INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Brykcy Przerębski (Przerembski) h. Nowina      portret reasortacyjny Brykcego Przerębskiego, Pisarza Ziemskiego Sieradzkiego - Bartosz Paprocki, Gniazdo Cnoty, Kraków 1578, s. 804 - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl.

Brykcy Przerębski (Przerembski) h. Nowina  

 
 
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Przerębski (Przerembski) Brykcy h. Nowina (ok. 1538 – ok. 1603), pisarz ziemski sieradzki, poseł sejmowy. Był synem Stanisława, kaszt. sieradzkiego, i Zofii z Koniecpolskich, bratem kaszt. sieradzkich: Stanisława (zob.) i Jakuba (zob.).

Studia uniwersyteckie P. odbywał w Lipsku w l. 1554–5. W wyniku przeprowadzonych w l. 1563–5 działów dóbr objął P., wspólnie z bratem Andrzejem, wsie: Dziebulcza, Gosławice, Kuchary, Kuźnica, Piaszczyce oraz Włynice w ziemi sieradzkiej. Ponadto przejęli oni opiekę nad matką i niezamężną siostrą Anną. W r. 1565 P., cieszący się już znaczną popularnością wśród szlachty, wybrany został na urząd pisarza ziemskiego sieradzkiego i zatwierdzony przez Zygmunta Augusta w Grodnie 18 IX 1565, a 22 X t. r. złożył ślubowanie. Obowiązki swoje wypełniał skrupulatnie, biorąc udział często w licznych komisjach granicznych, m. in. w l. 1572–7 wchodził w skład komisji wyznaczonej przez króla do rozgraniczenia dóbr kapituły krakowskiej. W lutym 1568 przebywał w Malborku u stryjecznej siostry Jadwigi Kostkowej, kasztelanowej gdańskiej. Będąc na terenie Prus, usiłował przypomnieć się kardynałowi Stanisławowi Hozjuszowi, z którym dawniej pozostawał w kontaktach, grzecznościowym listem zawierającym podziękowanie za opiekę nad siostrzeńcem, młodym Sucheckim. Ważniejsza niewątpliwie rola przypadła P-emu w r. 1569, gdy wraz z bratem Stanisławem obrany został z sejmiku sieradzkiego posłem na sejm lubelski. W trakcie obrad sejmu P. kilkakrotnie zabierał głos, przychylając się w trakcie wotów przeważnie do zdania województwa krakowskiego, bądź protestując, gdy naruszane były interesy szlachty kor. Protestował m. in. przeciw próbie odstąpienia od deklaracji warszawskiej w sprawie unii. Wykazał dobrą znajomość praw i procedury sejmowej. Świadczy o tym m. in. powołanie go w skład deputacji do rozmów z posłami księcia pruskiego oraz wyznaczenie w skład trzyosobowej deputacji, wysłanej do króla z postulatami izby poselskiej 19 VI.

Działalność P-ego w l. n. ograniczała się przeważnie do terenu województwa. W r. 1575 podpisał uniwersał sejmiku sieradzkiego, zalecający sądom w Piotrkowie i Wieluniu ferowanie zaostrzonych wyroków za przestępstwa popełniane przez tzw. «ludzi swawolnych», bez prawa apelacji do sądów wyższych instancji; następnie brał udział w sejmiku i podpisał jego uchwałę z 6 I 1576, wzywającą szlachtę sieradzką do udziału w zjeździe jędrzejowskim. Czynną rolę odgrywał również w okresie trzeciego bezkrólewia w r. 1587. Uczestniczył w zjeździe szlachty sieradzkiej w Burzeninie (16 IV), a następnie brał udział w okazowaniu pod Sieradzem, gdzie opowiedziano się za kandydaturą królewicza szwedzkiego. Na zjazdach tych zapadła uchwała o zbiorowym wyruszeniu szlachty na konwokację pod Warszawę. Na zjeździe konwokacyjnym wybrano P-ego m. in. w skład deputacji do rozmów z kołem rozłamowym, ponadto pełnił funkcję sędziego w sądzie kapturowym. Był marszałkiem sejmiku przedsejmowego woj. sieradzkiego 4 VIII 1592. Nie wykluczone, iż posłował na sejm w r. 1595. T. r. dyplomacja brandenburska korzystała z bliżej nie określonych usług P-ego. Znane są dwa listy P-ego do elektora Joachima Fryderyka, z 12 I i 10 VI, z których jeden stanowi swego rodzaju atestację, potwierdzenie stanu starań posłów pruskich o zatwierdzenie lenna na sejmie lubelskim w r. 1569, a drugi każe się domyślać, iż P. otrzymał do załatwienia jakąś delikatną, poufną sprawę związaną ze staraniami elektora o kuratelę w Prusach Książęcych. P. zmarł po r. 1602, a przed r. 1604, co można wnioskować po księgach ziemskich sieradzkich systematycznie przez niego podpisywanych. Pierwsza księga prowadzona przez jego następcę, Stanisława Zawadzkiego, nosi datę 26 IV 1604.

Z małżeństwa z Katarzyną z Suchorzewskich P. pozostawił syna Krzysztofa.

 

Niesiecki; Paprocki, Uruski (z błędami); – Kobierzycki J., Przyczynki do dziejów ziemi sieradzkiej, W. 1915 I–II 19–21; – Bielski J., Dalszy ciąg Kroniki polskiej, zawierający dzieje od r. 1587 do 1598, W. 1851; Dnevnik Ljublinskogo sejma 1569 goda, Wyd. M. Kojałowicz, Pet. 1869; Metrica nec non Liber nationis Polonicae Universitatis Lipsiensis ab Anno 1409 usque ad 1600, Wyd. S. Tomkowicz, Arch. do Dziej. Liter., Kr. 1882 II 430; – AGAD: Ks. ziemskie sieradzkie, nr 36–40, 43–44, 47–48/49, 53–65, ks. gr. rel. Wieluń, nr 1 s. 625–626; Arch. Państw. w Kr. Oddz. na Wawelu: Terr. Crac. t. 39 s. 964–972, t. 46 s. 1273, t. 67 s. 1709, t. 78 s. 314, t. 80 s. 303–304, t. 81 s. 49–53; B. Czart.: rkp. 1609 s. 1407–1408, rkp. 2724 s. 431–436; B. Jag.: rkp. 6147 t. 12 k. 34; B. PAN w Kr.: rkp. 8342 s. 53–56, 59–78, 89–101; Deutsches Zentralarchiv II. Abt. w Merseburgu: Rep. 6, Lfd Nr 13 fasc. 1 k. 280–281.

Janusz Byliński

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Zygmunt II August

1520-08-01 - 1572-07-07
król Polski
 

Tomasz (Tommaso) Dolabella

ok. 1570 - 1650-01-17
malarz
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.