INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Bogdan Andrzejewicz Sakowicz z Hruzdowa h. Pomian  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1992-1993 w XXXIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.


 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sakowicz Bogdan Andrzejewicz z Hruzdowa h. Pomian (zm. 1491), namiestnik połocki, marszałek ziemski, wojewoda trocki. Był najstarszym synem Andrzeja (zob.).

W r. 1460 razem z ojcem został S. wymieniony jako świadek w dokumencie swojego szwagra Wojdyły z Uszakowa. Od r. 1466 jest poświadczony w źródłach jako star. brasławski, który to urząd pełnił do r. 1474, będąc równocześnie marszałkiem dworskim. Wchodził już wtedy w skład rady wielkoksiążęcej. W trudnej chwili narastania konfliktu litewsko-krymskiego pełnił S. wielkie poselstwo do chana Mengli-Gireja celem odnowienia dawnych aktów przymierza. W l. 1473–4 uczestniczył w rokowaniach z Krzyżakami w sprawie zawarcia pokoju wieczystego, a także brał udział w pertraktacjach granicznych z Inflantami. Po najeździe moskiewskim na Lubuck Kazimierz Jagiellończyk wysłał S-a w poselstwie do Moskwy (jesień 1474). Ok. r. 1478 został mianowany namiestnikiem połockim na miejsce bliskiego współpracownika wielkiego księcia Olechny Sudymontowicza, awansowanego na urząd wojewody wileńskiego. Wiosną 1482 pełnił S. ponownie wielkie poselstwo do Moskwy. Domagał się tam przywrócenia Litwie jej dawnej pozycji w Rżewie i Wielkich Łukach. Swoje misje dyplomatyczne prowadził w sytuacji zacieśniania się antylitewskiego przymierza Moskwy z Krymem. Powierzenie mu więc tak odpowiedzialnych poselstw dowodzi nie tylko jego dyplomatycznej zręczności, ale także szczególnego zaufania królewskiego. Na dokumencie Kazimierza Jagiellończyka z 23 IV 1482 świadczył jako namiestnik połocki i marszałek ziemski.

We wrześniu 1484, po śmierci Marcina Gasztołda, został S. mianowany woj. trockim i łączył ten urząd do końca życia ze stanowiskiem marszałka ziemskiego. Już jako wojewoda stanął na czele pospolitego ruszenia, które po spustoszeniu i spaleniu Kijowa przez Tatarów miało za zadanie ochronę granic południowych i odbudowę zamku kijowskiego. Wchodząc w skład ścisłej elity panów rady, którzy z powodu częstych nieobecności króla rządzili W. Ks. Lit., S. uczestniczył w naradach rady lit. i kor. w sprawach turecko-mołdawskich (1486). Brał też udział w uroczystych zaręczynach królewny Anny z ks. Bogusławem szczecińskim 7 III 1490 w Grodnie.

Po ojcu odziedziczył S. jedną trzecią majątku, wraz z Hruzdowem. Po śmierci brata Michała w r. 1473 S. dokonał działu majątkowego z bratem Jerzym. Przypadły mu kompleksy majątkowe Ilia i Sieliszcze. Z nadań w. ks. Kazimierza otrzymał ustawy miodu z klucza berestejskiego i z klucza wileńskiego. S. zmarł po styczniu 1491, bowiem w kwietniu t. r. godność woj. trockiego piastował Piotr Janowicz Montygierdowicz.

O żonie S-a brak bliższych wiadomości; żyła jeszcze w r. 1492, kiedy to procesowała się z kniaziem Semenem Iwanowiczem o wsie, które były jej spuścizną po mężu. Jedyna córka S-a Elżbieta (zm. po r. 1542) była żoną 1.v. Wojciecha Moniwidowicza, syna Jana (zob.), 2.v. woj. wileńskiego Mikołaja Radziwiłła (zob.).

 

Boniecki, Poczet rodów, s. 290–1; Wolff, Senatorowie W. Ks. Lit.; – Halecki O., Dzieje unii jagiellońskiej, W. 1919 I; Kelma E., Ród Sakowiczów i jego majętności w XV i pierwszej połowie XVI w., „Lituano-Slavica Posnaniensia” R. 3: 1989 s. 155–79; Kolankowski L., Dzieje Wielkiego Księstwa Litewskiego za Jagiellonów, W. 1930; Malczewska M., Latyfundium Radziwiłłów w XV do poł. XVII w., W.–P. 1985; Papée F., Polska i Litwa na przełomie wieków średnich, Kr. 1903; Semkowicz W., O litewskich rodach bojarskich zbratanych z szlachtą polską w Horodle 1413, „Lituano-Slavica Posnaniensia” R. 3: 1989 s. 114–21; Wojtkowiak Z., Litwa Zawilejska w XV i pierwszej połowie XVI w., P. 1980 s. 131; tenże, Urzędnicy zarządu lokalnego na Litwie, Studia Źródłozn., XXIV 148; – Akty lit. metriki, I 18, 20–1, 23, 40; Akty Zap. Ross., I nr 78, 80; Arch. Sanguszków, I 83–4, 87; Cod. epist. saec. XV, I 298, 301, III 213; Cod. Regni Pol. et M. Duc. Lit., V 142; Daniłowicz I., Skarbiec diplomatów…, Wil. 1862 II nr 1980; Jablonskis K., Archyvines smulkmenos, „Praeitis” T. 2: 1933 s. 418–20; Kod. katedry i diec. wil., s. 293, 305, 341, 364, 369, 397, 517; Polnoe sobr. russ. letopisej, IV 235, XVIII 250, XX 349; Russkaja istoričeskaja biblioteka, XXVII (Lit. Metrika), S. Pet. 1910; Sbornik Russ. ist. obšč., XXXV, XLI; Stosunki z Mendli-Girejem, chanem Tatarów perekopskich 1469–1515. Akta i listy, Wyd. K. Pułaski, W. 1881 s. 25, 28 oraz nr 21, 78; – B. Czart.: rkp. 20 k. 216.

                                                                                                                                                                                                                                              Lidia Korczak

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Mikołaj Kopernik

1473-02-19 - 1543-05-21
astronom
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jerzy Konopacki

ok. 1480 - 1543-02-28
wojewoda pomorski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.