Różycki (Rożycki) Andrzej h. Rola (ok. 1682–1749), generał major, działacz ewangelicki. Ur. ok. 1682 r. w rodzinie wyznania ewangelicko-reformowanego, której gniazdem były Różyce Trojanowe w woj. łęczyckim, a której przedstawiciele osiedli już w końcu XVI w. w woj. sandomierskim. Był synem Andrzeja, starosty żytomierskiego, i Anny z Chrząstowskich, podstarościanki sądeckiej. Miał co najmniej 4 braci: Aleksandra, Michała, Bogusława i Stefana.
Wzorem wielu swych szlacheckich współwyznawców w tej epoce karierę swą związał R. z wojskiem cudzoziemskiego autoramentu. W r. 1710 był majorem regimentu arkabuzjerów szefostwa Jerzego Dominika Lubomirskiego, podkomorzego kor. W r. 1715 występował jako podpułkownik tegoż regimentu. Będąc wyższym oficerem odegrał znaczną rolę w formowaniu się związku wojska kor. w r. 1715 i obrany komisarzem związkowym uczestniczył w rokowaniach przedstawicieli konfederacji tarnogrodzkiej z wysłannikami królewskimi w Lublinie od 13 VI do 31 VII 1716. Dn. 16 IX t.r. przybył do Kazimierza nad Wisłą i przedstawił stronie królewskiej memoriał generalności tarnogrodzkiej, następnie uczestniczył w toczonych tam pertraktacjach. Po przeniesieniu rokowań do Warszawy R. brał w nich udział od 26 IX do 3 XI. Dał się wtedy poznać jako obrońca praw dysydentów, które w przygotowanym traktacie zamierzano ograniczyć. W r. 1717, po reorganizacji komputu kor., został pułkownikiem regimentu dragonów im. królowej. W r. 1740 był mianowany generałem majorem, a w r. n. występował jako szef regimentu dragonów im. królowej i tytułował się generałem-szefem jazdy.
R. był aktywnym działaczem kalwińskiej Jednoty małopolskiej. W r. 1711 ustanowił fundusz na utrzymanie duchownego przy zborze w Sieczkowie w wysokości 50 złp. oraz 11 korców różnych zbóż rocznie. W l. 1728–47 jako senior świecki Jednoty nadzorował jej finanse. W r. 1719 na sejmie grodzieńskim kontynuował zabiegi, rozpoczęte w r. 1716, o złagodzenie antydysydenckiego ustawodawstwa i praktyki sądowej. W r. 1735 ponownie był delegatem ewangelików na sejm, gdzie bezskutecznie starał się o zniesienie postanowień sejmu konwokacyjnego z 1733 r. dyskryminujących szlachtę niekatolicką. W związku ze swą działalnością zborową popadał R. w konflikty z duchowieństwem katolickim. Dn. 2 IX 1735 zapadł przeciwko niemu, jego żonie i ministrowi Sieczkowskiemu Janowi Aramowi wyrok sądu oficjała krakowskiego Michała Wodzickiego. R-ego uznano winnym nielegalnego remontu zboru w Sieczkowie i wystawienia tam dzwonnicy. R. procesował się także ze swymi katolickimi powinowatymi, którzy zarzucali mu bezprawne wychowywanie bratanka w wyznaniu ewangelicko-reformowanym. Spór ten zakończył się arbitrażem Stanisława Rupniewskiego kaszt. małogoskiego. Po objęciu w r. 1736 dóbr karwickich R. stał się głównym patronem zboru w Sieczkowie oraz przywódcą małopolskiej szlachty ewangelickiej. Wg tradycji rodzinnej miał być członkiem masonerii.
Prowadził R. skomplikowane transakcje majątkowe, ciągle powiększając swą własność. W r. 1710 uzyskał od stryjów zrzeczenie się ich praw do dziedziczonych wraz z braćmi dóbr po zmarłym w r. 1709 ojcu. W r. 1712 występował jako dziedzic Karwowa, a w r. 1713 jako właściciel części Bossowic w pow. wiślickim. W r. 1715 dokonał działów rodzinnych z braćmi i zrzekając się praw do innych majątków uzyskał wyłączne prawa do całości Bossowic, Woli Bossowskiej oraz Dąbrówki. Żona wniosła mu Kostki Wielkie i Małe w pow. wiślickim, a w r. 1736, wraz z siostrami, zrzekła się na rzecz R-ego praw do majątków zmarłego bezpotomnie brata Jana Stanisława Karwickiego: Sieczkowa, Grzymały i Żernik w pow. wiślickim. R. dzierżawił też wieś Żurawniki, a w r. 1748 wziął w zastaw wieś Kotlice. Ze sprawami majątkowymi R-ego wiązały się też liczne transakcje gotówkowe, w których dysponował on znacznymi kapitałami. R. zmarł 9 XII 1749 i pochowany został 15 XII t. r. w Sieczkowie.
Z małżeństwa (ślub w Sieczkowie 16 VI 1711) z Aleksandrą Ludwiką z Duninów Karwickich (zm. 13 IV 1782), córką pisarza politycznego Stanisława (zob.) R. nie pozostawił potomstwa.
Dobra R-ego odziedziczyli potomkowie jego braci, spośród których na głównego spadkobiercę przeznaczony był Aleksander Różycki, syn Stefana. Opiekował się też i wyposażył R. wnuczkę swej siostry Elżbietę z Malickich zamężną za Janem Wielowieyskim.
Portrety R-ego i żony były po r. 1917 własnością Antoniego Potockiego z Korzeniowa; – Konarski Sz., Szlachta kalwińska w Polsce, W. 1936 s. 260; – Feldman J., Sprawa dysydencka za Augusta II, „Reform. w Pol.” R. 3: 1924 nr 9–10 s. 92–6; Łukaszewicz J., Dzieje kościołów wyznania helweckiego w Litwie, P. 1842 I 390; Prochaska A., Konfederacja tarnogrodzka, „Przew. Nauk. i Liter.” T. 43: 1917 (Lw.); Taylor E., Rolicze z Trojanowych Rożyc Rożyccy, P. 1936 s. 77–84; – Dziennik konfederacji tarnogrodzkiej, w: Obraz Polski i Polaków, P. 1841 XIV 106, 181–7; Otwinowski E., Dzieje Polski pod panowaniem Augusta II, Kr. 1849 s. 290; – B. Uniw. Warsz.: Synod Ewangelicko-Reformowany rkp. 585, 596, 618, 628, 634.
Wojciech Kriegseisen