Gurowski Aleksander h. Wczele (zm. 1725), miecznik poznański. Syn Samuela, burgrabiego ziemskiego poznańskiego, i Zofii Chełkowskiej, a brat kaszt. poznańskiego Melchiora. Za młodu służył wojskowo na Ukrainie w regimencie dragońskim hetmana Jabłonowskiego. Elekcję Augusta II podpisał w r. 1697 z woj. kaliskim jako major wojsk koronnych. T. r. posłował na sejm koronacyjny. W r. 1700 był już miecznikiem poznańskim. W czasie wojny północnej zajmował zrazu stanowisko niezdecydowane. Został wprawdzie konsyliarzem zawiązanej w Środzie 9 VII 1703 r. pod laską Bronisza konfederacji przeciwników Augusta II, ale już 9 VI 1704 r. widzimy go wśród uczestników zjazdu w Kościanie, który zgłosił akces do konfederacji sandomierskiej i zaprotestował przeciwko detronizacyjnej uchwale warszawskiej. Zjazd ten wyznaczył G-ego na jednego z deputatów do boku królewskiego. Misji tej nie dopełnił i związał się ostatecznie ze stronnictwem antykrólewskim. Należał potem do najgorliwszych zwolenników Stanisława Leszczyńskiego i cieszył się niemałą popularnością wśród szlachty tego obozu. U schyłku r. 1704 delegowany został przez sejmik średzki wraz z Mikołajem Bardzkim do Gdańska dla porozumienia się z przebywającym tam marszałkiem konfederacji, Broniszem, i dla starań o zjednanie prymasa Radziejowskiego. Wkrótce po bitwie wschowskiej, 22 II 1706 r. marszałkował sejmikowi średzkiemu. 14 I 1709 r. obrany był przez sejmik jednym z posłów do króla Stanisława, celem przedłożenia mu dezyderatów Wielkopolan, w zamian za obietnicę zwrotu 4 000 zł zaległego żołdu, których zresztą, wobec pustek w kasie wojewódzkiej, nie otrzymał. Bitwa połtawska przekreśliła nadzieje pieniężne i dalszą karierę G-ego.
G. był właścicielem średnioszlacheckiej fortuny, mając w pow. kaliskim wsie; Nowąwieś, Czołnochowo, Gizałki i Toporów. Pierwszą jego żoną miała być podobno poślubiona na Rusi w r. 1690 Katarzyna Zubówna. Po raz drugi ożenił się już w Wielkopolsce, ok. r. 1704, z Franciszką Nieżychowską, która po owdowieniu była w r. 1730 2. v. żoną Łukasza Wolskiego, skarbnika rawskiego. Z Nieżychowskiej były dzieci: Józef, Melchior, opat w Obrze, Melchior-August, szambelan królewski, córka Antonina. Potomstwo z pierwszej żony miało podobno osiedlić się na Podolu i Wołyniu.
Boniecki; Żychliński; – Jarochowski K., Dzieje panowania Augusta II od wstąpienia Karola XII na ziemie polskie, P. 1874 s. 344, 601; tenże, Dzieje panowania Augusta II od elekcji Stanisława Leszczyńskiego, „Rocz. Tow. Przyj. Nauk Pozn.” T. 17: 1890; tenże, Opowiadania i studia historyczne, Seria nowa, P. 1884 s. 210; tenże, Z czasów saskich spraw wewnętrznych, polityki i wojny, P. 1886 s. 11, 15, 16, 37; – Vol. leg., V 428; – B. Raczyńskich: Lauda średzkie rkp. nr 224 k. 13, 17, 19v., nr 231 s. 704; Arch. Państw. w P.: Inskr. Grodz. Pozn. nr 1139 X k. 147v., nr 1143 I k. 83v., nr 1151 k. 129v., Inskr. Grodz. Kal. nr 157 s. 73, 270, nr 167 s. 98, nr 185/189 k. 5v., Inskr. Grodz. Wschow. nr 87 k. 68, nr 88 k. 43, Inskr. Grodz. Pyzdr. 163 k. 538v.
Włodzimierz Dworzaczek