Chomiński Aleksander (1859–1936), wybitny ziemianin i działacz społeczny. Ur. 22 VIII w Kownie, syn Stanisława, gen. i gubernatora kowieńskiego, i Eweliny ze Szczyttów, kształcił się w gimnazjum w Wołogdzie, po czym na wydziale prawnym Uniw. Warsz. Od r. 1886, objąwszy gospodarstwo w rodzinnym majątku Olszewie (p. święciański), brał czynny udział w życiu społecznym. W czasie I Dumy jako przewodniczący w wileńskim gub. komitecie wyborczym zorganizował w Wilnie zjazd przedstawicieli polskich z 9 gub. Litwy i Rusi. Wybrany (1907 r.) posłem do II Dumy, reprezentował kierunek zachowawczy i krajowy. W r. 1910 wybrany posłem do Rady Państwa z gub. wileńskiej; w r. 1913 nie kandydował, będąc zwolennikiem uniezależnienia się od centrum Rady Państwa. Stąd polemika na łamach »Kuriera Litewskiego« z Aleksandrem Meysztowiczem. W r. 1905 założył w Olszewie przy czynnej pomocy swej żony Jadwigi z Horwattów szkołę początkową dla dzieci okolicznej ludności białoruskiej, gdzie od samego początku religia była wykładana po polsku. Od r. 1919 szkoła ta została upaństwowiona. Po wojnie był w r. 1921 »kontrolerem państwowym Litwy Środkowej«, przewodniczącym wileńskiego przysposobienia strzeleckiego, »Związku Bezpieczeństwa Kraju«. Pracował w wileńskim Biurze Prac Politycznych w duchu idei federacyjnej.
Ch. był współpracownikiem petersburskiego »Kraju«, »Kuriera Litewskiego«, »Gazety Krajowej«, »Słowa« wil., napisał kilka powieści, m. in. Ostatni list (1881), oraz wiele dramatów, m. i. Ksiądz Adam (1921, z ilustracjami Kamila Mackiewicza, ale nie puszczony w obieg), On i ona (1922, również nie puszczony w obieg), ogłosił fragmenty z pamiętników swego dziada Józefa Szczytta w »Kronice Rodzinnej« i ojca, gen. Stanisława Ch-go w »Kwartalniku Lit.« (1911). Łącznie z prof. St. Ptaszyckim wydał »Kodeks Olszewski Chomińskich«, przechowany w archiwum rodzinnym. – Archiwum to wiele ucierpiało podczas wojny za okupacji litewskiej. Ch., człowiek wszechstronnie wykształcony, do końca życia okazywał żywe zainteresowanie dla wszelkich kulturalnych i społecznych poczynań. Zmarł 6 V 1936. Odznaczony krzyżem oficerskim Polonia restituta i medalem niepodległości.
Autobiografia rkp.; Milewski, 70 lat wspomnień, P. 1930; Nekrologi w »Słowie« i »Dzienniku Wil.«.
Janusz Iwaszkiewicz