Świderski Bolesław Hieronim Walenty, pseud. B.Ż.-Ł. (1917—1998), geograf, bibliotekoznawca, profesor Uniwersytetu Łódzkiego.
Ur. 13 IV w Poznaniu, był synem Bolesława (ur. 1877), kupca i urzędnika, oraz Marii z Tefelskich (ur. 1879). Miał trzy siostry, w tym Halinę (ur. 1909), zamężną Bella, i Stefanię (ur. 1911), zamężną Czerwińską, oraz dwóch braci, w tym Konrada (ur. 1912).
Ś. uczył się w Poznaniu kolejno w szkole powszechnej im. Mikołaja Kopernika, Gimnazjum im. Marii Magdaleny oraz Państw. Gimnazjum Męskim Humanistycznym im. Ignacego Jana Paderewskiego, gdzie w r. 1936 zdał maturę. Podjął studia geograficzne na Wydz. Matematyczno-Przyrodniczym Uniw. Pozn. Od r.n. kierował biblioteką Koła Geografów, opiekował się także biblioteką Inst. Geologii. W r. 1939 uzyskał absolutorium. W czasie okupacji niemieckiej pracował od 15 XII 1940 w Landeskontrollverband Wartheland. Po zakończeniu działań wojennych zaopiekował się w lutym 1945 Katedrą Geologii i Paleontologii Uniw. Pozn., a od 1 V t.r. był zatrudniony jako pracownik kontraktowy w uniwersyteckiej Bibliotece Głównej. Uczestniczył w akcji zabezpieczenia opuszczonych księgozbiorów na terenie zachodniej Polski, przede wszystkim w Wielkopolsce. We wrześniu uzyskał magisterium na Wydz. Matematyczno-Przyrodniczym z filozofii w zakresie geografii na podstawie pracy Państwowotwórcza rola rzek na ziemiach Polski historycznej. W dn. 15—16 VII 1946 w Warszawie zdał zorganizowany pierwszy raz po wojnie egzamin na stanowisko I kategorii w państw. służbie bibliotecznej i 1 I 1947 został asystentem bibliotecznym. Od 1 IX t.r. (formalnie od 1 X t.r.) stał na czele Zbiornicy Księgozbiorów Zabezpieczonych w Poznaniu (w styczniu 1950 jej zasób przekazał do biblioteki uniwersyteckiej). Równocześnie 1 X 1947 w Bibliotece Głównej Uniw. Pozn. objął funkcje kierownika Oddz. Udostępniania Księgozbiorów oraz Referatu Zabezpieczenia i Segregacji Księgozbiorów. W tym okresie został członkiem Polskiego Tow. Geograficznego (1945), Stow. Bibliotekarzy Polskich i ZNP (1947), oraz Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk (1948). Dn. 14 VI 1948 doktoryzował się z geografii na Wydz. Matematyczno-Przyrodniczym Uniw. Pozn. na podstawie napisanej pod kierunkiem Augusta Zierhoffera dysertacji Położenie osiedli wiejskich w Polsce w zależności od rzeźby terenu (streszczenie pt. Wpływ form terenu na położenie osiedli wiejskich w Polsce, „Przegl. Geogr.” T. 21: 1948 z. 3/4). Od r. 1950 kierował w Bibliotece Głównej Uniw. Pozn. Oddz. Katalogów Rzeczowych (do ok. r. akad. 1960/1) oraz zorganizował Referat Kartograficzny Oddz. Zbiorów Specjalnych, którym także kierował (do r. akad. 1956/7). Był też wykładowcą w Państw. Ośrodku Kształcenia Bibliotekarzy w Jarocinie, a w r. akad. 1951/2 prowadził ćwiczenia z bibliotekoznawstwa na Wydz. Filologicznym Uniw. Pozn. W l. 1951—3 był sekretarzem uniwersyteckiej Komisji Importu Książek i Czasopism Naukowych oraz członkiem Miejskiej Rady Czytelnictwa i Książki przy Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Poznaniu. Dn. 1 XI 1954 został bibliotekarzem, a 1 XI r.n. kustoszem. W l. 1955—7 był prezesem Zarządu Okręgu Poznańskiego Stow. Bibliotekarzy Polskich.
Dn. 1 VI 1956 objął Ś. funkcję wicedyrektora Biblioteki Głównej UAM. Opublikował pracę Klasyfikacja piśmiennictwa. Katalog rzeczowy („Bibliotekarstwo naukowe. Z uwzględnieniem dokumentacji naukowo-technicznej”, W. 1956). Opracował Bibliografię geograficzną Wielkopolski („Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią” T. 3: 1956, T. 5: 1959), Bibliografię geografii fizycznej Pomorza. Cz. 1 (tamże, T. 7: 1962 — zeszyt dodatkowy) oraz Materiały do bibliografii ekonomicznej Wielkopolski za lata 1945—1957 („Wielkopolska w pracach uczelni poznańskich oraz publikacjach naukowych”, P. 1962). Kierował zespołem wydającym „Bibliografię regionalną Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej” za l. 1958 i 1959 („Biul. B. Gł. UAM” 1959 nr 1, 4, 1962), potem „Bibliografię regionalną Wielkopolski” za l. 1960—8 (P. 1964—70). W r. 1957 zainicjował współpracę między poznańskimi bibliotekami, dzięki czemu wydano pod jego redakcją „Wykaz zagranicznych czasopism bieżących bibliotek szkół wyższych m. Poznania oraz Biblioteki PTPN za rok 1957” (P. 1958) oraz „Wykaz zagranicznych czasopism bieżących bibliotek naukowych m. Poznania (za rok 1958)” (P. 1960). Odbył staże biblioteczne w Wielkiej Brytanii (1957), ZSRR (1959), NRD (1960) i Czechosłowacji (1963) oraz uczestniczył w konferencjach International Federation of Library Associations and Institutions w Warszawie (1959) i Budapeszcie (1972). Wygłosił referat na konferencji o centralnych katalogach (10—20 XII 1960) w Warszawie Centralne katalogi lokalne i regionalne w Polsce (W. 1960) oraz na VI Zjeździe Bibliotekarzy Polskich (12—14 II 1968) tamże pt. Współpraca bibliotek w Polsce („Przegl. Bibliot.” R. 36: 1968 [1969] z. 1/2, „Księga VI Zjazdu Bibliotekarzy Polskich 12—14 II 1968”, W. 1969). W l. 1961—72 przewodniczył Komisji Współpracy Bibliotek w Zakresie Gromadzenia Zbiorów przy Zarządzie Głównym Stow. Bibliotekarzy Polskich. Dn. 1 II 1962 został kustoszem dyplomowanym, a po habilitacji 22 I 1965 na Wydz. Filologicznym Uniw. Łódz. na podstawie rozprawy Współpraca bibliotek w zakresie gromadzenia zbiorów (W. 1964, streszczenie P. Genzla w „Zentralbl. für Bibliothekswesen” Jg. 80: 1966 H. 6—7, przekł. słowacki O. Hajduškovej Spolupráca knižníc pri dopĺňaní fondov, Martin 1968) otrzymał stopnie docenta nauk humanistycznych w zakresie bibliotekoznawstwa i 1 I 1966 starszego kustosza dyplomowanego. Wykładał w powołanym w r. 1967 Międzywydziałowym Studium Bibliotekoznawstwa UAM.
Dn. 1 X 1969 objął Ś. na Uniw. Łódz. funkcje dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej oraz kierownika powołanego wówczas Międzywydziałowego Studium Bibliotekoznawstwa; został też członkiem Rady Wydz. Filologicznego, Senatu i Komisji Bibliotecznej. Od t.r. przewodniczył podkomisji ds. gromadzenia, opracowania i udostępniania zbiorów Komisji ds. Bibliotek i Informacji Naukowej Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (od r. 1972 Informacji Naukowej, Bibliotek, Wydawnictw i Bazy Poligraficznej Rady Głównej Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki). Z jego inicjatywy powstała w r. 1970 w Łodzi Komisja ds. Współpracy Bibliotek Naukowych, której został przewodniczącym. Był współredaktorem i jednym z autorów „Encyklopedii wiedzy o książce” (Wr. 1971), i „Encyklopedii współczesnego bibliotekarstwa polskiego” (Wr. 1976) oraz współpracownikiem „Słownika pracowników książki polskiej” (W.—Ł. 1972), a także redaktorem naukowym „Materiałów bibliograficznych pracowników Uniwersytetu Łódzkiego” za l. 1965—9 (Ł. 1972) i 1971—4 (Ł. 1980) oraz „Łódzkiej bibliografii regionalnej” za l. 1945—1970 i 1971—80 (Ł. 1976—94). Doprowadził na Uniw. Łódz. do powołania 1 II 1972 Zakł. Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa (od r. 1981 Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej) i objął jego kierownictwo. Zainicjował tam też utworzenie w r. 1977 Zaocznego Studium Bibliotekoznawstwa, a w r. 1980 Studium Podyplomowego Bibliotekarstwa.
Ś. działał w licznych gremiach zawodowych i naukowych, m.in. w Zarządzie Okręgu Łódź-Miasto Stow. Bibliotekarzy Polskich i Zarządzie Tow. Przyjaciół Łodzi (od r. 1972). Od r. 1975 był członkiem Wydz. I Językoznawstwa, Nauk o Literaturze i Filozofii Łódzkiego Tow. Naukowego. Należał też do Państw. Rady Bibliotecznej, Centrum Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej, Rady Naukowej Głównej Biblioteki Lekarskiej, Rady Naukowej i Komisji Kwalifikacyjnej Biblioteki PAN w Warszawie. Wchodził w skład komisji egzaminacyjnej PAN dla Dyplomowanych Pracowników Dokumentacji Naukowej oraz podobnej komisji Min. Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki dla Bibliotekarzy Dyplomowanych. Dn. 30 IX 1981 zrezygnował z kierowania Biblioteką Uniwersytecką. T.r. opublikował książkę Bibliotekarstwo, bibliotekoznawstwo i terminy pokrewne. Historia, zakres użycia, semantyka (Ł.). Ogółem był autorem ponad 100 prac, artykułów i recenzji. Dn. 31 III 1984 otrzymał tytuł profesora nadzwycz. Przeszedł na emeryturę 30 IX 1987, ale w niepełnym wymiarze godzin pracował w Katedrze Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej do poł. r. 1997. Należał do komitetu redakcyjnego organu bibliotek szkół wyższych „Roczników Bibliotecznych”. Był promotorem 91 prac magisterskich i dziesięciu rozpraw doktorskich z bibliotekoznawstwa. Zmarł 8 III 1998 w Łodzi, został pochowany 12 III na Starym Cmentarzu. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1974), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984), Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955), Medalem Zasłużony Działacz Kultury (1967), Brązowym Medalem «Za zasługi dla obronności kraju» (1976), Medalem «Uniwersytet Łódzki w Służbie Społeczeństwa i Nauki» (1981) oraz Odznaką Honorową Stow. Bibliotekarzy Polskich (1968).
Ś. był dwukrotnie żonaty. W sierpniu 1945 ożenił się z Józefą Kaczmarkiewicz (1912—1971), filologiem romańskim, nauczycielem, bibliografem, pracownikiem „Polskiej Bibliografii Literackiej”, bibliotekarzem, od 1 X 1970 kierownikiem Biblioteki Inst. Socjologii Uniw. Łódz. Powtórnie ożenił się w r. 1974 z Ireną Janicką (ur. 1930), anglistką, kierownikiem Katedry Literatury i Kultury Angielskiej, w l. 1981—4 dyrektorem Inst. Filologii Angielskiej Uniw. Łódz. Oba małżeństwa były bezdzietne.
Dn. 11 III 2008 w Bibliotece Uniwersyteckiej w Łodzi otworzono poświęconą Ś-emu wystawę „W służbie książki i czytelnika”, a w Katedrze Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniw. Łódz. odbyła się ogólnopolska sesja, z której materiały wydano pt. „Bibliotekarstwo według Bolesława Świderskiego — myśl, praktyka, dydaktyka. Księga pamiątkowa” (Ł. 2009).
Informator nauki polskiej, 1967—97/8, W. 1967—8; Skład Uniwersytetu [Uniw. Pozn., od r. 1955 UAM] w r. akad. 1947/8, P. 1948 s. 48, 115; toż w r. 1949/50, P. 1950 s. 45, 94; toż w r. 1950/1, P. 1951 s. 33; toż w r. 1951/2, P. 1952 s. 23, 38, 81; toż w r. 1953/4, P. 1954 s. 30, 69; toż w r. 1954/5, P. 1955 s. 34, 74; toż w r. 1955/6, P. 1956 s. 35, 78; toż w r. 1956/7, P. 1957 s. 35—6, 83; toż w l. 1958—60, P. 1960; toż w r. 1960/1, P. 1961 s. 24, 48; toż w r. 1961/2, P. 1962 s. 36, 70; Słown. pracowników książki pol., Supl. II; Współcz. uczeni pol., IV (fot.); — Graczyk H., Wkład naukowy Bolesława Świderskiego do nauki o książce, bibliografii i bibliotekoznawstwa (praca magisterska z r. 1987 na Uniw. Śląskim); Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za r. szk. 1955/6, P. 1957; toż za r. 1956/7, P. 1958 s. 201, 203—4, 274; toż za r. 1957/8, P. 1960 s. 214—15, 219, 221—2; toż za r. 1958/9, P. 1961 s. 234—5, 242—3; toż za l. 1962/3—1964/5, P. 1967; toż za l. 1965/6—1967/8, P. 1969; toż za l. 1968/9—1969/70, P. 1971; Kronika Uniwersytetu Poznańskiego za lata akademickie 1945—1954/55, P. 1958; Kurek-Kokocińska S., Bibliografia Wielkopolski i Łodzi. W kręgu zainteresowań Bolesława Świderskiego, „Biblioteka” 2006 nr 10 s. 145—59; Puś W., Zarys historii Uniwersytetu Łódzkiego 1945—2015, Ł. 2015; Tadeusiewicz H., Bibliotekarze łódzcy. Pamięci zmarłych (1969—1999), w: Biblioteki łódzkie w okresie transformacji ustrojowej 1989—1999, Ł. 2000 s. 63; Wanda Frontczakowa (1927—1999) — bibliotekoznawca, bibliograf, Red. R. Żmuda, Częstochowa—W. 2002; Wojtasik D., Bolesław Świderski jako bibliotekarz i bibliotekoznawca (praca magisterska z r. 1998 na Uniw. Łódz.); — Sprawozdanie Biblioteki Uniwersyteckiej w Łodzi za rok 1969, Ł. 1970 s. VI, XI, 3, 6—8, 13, 65, 77—8, 81; toż za r. 1970, Ł. 1971 s. 2—3, 13, 16 (dot. żony, Józefy), s. 62, 64, 84—5, 88—9; toż za r. 1971, Ł. 1972 s. 1, 3, 7—9 (dot. żony, Józefy), s. 13, 16, 63 (dot. żony, Józefy), s. 75—7, 86—7, 91; toż za r. 1972, Ł. 1974 s. 2—5, 9—10, 17, 102—4, 110—11, 125—7, 131, 136; toż za r. 1973, Ł. 1974 s. 13—15, 18, 22—3, 78—81, 92, 95—6; toż za r. 1974, Ł. 1976 s. 10, 15—17, 21, 24, 26, 78—9, 82, 89, 92; toż za r. 1975, Ł. 1977 s. 12—15, 60—3, 69—73; toż za r. 1976, Ł. 1978 s. 8—10, 57—9, 64—6, 69, 72; toż za r. 1977, Ł. 1979 s. 4, 49—50, 56, 59, 61; toż za r. 1978, Ł. 1980 s. 17—18, 61—2, 69, 71—2; toż za r. 1979, Ł. 1981 s. 4—5, 48—50, 54—5, 57—8, 60; toż za r. 1980, Ł. 1983 s. 4, 7, 53—4, 63, 65—6; toż za r. 1981, Ł. 1984 s. 3—5, 36, 39—40; — „Biul. B. Gł. UAM” 1958 nr 1 s. 55, 58, 61—2, nr 2 s. 110, 112; „Biul. Gł. B. Lek.” 1988 nr 341/2 s. 43—57 (bibliogr. prac, fot.); „Przegl. Bibliot.” 1968 (1969) z. 1/2 s. 88—9, 91, 95, 200, 1969 z. 2/3 s. 131—2, z. 4 s. 321, 327, 336, 361, 366, 1970 z. 1 s. 37, z. 2/3 s. 201, 281, 308—9, 1971 (1972) z. 1/4 s. 294, 1972 z. 1 s. 124, 1973 z. 1/2 s. 173—4, z. 3 s. 392—3 (dot. żony, Józefy), z. 4 s. 511, 515, 1974 z. 2 s. 177, 1981 z. 3/4 s. 335, 2008 z. 3 s. 471—3; „Roczniki Bibliot.” 1973 z. 3/4 s. 980, 984, 988—9; — Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Librorum” 1999 z. 9 (H. Tadeusiewicz, D. Wojtasiak), „Przegl. Bibliot.” 1998 z. 1 (H. Tadeusiewicz, fot.), „Spraw. z Czynności i Posiedzeń Nauk.” (Łódz. Tow. Nauk.) 1998 (H. Tadeusiewicz), „Życie Warszawy” 1998 nr 60; — Arch. UAM: sygn. AUAM 359/1712 (teczka studencka); B. Jag.: rkp. Przyb. 623/75 (koresp. A. Birkenmajera); B. Narod.: rkp. III 10.554 k. 67—76, rkp. IV 10.540 (koresp. A. Łysakowskiego); IPN w Ł.: sygn. IPNLd 092/28 (akta dostępu Ś-ego do tajemnicy państw.), sygn. IPNLd 533/16274 (akta paszportowe, fot.); — Informacje z Arch. B. Uniwersyteckiej w P.
Mariusz Ryńca