Grabianowski Andrzej (zm. 1683), doktor obojga praw, profesor Akad. Krak., kanonik krakowski. Ur. prawdopodobnie w Grabianach w pow. kościańskim, w szlacheckiej rodzinie h. Świnka. Gdzie pobierał nauki początkowe, nie wiadomo. Na Akad. Krak. wpisał się w półr. letn. 1640 r. jako syn Macieja; mieszkał w czasie studiów w Szkole Mariackiej. Stopnie naukowe zdobywał szybko, już w r. 1643 został bakałarzem, a w rok później magistrem filozofii. Rychło wstąpił w służbę kurii biskupiej, sprawując obowiązki notariusza konsystorza krakowskiego przy boku bpów, P. Gembickiego i A. Trzebickiego, później został protonotariuszem apostolskim. W Akademii osiągnął godność kolegi mniejszego w r. 1648, po czym poświęcił się studiom prawnym najpierw w Krakowie, a następnie w Rzymie, gdzie w r. 1652 zdobył doktorat prawa w Sapienzy. Po nostryfikacji dyplomu w Akad. Krak. początkowo od r. 1655 wykładał jako profesor kazuistyki na kolegiaturze Łukasza Doctoriusa, później w r. 1658 otrzymał katedrę instytucji prawa rzymskiego («professor Justinianeus») i członkostwo Wydziału Prawnego, którego był w latach następnych kilkakrotnym dziekanem. W swej uniwersyteckiej i kościelnej karierze, dzięki poparciu Trzebickiego, otrzymał G. liczne beneficja i prebendy duchowne: scholasterię Wszystkich Świętych (z prezenty Akademii), scholasterię w Skalbmierzu i kantorię wiślicką z nadania bpa. W r. 1670 wszedł w posiadanie kanonii «fundi Żelazowska» w kapitule katedralnej. Zmarł w listopadzie 1683 r. Jako audytor kurii biskupiej i zausznik Trzebickiego (był egzekutorem jego testamentu i utrzymywał bliskie stosunki z jego otoczeniem) reprezentował G. stronnictwo przychylne bpowi pozostającemu w ciągłych zatargach z Akademią. W kołach uniwersyteckich uważano go współcześnie, obok A. Kucharskiego, za głównego inspiratora wystąpień Trzebickiego przeciw Akademii, co najpełniejszy wyraz znalazło w skierowanym przeciwko niemu anonimowym pisemku „Oculus speculatoris” z r. 1672. Sam G. prowadził liczne i długotrwałe procesy z profesorami krakowskimi, m. i. K. Najmanowicem, Sz. Makowskim i i. W dorobku naukowym pozostawił dwie rozprawy kanonistyczne na aktualny wówczas temat obowiązku rezydencji duchownych przy kościele (1654 i 1658) oraz kilka drobnych panegiryków. Wykłady G-ego z dziedziny prawa rzymskiego, spisane przez jego ucznia K. K. Heymana zachowały się w rkp. Bibl. Kapit. we Wrocławiu.
Estreicher; Enc. Org.; Uruski; Łętowski, Katalog bpów krak.; – Wiśniewski J., Hist. opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Pińczowskiem, Skalbmierskiem i Wiślickiem, Marjówka 1927 s. 453; – Album stud. Univ. Crac., IV 190; Statuta nec non liber promotionum, 315; Temberski S., Roczniki 1647–56, Wyd. W. Czermak, Kr. 1897 s. 189, Script. Rer. Pol., XVI; – Arch. UJ: rkp 64 s. 221, 19 s. 820, 909, 20 s. 132, 160, 208 s. 205 n.; B. Jag.: rkp. 5359 nlb. 5361 nlb. 220, 72; B. Kapit. Wrocł.: rkp. 242.
Leszek Hajdukiewicz