INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Aleksandra Radziwiłłowa (z domu Stecka)     

Aleksandra Radziwiłłowa (z domu Stecka)  

 
 
Biogram został opublikowany w 1987 r. w XXX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Radziwiłłowa ze Steckich Aleksandra (Aleksandryna) (1796–1864), twórczyni rezydencji szpanowskiej, malarka-amatorka. Była jedyną córką Karola, ziemianina, i Marii z Morsztynów, 2. v. (od 1810) żony generała Karola Kniaziewicza (zob.).

Młodość spędziła w Międzyrzeczu Koreckim, w wielkopańskim pałacu dziadka, Jana Kazimierza Steckiego. W r. 1815 (12 VII) wydana została za Michała Gedeona Radziwiłła (zob.). W posagu wniosła Szpanów na Wołyniu i także Czarkowy w Pińczowskiem. Zamek szpanowski w chwili objęcia go przez młodą parę, był bardzo zaniedbany. R. – idąc za wzorem teściowej Heleny z Przezdzieckich Radziwiłłowej postanowiła «urządzić Szpanów z wykwintem i wytwornością Wersal przypominającą». Obdarzona doskonałym gustem – korzystając z usług architekta Henryka Ittara i słynnego planisty ogrodowego Dionizego Miklera – przekształciła swój Szpanów w jedną z najpiękniejszych rezydencji na Wołyniu. Pałac z trzech stron otaczały «krużganki na arkadach na kształt indyjskich verandah» (A. Przezdziecki). Wnętrza urządziła księżna nadzwyczaj starannie zamawianymi i nabywanymi całymi zespołami mebli; były to wnętrza o charakterze biedermajerowskim, z elementami neogotyckimi. Szczególnie piękne było założenie parkowe z wspaniałym drzewostanem. Wygląd rezydencji szpanowskiej jest znany dzięki opisom i współczesnym rysunkom, a także dzięki akwarelom malowanym przez samą R-ą (z r. 1835, wł. Muz. Narod. w W.). Po upadku powstania listopadowego w r. 1831 R. wraz z mężem udała się na zesłanie do Jarosławia. Wtedy też car skonfiskował te dobra, ale ofiarował je Leonowi Radziwiłłowi (bratankowi Michała), który przelał swe prawa na dzieci R-ej: Michalinę, Karola i Zygmunta. Kuratorką ich była R., która okresowo mieszkała w Nieborowie i tam malowała akwarelowe widoki Arkadii. W r. 1830 ofiarowała na skarb narodowy (dla powstania) swój prezent ślubny, wielkiej wartości «kolię z opalów otoczonych brylantami». Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie zaliczyło ją w poczet swoich członków honorowych «jako znaną z wysokiego artystycznego wykształcenia». W r. 1863 R. przebywała w Paryżu. Zmarła w Passy pod Paryżem 14 VII 1864. Została pochowana w tamtejszym kościele.

Aleksander Rembieliński zadedykował R-ej mazura i dwa walce (Zbiory muzyczne B. Jag., sygn. 5197).

 

Litogr. Walentego Schertle 1838, w B. Narod.; Portrety R-owej: przez M. M. Daffingera (miniatura na kości słoniowej, z kolekcji R. Rzyszczewskiego, była pokazana na Wystawie miniatur w W. w r. 1912), P. Pizzala (akwarela, 1834) w B. Narod.; – Żychliński, X 19; Pamiętnik wystawy miniatur, oraz tkanin i haftów urządzonej (…) przez Tow. Opieki nad Zabytkami Przeszłości..., W. 1912; Sztuka warsz. Katalog nr 874; Widoki architektoniczne w malarstwie polskim. Katalog, W. 1964, Muz. Narod. s. 99; – Jaroszewski T. S., Rottermund A., Nieznane materiały do Aleksandrii i Szpanowa, „Roczn. Muz. Narod. w W.” T. 12: 1968 s. 62–77; Kowecka E., W salonie i w kuchni, W. 1984 (spis ilustr.); Wegner J., Biblioteka nieborowska, „Roczn. Muz. Narod. w W.” R. 5: 1960 s. 241; tenże, Nieborów, W. 1954 s. 40, 129; – Koźmian K., Pamiętniki, Wr. 1972 I 319; Olechowicz-Stecki H., Wspomnienia mojej młodości, Lw. 1895; Przezdziecki A., Podole, Wołyń, Ukraina. Obrazy miejsc i czasów, Wil. 1841 I 23–5; [Radziwiłł M.], Ostatnia wojewodzina wileńska, Lw. 1892 s. 231–2, 235, 237, 269; – „Czas” 1864 nr 102; „Kur. Warsz.” 1864 nr 169.

Andrzej Ryszkiewicz

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Aleksander Gierymski

1850-01-30 - 1901-03-08
malarz
 

Albin Dunajewski h. Sas

1817-03-01 - 1894-06-19
biskup krakowski
 

Karol Adolf Bajer (Beyer)

1818-02-10 - 1877-11-08
fotograf
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Józef Siemaszko

1798-12-25 - 1869-11-27
arcybiskup prawosławny
 

Witalis Smochowski

1796-04-28 - 1888-01-21
aktor teatralny
 

Ludomir Benedyktowicz

1844-08-05 - 1926-12-01
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.