylko jednym z udziałowców oraz dyrektorem naczelnym firmy. Nowa spółka zakupiła w r. 1920 przy ul. Wrocławskiej 17 parcele wraz z budynkami przeznaczone dla browaru Goetza i po adaptacji i rozbudowie uruchomiono tam w r. 1923 produkcję (zakład przy ul. Szlak był czynny do r. 1928). Otwarto też drugi sklep w Rynku Głównym nr 33. W l. 1925–6 P. przeprowadził dalszą rozbudowę zakładu przy ul. Wrocławskiej. W r. 1927 firma zatrudniała 330 pracowników i przeżywała okres największego rozwoju. Wielki kryzys gospodarczy spowodował ograniczenie produkcji. W r. 1932 fabryka po raz pierwszy poniosła straty, a w listopadzie 1936 została nawet na krótko zamknięta, na co robotnicy odpowiedzieli strajkiem okupacyjnym. Pod koniec lat dwudziestych rozpoczęła się silna walka konkurencyjna P-ego z fabryką Emila Wedla, która wbrew umowie otwarła w Krakowie swój sklep. W odpowiedzi P. założył przed r. 1929 sklep firmowy w Warszawie przy ul. Nowy Świat 15. Od r. 1937 fabryka P-ego przełamała trudności i zwiększyła produkcję (w r. 1938 zatrudniała 243 robotników). Do najpopularniejszych wyrobów P-ego należała czekolada «Danusia».

Przez wiele lat P. był członkiem krakowskiej Izby Handlowo-Przemysłowej. W czasie drugiej wojny światowej pozostał dyrektorem fabryki i przeprowadził nawet w l. 1940–1 kosztem 1 mln zł rozbudowę fabryki. Aresztowany 20 XII 1944, za przydzielenie robotnikom deputatów w postaci słodyczy, był więziony na Montelupich, skąd 17 I 1945 wywieziono go do Gross Rosen. Zmarł 30 IV 1945 w obozie koncentracyjnym w Belsen-Bergen i tam został pochowany w zbiorowej mogile.

Żonaty z Michaliną z Przybylskich, P. nie pozostawił potomstwa.

Fabrykę upaństwowiono na podstawie orzeczenia Min. Przemysłu i Handlu z dn. 14 II 1948 i oficjalnie przejęto w maju 1949. Weszła następnie w skład Zakładów Przemysłu Cukierniczego «Wawel», utworzonych z dn. 1 I 1951.

 

Bienarzówna J., Małecki J., Dzieje Krakowa. Kraków w l. 1796–1918, Kr. 1979; Weber A., Geneza i rozwój przemysłu cukierniczego w Krakowie (do roku 1914), w: Rozwój przemysłu rolno-spożywczego na ziemiach polskich w XIX i XX w. Mater. z sesji naukowej, P. 1970 s. 97–109; Ziomek M., Życie gospodarcze w okręgu krakowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej 1850–1930, Kr. 1930 s. 125 (fot. na wklejce); – Księga adresowa m. Krakowa 1932 r.; Księga adresowa Polski…, 1926/7, W. [b. r. w.] s. 150, 151; Rocznik Informacyjny o Spółkach Akcyjnych w Polsce, W. 1929; Rocznik Polskiego Przemysłu i Handlu, W. 1932, 1934, 1936, 1938; Wielka księga adresowa miasta Krakowa, Kr. 1925 s. 566; – „Dzien. Pol.” 1974 nr 34; „Ilustr. Kur. Codz.” 1935 nr 312 (fot.); „Światowid” 1925 nr 15; – Arch. Państw. w Kr.: Akta byłej Fabryki Czekolady «A. Piasecki» w Kr., Oddz. N. Huta sygn. 1/P–108/P (nieuporządkowane); – WSE w Kat.: Weber A., Rozwój przemysłu cukierniczego Krakowa i jego rola w rozwoju gospodarczym miasta do roku 1950, (mszp. pracy doktorskiej, bibliogr.); – Homecka Z., Zarys dziejów rzemiosła i cechu cukierniczego w Krakowie, (mszp. w zbiorach Cechu Rzemiosł Różnych w Kr.); Rolle K., 1885–1942. 57 lat pracy Adama Piaseckiego. 1910–1940. A. Piasecki SA Fabryka Czekolady w Krakowie. Kartka z dziejów gospodarczych, Kr. 1942 (mszp. w posiadaniu rodziny); – Informacje siostrzenicy P-ego, Janiny Grzywianki.

Jacek Purchla

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.