INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Aleksander Skórski (Skorski)     

Aleksander Skórski (Skorski)  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1997-1998 w XXXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Skórski (Skorski) Aleksander (1851–1928), filozof, historyk, profesor Uniw. Lwow. i uniw. w Sofii. Ur. 8 VI w Stanisławowie, był synem Leona.

Szkołę ludową S. ukończył w Samborze. Od r. 1867/8 uczęszczał do Gimnazjum im. Franciszka Józefa I we Lwowie. W r. 1870 otrzymał świadectwo dojrzałości i t. r. podjął studia na Uniw. Lwow. na Wydz. Prawnym, ale wkrótce przeniósł się na Wydz. Filozoficzny, wybierając historię i filozofię. Jego zainteresowania historyczne skoncentrowały się przede wszystkim na średniowieczu; w r. 1873 opublikował pracę Gallus i Kadłubek o świętym Stanisławie. Studium historyczno-krytyczne („Tyg. Wpol.”), którą napisał pod kierunkiem Ksawerego Liskego. T. r. ogłosił w „Tygodniku Wielkopolskim” rozprawę Filozofia Jana Śniadeckiego. Studium filozoficzno-krytyczne (i odb.) i na jej podstawie otrzymał stopień doktora filozofii w r. 1874. Rozprawę tę napisał pod kierunkiem Euzebiusza Czerkawskiego. S. był pod wpływem jego poglądów i podkreślał swoją od nich zależność w kwestii «sposobu myślenia w rzeczach filozoficznych», a przede wszystkim «pojęcia filozofii jako zupełnie niezależnej umiejętności, której pierwszym warunkiem jest całkiem swobodne, żadnymi ubocznymi lub tradycyjnymi względami niezwiązane badanie». Swemu nauczycielowi poświęcił rozprawkę Euzebiusz Czerkawski. Jego życie i działalność pedagogiczna. Przyczynek do historii rozwoju szkolnictwa w Galicji. Cz. I (Lw. 1898). Na postawę filozoficzną S-ego – jak sam pisał – miały też wpływ tak różniące się przecież od siebie, poglądy R. Lotzego, E. Dühringa i W. Wundta.

W r. 1890 S. habilitował się na Uniw. Lwow. na podstawie rozprawy Jan Śniadecki wobec współczesnej metafizyki niemieckiej i dzisiejszych dążeń filozoficznych krytycznie przedstawiony (Lw. 1890), w której przedstawił poglądy Śniadeckiego na filozofię, logikę i metodologię nauk przyrodniczych. Kontynuacją tej pracy było studium Jan Śniadecki na polu pedagogicznym („Muzeum” 1892 i odb.).

S. uczestniczył w wielu dyskusjach filozoficznych. M. in. zabrał głos W sprawie filozoficznego sporu ks. Mariana Morawskiego T.J. z p. Adamem Mahrburgiem („Muzeum” 1892), atakując Mahrburga za «nihilizm», co spowodowało jego polemiczną wypowiedź i z kolei replikę S-ego (tamże). W r. 1893 wydał książkę Filozofia jako nauka akademicka (Lw.), pomyślaną jako «przewodnik» w dziedzinach logiki (traktowanej jako teoria poznania), metafizyki i etyki; spotkała się ze znacznym rezonansem w środowisku filozoficznym. Na uwagi w recenzjach S. odpowiedział obszernym artykułem pt. Krytyczna odpowiedź na dra Raciborskiego rozbiór i ocenę rozprawy Filozofia jako nauka akademicka (Lw. 1894). Napisał także pracę Znaczenie filozofii w studiach uniwersyteckich (Lw. 1895). W rozprawach swych S. polemizował z idealizmem niemieckim z jednej strony, a z drugiej – z doktrynami pozytywistycznymi, sam zajmując stanowisko idealizmu realnego; za prekursora tego kierunku uważał Kanta. Wygłaszał, najczęściej we Lwowie, publiczne odczyty popularyzujące wiedzę filozoficzną. Śledził i komentował najważniejsze wydarzenia życia naukowego kraju, np. Przed pierwszym kongresem pedagogów polskich („Muzeum” 1894), Po kongresie. Krytyczne sprawozdanie o rozprawach na kongresie (tamże, 1894). Był autorem rozprawki O prawie zwierząt (Lw. 1895), w której jako jeden z pierwszych autorów polskich poruszył tę problematykę.

W r. 1895 S. otrzymał tytuł profesora nadzwycz., zaś w r. 1898 – zwycz., był nadto docentem ogólnej pedagogiki. Od r. 1896 wspólnie z Kazimierzem Twardowskim prowadził przez pewien czas seminarium filozoficzne. Choroba zmusiła go do przerwania zajęć na uniwersytecie na blisko cztery lata i w konsekwencji do przejścia 4 X 1902 w stan spoczynku. Po poprawie zdrowia powrócił do zajęć akademickich, ale już na uniw. w Sofii, na który został powołany w październiku 1907 na katedrę historii filozofii. Trzyletni kontrakt zobowiązywał go do prowadzenia wykładów w języku bułgarskim z zakresu historii filozofii, ewentualnie filozofii i pedagogiki. Został wybrany do senatu tegoż uniwersytetu jako delegat fakultetu historyczno-filozoficznego. W semetrze zimowym 1907/8 wykładał dzieje filozofii starożytnej, poprzedzone ogólnym wstępem do studiów filozoficznych. Dn. 13 III 1908 otrzymał tytuł profesora zwycz. uniwersytetu w Sofii z prawem wykładania dyscyplin filozoficznych do końca na nowo zawartego trzyletniego kontraktu. Później powrócił do Lwowa.

Artykuły i studia krytyczne zamieszczał S. głównie w „Przeglądzie Filozoficznym” (Nowe głosy o filozofii Trentowskiego, 1914) i w czasopismach lwowskich. Bliskie mu były sprawy nauczania filozofii w gimnazjach i w uniwersytecie. Powrócił też do problematyki historycznej, czego przykładem studium Pierwotne źródło „Plemienia Kadłubka”. Dawny przyczynek do obecnego sporu o św. Stanisława (Kr. 1911). Jedną z ostatnich, większych prac S-ego, była rozprawa Krytycyzm Kanta wobec zagadnień życia („Przegl. Filoz.” 1924). S. zmarł we Lwowie 13 XI 1928.

 

Bibliogr. filozofii pol., III; Filoz. w Pol. Słown. (Z. Szawarski, bibliogr.); – Filozofia i myśl społeczna w latach 1865–1895, w: 700 lat myśli polskiej, Oprac. A. Hochfeldowa i B. Skarga, W. 1980 s. 210; Finkel–Starzyński, Hist. Uniw. Lwow., II 296–7; Księga pamiątkowa półwiekowego jubileuszu Gimnazjum im. Franciszka Józefa I we Lwowie, Lw. 1909; Struve H., Historia logiki, Wyd. 2, W. 1911; Tyburski W., Aleksander Skórski o przedmiocie i miejscu logiki w porządku nauk filozoficznych, w: Księga pamiątkowa ku czci prof. Leona Gumańskiego, Tor. 1997; tenże, Aleksander Skórski o przedmiocie i zadaniach filozofii, w: tegoż, Filozofia polska przełomu XIX i XX wieku. Zapomniani twórcy, Tor. 1997; Zarys dziejów filozofii polskiej 1815–1918, Red. A. Walicki, W. 1983; – Kron. Uniw. Lwow., [Cz.] I: 1894/5–1897/8, Lw. 1899 s. 209–10, [Cz.] 2: 1898/9–1909/10, Lw. 1912 s. 510–11; – „Ruch Filoz.” T. 11: 1928/9 nr 1/10 s. 219.

Włodzimierz Tyburski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Józef Hieronim Retinger

1888-04-17 - 1960-06-12
polityk
 

Fryderyk Járosy (Jarossy)

1890-10-10 - 1960-08-06
konferansjer
 

Leon Wasilewski

1870-08-24 - 1936-12-10
działacz PPS
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Stanisław Pernaczyński

1872-04-11 - 1930-02-08
ekonomista
 

Kazimierz Sadłowski

1870-02-25 - 1946-08-29
nauczyciel
 

Antoni Karpiński

1855-10-24 - 1941-06-22
adwokat
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.