Hławiczka Andrzej (1866–1914), nauczyciel ludowy, organista, profesor muzyki i śpiewu, wydawca kilku polskich śpiewników; ur. 3 V w Dzięgielowie (pow. cieszyński) jako syn chłopa. Do szkoły ludowej uczęszczał w Puńcowie, a następnie kształcił się w Seminarium Nauczycielskim w Cieszynie, które ukończył w r. 1886. W l. 1886–9 pracował jako nauczyciel w ewang. szkole ludowej w Ustroniu (w r. 1899 uzyskał świadectwo kwalifikacyjne), a następnie przeniósł się do Cieszyna, gdzie objął obowiązki nauczyciela w ewang. szkole ludowej, tudzież obowiązki organisty przy kościele ewang. Gdy z dniem 1 II 1905 r. szkoła ta przeszła na etat publiczny, wydział cieszyński odmówił H-ce stałej posady przy tej szkole. W charakterze nauczyciela prowizorycznego pracował w niej nadal, a po złożeniu we Lwowie w dniu 16 XI 1907 r. państwowego egzaminu z muzyki i śpiewu dla szkół średnich (wykształcenie muzyczne uzyskał na kursach Konserwatorium Muzycznego w Lipsku), otrzymał posadę najpierw prowizorycznego, a od 16 VII 1909 r. stałego nauczyciela muzyki przy paralelkach polskich seminarium nauczycielskiego w Cieszynie, przekształconych w r. 1909 w samodzielne polskie seminaria nauczycielskie w Bobrku przy Cieszynie. Zginął 10 VII 1914 r. na drodze do szkoły od skrytobójczej kuli, wymierzonej w niego przez Antoniego Kleisa, ucznia seminarium bobreckiego. H. położył wielkie zasługi jako reformator nauki śpiewu w szkołach polskich na Śląsku Cieszyńskim (zob. jego artykuły w cieszyńskim „Miesięczniku Pedagogicznym”), działacz śpiewaczy (był dyrygentem m. in. chóru nauczycielskiego przy Tow. Pedagogicznym oraz Macierzy Szkolnej) i wydawca kilku śpiewników: Śpiewnika szkolnego, I–III, 1901; 50 melodii pieśni pogrzebowych (1898); Pieśni okolicznościowych na chór męski (1903); Pieśni religijnych (w wyd. mniejszym i większym, 1904); Pieśni śląskich i towarzyskich (1905); Harfy (100 pieśni na chór męski, 1910); Liry (pieśni na chór mieszany, 1914). Zbierał również pieśni ludowe, ogłaszając je m. in. w „Zaraniu Śląskim”, gdzie redagował dział muzyczny, oraz wprowadzając je do repertuaru chórów ludowych. Dzięki pracy H-i pieśń polska wprowadzona najpierw do szkoły śląskiej, a przez nią w starsze społeczeństwo, przyczyniła się wybitnie do podniesienia kultury artystycznej w masach ludowych Śląska Cieszyńskiego. H. pozostawił kilku synów, spośród których Karol objął po ojcu naukę śpiewu i muzyki w sem. naucz. w Cieszynie i kontynuował jego działalność na polu upowszechniania pieśni polskiej na Śląsku.
Gawełek F., Bibliografia ludoznawstwa pol., Kr. 1914 (wykaz pieśni śląskich H-a); – Gelnar J., Sirovatka O., Slezské písní z Třinecka a Jablunkovska, 1957 s. 11; – „Mies. Pedag.” 1914, nr 9–12, s. 193–6 (portret); – Informacje Aliny Nowak-Romanowicz.
Ludwik Brożek