INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Aleksandra Karola Słomińska  

 
 
1858-11-04 - 1954-02-16
Biogram został opublikowany w latach 1997-1998 w XXXVIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Słomińska Aleksandra Karola (1858–1954), nauczycielka, działaczka społeczna. Ur. 4 XI w Jeżewie koło Gostynia, była córką Ignacego, urzędnika gospodarczego, i Zenobii z Wnukowskich, nauczycielki.

S. początkowo uczyła się w domu, a od r. 1873 w szkole średniej w Toruniu. W r. 1878 zdała egzamin w Kwidzynie uprawniający do wykonywania zawodu nauczycielki i wyjechała do szkoły pourszulańskiej w Hildesheim koło Hanoweru, gdzie uczyła języka francuskiego. W r. 1882 zamieszkała w Paryżu. Pracowała w domach francuskich i uzupełniała wiedzę w Collège de France. W r. 1886 powróciła do Polski i uczyła prywatnie w polskich domach. W r. 1897 osiedliła się w Poznaniu i pracowała w wyższych katolickich szkołach żeńskich: Antoniny Estkowskiej, Anny i Anastazji Danyszównych i Anastazji Warnke. Od r. 1901 S. nauczała też religii w języku niemieckim za zgodą władz duchownych. W t.r. złożyła egzamin na przełożoną szkół przed Państwową Komisją Egzaminacyjną. Po zamknięciu szkoły Estkowskiej przez władze w r. 1905 złożyła wniosek o przejęcie zakładu, ale otrzymała odpowiedź odmowną. Podobnie zakończyły się starania o przejęcie szkoły Anny Danyszówny (zm. 1907) i w r. 1912 A. Warnke. Natomiast władze wyraziły zgodę na założenie przez S-ą internatu dla dziewcząt uczących się w Poznaniu. S. prowadziła w nim tajne nauczanie języka polskiego i historii. Od r. 1912 uczyła języka francuskiego w szkole Niemki Gertrudy Linke, która przejęła zlikwidowaną szkołę A. Warnke.

Poza pracą nauczycielską S. działała w powstałym 25 V 1894 Tow. Przyjaciół Wzajemnego Pouczania się i Opieki nad Dziećmi «Warta» oraz sekcji kulturalno-oświatowej założonego w r. 1895 Tow. Czytelni dla Kobiet w Poznaniu. W r. 1909 stanęła na czele powstałego 7 II t.r. w Poznaniu Zjednoczenia Polskich Kobiecych Towarzystw Oświatowych w Rzeszy Niemieckiej. Sprawowała osobiście opiekę nad czytelniami polskimi i prowadziła wykłady w środowiskach polskich, zaś od r. 1916 była redaktorem, korektorem i autorką głównych artykułów „Zjednoczenia” – organu prasowego organizacji. Poza publikacjami w „Zjednoczeniu” ogłosiła artykuł pt. Czy praca kobiet równa się, co do wartości, pracy mężczyzn („Ruch Chrześcijańsko-Społ.” R. 8: 1910) i dwie broszury pod pseud. Constantia: O potrzebie wyższego wykształcenia dla naszych kobiet sfer inteligentnych (P. 1908) i Ksiądz Piotr Skarga wychowawcą narodu polskiego… (P. 1912). W listopadzie 1918 S. została wybrana do 75-osobowej Rady Ludowej m. Poznania i weszła w skład komisji dla spolszczenia szkół średnich, która działała przy Naczelnej Radzie Ludowej.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę S. nadal działała w Zjednoczeniu (jako członek zarządu) i częściowo je finansowała. W dn. 16 X 1919, kiedy Zjednoczenie zmieniło nazwę na Katolicki Związek Polek (KZP), objęła stanowisko jednej z wiceprzewodniczących. Na zjeździe KZP 16 IV 1920 zgłosiła rezolucję żądającą wprowadzenia szkół wyznaniowych, która została zaaprobowana i przesłana do sejmu. Była też S. w r. 1919 przewodniczącą Sodalicji Nauczycielskiej w Poznaniu i członkiem zarządu Związku Sodalicji Mariańskich w archidiec. gnieźnieńskiej i poznańskiej. Przewodniczyła też Katolickiemu Stow. Nauczycielek założonemu w r. 1910. W maju 1919 S. i Lucyna Sokolnicka przejęły szkołę G. Linke i utworzyły liceum prywatne im. Królowej Jadwigi. Z dn. 1 IX 1920 szkoła podzieliła się na dwa odrębne zakłady: Liceum p. wezw. Najśw. Serca Jezusa (S. była jego właścicielką i kierowniczką) i Liceum im. Królowej Jadwigi (L. Sokolnickiej). Dn. 29 XI 1920 szkoła S-iej otrzymała pełne prawa szkół państwowych, zaś w r. 1924 została przekształcona w Prywatne Gimnazjum Żeńskie p. wezw. Najśw. Serca Jezusa. Szkoła pracowała w trudnych warunkach lokalowych. S. starała się o utrzymanie wysokiego poziomu nauczania. Sama wykładała język francuski i historię, a także prowadziła pogadanki wychowawcze. Przy gimnazjum utworzyła szkołę powszechną.

Po wybuchu drugiej wojny światowej S. 6 II 1940 wysiedlona została do Radomia, w r. 1942 przeniosła się do Warszawy i zamieszkała w domu ss. urszulanek na Powiślu. Po upadku powstania warszawskiego 1944 r. dostała się do obozu w Pruszkowie; potem przebywała w Częstochowie. Do Poznania powróciła w lutym 1945 i zamieszkała u swej współpracownicy Kazimiery Weymanównej. Zmarła 16 II 1954 w Poznaniu i pochowana została na cmentarzu paraf. Bożego Ciała na Dębcu w Poznaniu. Była odznaczona orderem Polonia Restituta (1936).

S. rodziny nie założyła.

 

Słownik polskich towarzystw naukowych, W. 1994 II cz. 2; Słownik pseudonimów pisarzy polskich XV w. – 1970 r., Wr. 1996 IV; Wpol. Słown. Biogr.; – Dzieje Wpol., II; Karwowski, Hist. W. Ks. Pozn., II; Księga pamiątkowa miasta Poznania, P. 1929 s. 378–9; – Prywatne Gimnazjum Żeńskie P. W. Najśw. Serca Jezusa Aleksandry Słomińskiej w Poznaniu. Sprawozdanie za czas 1929/30–1932/33. Ze szczególnym uwzględnieniem roku szkolnego 1932/33, P. 1933 s. 9, 13, 19–20; Sprawozdanie Dyrekcji Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego im. Królowej Jadwigi Lucyny Sokolnickiej w Poznaniu za lata 1919–1929, P. 1930 s. 4–6, 11; Sprawozdanie Dyrekcji Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego pod wezw. Najśw. Serca Jezusa w Poznaniu za lata 1919–1929. Poprzedzone historią szkoły, P. 1930 s. 9–10, 12–13, 20; – Zakrzewski Z., Ulicami mojego Poznania, P. 1985; tenże, Wspominam Poznań, P. 1986; – „Kron. m. Poznania” R. 49: 1981 nr 1 s. 38; „Kur. Pozn.” 1918 nr 173, 1919 nr 82, 174, 227; „Zjednoczenie” 1919 nr 7–9, 10–12, 1920 nr 1–2, 1923 nr 1; – AP w P.: Akta Kuratorium Okręgu Szkolnego w P.: sygn. 185, 397, Kartoteka ewidencji ludności; Arch. PAN w P.: Mater. Red. Wpol. Słown. Biogr.

Zygmunt Kaczmarek

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 

Stanisław Czarzasty

1907-05-05 - 1972-04-22
porucznik WP
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Michał Rosnowski

1897-09-20 - wiosna 1940
internista
 

Władysław Ludwik Anczyc

1823-12-12 - 1883-07-28
pisarz
 

Felicjan Sypniewski

1822-01-24 - 1877-09-06
przyrodnik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.