Radziwiłł Bogusław Fryderyk (1809–1873), generał pruski, członek Izby Panów, ordynat przygodzicki. Ur. 3 I w Królewcu, był synem Antoniego (zob.) i Luizy, księżniczki pruskiej, młodszym bratem Elizy (zob.) i Wilhelma (zob.).
Dzieciństwo i młodość R. przeżył z rodzicami w Poznaniu, po śmierci ojca zamieszkał w Berlinie. Całe życie pozostawał w cieniu starszego brata Wilhelma. Idąc w jego ślady 27 V 1828 wstąpił do służby wojskowej w stopniu podporucznika w stacjonującym w Poznaniu 19 p. piechoty, w którym Wilhelm był dowódcą batalionu. Dn. 28 IV 1831 przydzielony został do 2 pieszego p. gwardii, 20 IV 1836 wyszedł ze służby ze stopniem kapitana i pozwoleniem noszenia munduru pułku. Dn. 24 VI 1842 otrzymał tytularny stopień majora, 3 I 1870 tytularną godność generała majora.
Związki R-a z polskością były słabe, choć czuł się Polakiem, a w pałacu berlińskim, w którym mieszkał razem z bratem Wilhelmem, często gościł rodaków. W r. 1838 był akcjonariuszem Bazaru Poznańskiego. Wraz z bratem posiadali ogromne dobra przygodzickie w Poznańskiem, nieświeskie, ołyckie i mirskie na Litwie. Od wyniesienia ordynacji przygodzickiej do rzędu hrabstw (10 IX 1840) dzielił z Wilhelmem dziedziczne miejsce w sejmie prowincjonalnym W. Ks. Pozn. W tym jedynym przejawie jego działalności politycznej były słabe oddźwięki koncepcji ojca godzenia społeczeństwa polskiego z dynastią. W r. 1842 z okazji wizyty Fryderyka Wilhelma IV w Wielkopolsce miał wręczać mu adres z postulatami narodowymi, ale pod naciskiem króla nie uczynił tego. Na sejmie 1843 r. protestował przeciw adresowi do króla, motywując to w części zbyt daleko idącymi żądaniami, a w części względami formalnymi, ale protest był anemiczny i prawdopodobnie wysunięty pod wpływem brata Wilhelma. Na sejmie w kwietniu 1848, odbytym wyjątkowo w Berlinie, u boku brata głosował przeciw włączeniu Poznańskiego do Związku Niemieckiego. Gdy zasiadał w Izbie Panów, ograniczył się do podpisania interpelacji Wilhelma w obronie polskiego ziemstwa kredytowego (1862). Bardzo religijny, łożył na różne cele charytatywne w Wielkopolsce, w Berlinie na szpitale katolickie i na parafię. Należał także do Rady Miejskiej stolicy. W r. 1867 bez powodzenia kandydował na posła do Parlamentu Związku Północno-Niemieckiego. Zmarł 2 I 1873 w Berlinie, pochowany został w Antoninie.
R. ożeniony (17 X 1832) z hr. Leontyną Clary i Aldringen (1811–1890), miał z nią 8 dzieci: Ferdynanda (zob.), jezuitę Władysława (1836–1920), Edmunda (zob.), Karola (1839–1907), Bogusława (ur. 1844) i córki: Jadwigę (ur. 1841), która wstąpiła do Zakonu Sióstr Miłosierdzia, Felicję (ur. 1849), żonę Karola Clary i Aldringen, oraz Elżbietę (1850–1931).
Wojtkowski, Bibliogr. historii Wpol.; Uruski; Żychliński, XI 180–1; Katalog korespondencji Działyńskich, Zamoyskich i rodzin spokrewnionych ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej XVII–XX w., Wr. 1972; – Laubert M., Die polnische Frage auf dem Posener Provinziallandtage von 1843, „Hist. Vierteljahrschrift” Bd. 9: 1919/20; tenże, Die preussische Polenpolitik von 1772–1914, Kr. 1944; Nowakowski T., Die Radziwills. Die Geschichte einer grossen europäischen Familie, München 1967 (poza indeksem s. 416); Pabisz J., Wyniki wyborów do Parlamentu Związku Północnoniemieckiego i Parlamentu Rzeszy Niemieckiej na terenie Śląska w l. 1867–1918, „Studia i Mater. z Dziej. Śląska” T. 7: 1966 s. 276–7, 356; Wojtkowski A., Edward Raczyński i jego dzieło, P. 1929; Zielińska T., Archiwa Radziwiłłów i ich twórcy, „Archeion” T. 66: 1978 s. 115, 116 oraz tabl. geneal.; Żychliński, Kronika rodzin, s. 366–8; Hutten-Czapski B., Sześćdziesiąt lat życia politycznego i towarzyskiego, W. 1938 I–II; Motty M., Przechadzki po mieście, W. 1957 I–II; Potocka M. M., Z moich wspomnień, London 1983; Priesdorff K., Soldatisches Führertum, Hamburg [b. r. w.] VII 137; Prus B., Kroniki, W. 1965 XV; – B. Ossol.: rkp. 6004/I.
Adam Galos