INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Antoni Mora  

 
 
pocz. XVI w. - II poł. XVI w.
Biogram został opublikowany w 1976 r. w XXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Mora Antoni (XVI w.), inżynier wojskowy w służbie Zygmunta Augusta, rotmistrz piechoty. O młodości M-y wiemy tyle, że był z pochodzenia Hiszpanem, ur. zapewne na samym początku XVI w. Do Polski przybył już z kwalifikacjami inżyniera wojskowego i one to zadecydowały o przyjęciu go w lutym 1548 w poczet «służebnych królewskich». Wkrótce potem otrzymał polecenie zorganizowania flotylli rzecznej na łodziach na Dnieprze, przeznaczonej do zwalczania tatarskich przepraw. Fakt, że w r. 1550 król podwyższył mu roczną pensję z 200 do 300 złp., świadczy, że M. wywiązał się ze zleconego zadania pomyślnie. Z kolei w r. 1551 objął kierownictwo nad budową zamku w Czerkasach. Troszczył się ponadto o zaopatrywanie go w żywność. W l. 1552–6 dowodził 100-osobową rotą piechoty polskiej, stacjonującej w Kamieńcu Podolskim. W jesieni 1556 postanowił wziąć udział w wyprawie wojennej Zygmunta Augusta do Inflant (tzw. wyprawa pozwolska) zaciągając 250-osobową rotę pieszą. Jednakże z nieznanych powodów zrezygnował z dowództwa już w grudniu t. r.

Kolejne, zanotowane w źródłach zadanie otrzymał M. w końcu września 1559. Został wówczas rewizorem królewskim, mającym zbadać stan tych zamków inflanckich, które książę inflancki Gothard Kettler i arcpb ryski Wilhelm Hohenzollern przekazywali Zygmuntowi Augustowi. Lustracja wykazała bardzo zły stan umocnień i niemal zupełny brak podstawowego wyposażenia. Dowodem świadczącym o dość wysokim prestiżu M-y było powierzenie mu w końcu 1560 r. dowództwa nad 300-osobową załogą pieszą Parnawy, zamku o kluczowym położeniu w stosunku do Estonii, zagrożonej aneksją szwedzką. Na tym stanowisku jednak całkowicie zawiódł, o czym świadczy łatwość zajęcia Parnawy w maju 1562 przez Szwedów. M. w obawie przed odpowiedzialnością uciekł do Niemiec, gdzie narzekał na niewdzięczność Zygmunta Augusta i Polaków. Dalsze jego losy nie są znane.

 

Jasnowski J., Antoni Mora, Hiszpan w służbie Zygmunta Augusta, „Przegl. Hist.-Wojsk.” R. 9: 1936 s. 305–6; tenże, Mikołaj Czarny Radziwiłł, Rozpr. Hist. Tow. Nauk Warsz., W. 1939 XXII; Kolankowski L., Roty koronne na Rusi i Podolu, „Ziemia Czerwieńska” (Lw.) R. 1: 1935 s. 165, 167; – AGAD: Arch. Skarbu Kor., Rachunki królewskie rkp. 162 B k. 18, 19, 26, 30, Arch. Skarbu Kor., Dz. III rkp. i k. 50, 72–82, Libri legationum, rkp. 17 k. 8. 9, 21, 22, 23, Akta Skarbowo-Wojskowe dz. 86 rkp. 17 k. 70; B. Raczyńskiego: rkp. 78 k. 40.

Red.

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jakub Wujek

1541 - 1597-07-27
tłumacz Biblii
 

Henryk (de Valois)

1551-09-19 - 1589-08-02
król Polski
 

Maciej Drzewicki h. Ciołek

1467-02-22 - 1535-08-22
prymas Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.