Sobolewski Adam (1810?–1835), lekarz, powstaniec 1830/31 r., emigrant. Był synem Antoniego, bratem Józefa i Jana (zob.).
Szkołę średnią ukończył S. w Warszawie. Wg Jana Bartkowskiego uczył się w gimnazjum pijarów na Żoliborzu. Następnie (ok. r. 1825) studiował medycynę na Uniw. Wil.; był jednym ze studentów oddanych pod dozór policyjny w związku z podejrzeniami o przynależność do filaretów. Podobno był nawet aresztowany.
W powstaniu 1830/31 r. S., «kochany przez towarzyszy dla miłego charakteru i gotowości do niesienia ulgi cierpiącym» (J. Bartkowski), wziął udział jako chirurg batalionowy (podchirurg); w stopniu podoficerskim walczył na Litwie z 19. lub 25. pp liniowej (R. Bielecki). Po upadku powstania udał się na emigrację; do Francji dotarł w r. 1832 i przebywał w zakładzie w Besan. Dn. 19 V 1832 wszedł w skład komisji ds. wynagrodzeń za kwatery, jednak już 22 V poprosił Radę Wojskową o zwolnienie. W r. 1833 wziął udział w wyprawie frankfurckiej. Był w grupie 394 żołnierzy z Besan, którzy utworzywszy Legion zw. Hufcem Świętym, wyruszyli w kwietniu 1833 w kierunku Szwajcarii. Pomimo wiadomości o fiasku powstania frankfurckiego, ok. 450 Polaków, a wśród nich S., przekroczyło granicę.
W Szwajcarii S. pod rozkazami gen. Girolama Ramorina dowodził zgrupowanymi tam ochotnikami, którzy mieli wspomóc kolejne powstanie, tym razem w Królestwie Sardynii. Uczestnicząc w tzw. wyprawie sabaudzkiej (luty 1834) jako lekarz pułkowy, szedł S. w kolumnie 700 Polaków i Włochów, a po porzuceniu jej przez Ramorina i rozproszeniu znalazł się w grupie zatrzymanej w kantonie Vaud przy próbie przekroczenia granicy z Sabaudią. Stamtąd powrócił do Francji, krótko przebywał w Belfort, następnie wyjechał do Anglii. Był tam od listopada 1834 do lutego 1835. Mieszkał wówczas z grupą emigrantów w koszarach dla szeregowców w Portsmouth i zapewne wtedy wstąpił do Ogółu Londyńskiego. Został bliskim współpracownikiem kpt. Franciszka Stawiarskiego związanego z frakcją gen. Józefa Dwernickiego. Dn. 19 i 28 VIII 1834 podpisał oświadczenie przeciwko ks. Adamowi Czartoryskiemu. W wydanej 17 X t.r. odezwie tamtejszych Polaków, skierowanej do emigracji polskiej we Francji, przedstawiono go (wraz ze Stawiarskim i ks. Wincentym Zienkiewiczem) jako «bezinteresownego patriotę», ofiarę intryg mjr. Wincentego Nowickiego i niejakiego Taszyckiego, agentów gen. Jana Nepomucena Umińskiego. Zapewne w związku z tą sprawą wkrótce wyjechał do Francji, gdzie ponownie trafił na krótko do Besan. W czasie podróży do Anglii S. zachorował nagle i zatrzymał się w Amiens. Zmarł tam w szpitalu Hôtel Dieu przed 31 X 1835, pochowany został na miejscowym cmentarzu.
Bartkowski J., i in., Spis Polaków zmarłych w emigracji od roku 1831, Oprac. […] L. Krawiec, w: Mater. do biogr., geneal., i herald. pol., VII/VIII (tu ur. 1810 i zm. 1835 w Besan); Lewak-Więckowska, Zbiory B. Rap. Katalog, s. 283 nr 1124, 1125 s. 288, nr 1143, s. 309–10, nr 1241, s. 313–14, nr 1127 s. 335, nr 1265; Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., II; – Bielecki R., Zarys rozproszenia Wielkiej Emigracji we Francji 1831–1837, W– Ł. 1986; – Archiwum Filomatów, Listy z zesłania, Krąg Onufrego Pietraszkiewicza i Cypriana Daszkiewicza, Oprac. Z. Sudolski, W. 1997 I 208, 209, 226; Bartkowski J., Wspomnienia z powstania 1831 roku i pierwszych lat emigracji, Oprac. E. Sawrymowicz, Kr. 1966 s. 236–7, 495; Brock P., Geneza Ludu Polskiego w Anglii. Materiały źródłowe, Londyn 1962 s. 178, 244, 245, 285–8, 291–3, 312 (tu ur. 1810 i zm. 1835 w Besan); Krosnowski, Almanach hist., II 576; Potrykowski A. J., Tułactwo Polaków we Francji. Dziennik emigranta, Oprac. A. Owsińska, Kr. 1974 I; Proces filaretów w Wilnie. Dokumenty urzędowe z „Teki” rektora Twardowskiego, Wyd. dr Szeliga, w: Arch. do dziej. liter. i oświaty w Pol., Kr. 1890 VI 170–332; Promieniści, Filareci i Zorzanie. Dokumenty urzędowe dotyczące towarzystw tajnych na Litwie (1822–27), Wyd. Z. Wasilewski, tamże, Kr. 1897 IX 136–267; Rękopisy Biblioteki Ordynacji Krasińskich, dotyczące dziejów szkolnictwa polskiego, Oprac. M. Hronowska, W. 1930; – „Tyg. Emigracji Pol.” 1835 nr z 31 X s. 57; – B. Czart.: rkp. 5351; B. Pol. w Paryżu: rkp. 389, 425; B. Uniw. Warsz.: Mater. R. Bieleckiego do Słownika oficerów powstania listopadowego (nadesłane przez Tomasza Lenczewskiego z W.).
Beata Nykiel