Nicz Edward Karol (1851–1916), drzeworytnik, wydawca, właściciel drukarni. Ur. 23 XI w Warszawie, był synem Edwarda i Antoniny. Ukończył gimnazjum realne w Warszawie, następnie poświęcił się drzeworytnictwu, praktykując u Aleksandra Regulskiego, ówczesnego kierownika drzeworytni „Tygodnika Illustrowanego”. Tam też już w r. 1869 zaczęły się pojawiać pierwsze jego prace (w sumie było ich w „Tygodniku” ponad dwieście). W r. 1879 został stałym współpracownikiem „Kłosów”, gdzie, korzystając początkowo z rad i wskazówek Józefa Holewińskiego, zamieszczał drzeworyty do końca istnienia czasopisma, tj. do r. 1890. W l. 1891–1900 był kierownikiem artystycznym „Wędrowca”; wprowadził tam drzeworyty odbijane różnobarwnie (w r. 1892). Równocześnie współpracował z redakcją „Wielkiej Encyklopedii Powszechnej Ilustrowanej”, gdzie powierzono mu nadzór nad działem ilustracji. Wobec coraz szerszego stosowania cynkotypii w pismach ilustrowanych, N. zaniechał drzeworytnictwa. W r. 1900 nabył czasopismo „Ziarno” i wydawał je do r. 1912, prowadząc tygodnik wzorowo pod względem ilustracyjnym. W r. 1906 założył dla potrzeb pisma drukarnię (pod firmą «E. Nicz i S-ka», Nowy Świat 70), którą jednak w r. 1912 zmuszony był zlikwidować, ponieważ przynosiła mu straty. Drzeworyty N-a pojawiały się również w „Biesiadzie Literackiej” i pismach petersburskich. Rytownicze swe prace wystawiał w Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w l. 1887 i 1888 (otrzymał wówczas na III Wystawie Sztuki Ornamentacyjnej II nagrodę za drzeworyty) i w krakowskim Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych w r. 1891, a także na międzynarodowej wystawie sztuki w r. 1891 w Berlinie oraz na wystawie drukarskiej w Petersburgu w r. 1895, gdzie uzyskał medal brązowy. Prace jego były eksponowane ponadto na Wystawie Graficznej Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w r. 1914. Ołówkowy Autoportret z r. 1889 pokazano na wystawie Sto Pięćdziesiąt Lat Malarstwa Polskiego w Szkicach w r. 1918 w Warszawie. N. odtwarzał liczne widoki architektoniczne, ilustrował w pismach aktualne wydarzenia, a także wydobywał swym rylcem artystyczne walory licznych rysunków i obrazów takich malarzy, jak Pantaleon Szyndler (Odaliska), Aleksander Gierymski (Wieczór, Z okolic Puław), Michał Elviro Andriolli (Pierwszy strzał, Ostatni opłatek), Kazimierz Pochwalski (W karczmie, Opowiadanie wiarusa), Juliusz i Wojciech Kossakowie, Henryk i Ksawery Pillati, Artur Grottger, Wojciech Grabowski, Antoni Kozakiewicz, Franciszek Kostrzewski, Józef Brandt, Alfred Wierusz-Kowalski, Józef Chełmoński, Władysław Podkowiński, Wacław Pawliszak, Stanisław Masłowski i in. Wiele prac N-a odznaczało się bardzo dobrym poziomem artystycznym, Urozmaiconą kreską, subtelnym światłocieniem; doskonałe portrety, które były jego specjalnością, cechowało trafnie oddane podobieństwo. N. był też niezłym rysownikiem.
Obecnie w Gabinecie Grafiki Muzeum Narodowego w Warszawie są 132 prace rytownicze N-a (ogółem było ich kilka setek), przeważnie ze zbiorów D. Witke-Jeżewskiego, oraz rysunki ołówkiem: 2 Autoportrety i Fragment przycmentarny miasta, oraz rysunki piórem: 3 Fragmenty z Powązek.
N. zmarł 13 VII 1916 w Warszawie, pochowany został na Powązkach. Pozostawił żonę Łucję z Bagińskich, syna i córkę Marię Nicz-Borowiakową (zob.).
2 Autoportrety (z r. 1889 rys. ołówkiem) w Gabinecie Grafiki Muz. Narod. w W.; Fot. w „Tyg. Ilustr.” 1916 t. 2 s. 359; Reprod. płaskorzeźby dłuta Cz. Makowskiego w: Makowski Cz., Profile, W. 1906 s. 75; – Grajewski, Bibliografia ilustracji; Enc. Org.; W. Enc. Ilustr., (mylny rok urodzenia); Słown. Pracowników Książki Pol., (mylny rok urodzenia); Swieykowski, Pam. Tow. Przyj. Sztuk Pięknych, s. 231; Husarski, Sto pięćdziesiąt lat malarstwa pol., Katalog, s. 78; Internationale Kunst-Ausstellung, Berlin 1891 s. 270; Wiercińska, Katalog prac TZSP; – Banach A., Polska książka ilustrowana, Kr. 1959; Makowski Cz., Profile, W. 1906 s. 74; Opałek M., Drzeworyt w czasopismach polskich XIX stulecia, Wr. 1949 s. 57–8; – „Bibl. Warsz.” 1888 t. 4 s. 309; „Gaz. Poranna 2 Grosze” 1916 nr 193 (wspomnienie pośmiertne); „Kłosy” 1887 t. 2 s. 267, 1888 t. 2 s. 250, 1890 t. 1 s. 303, 367; „Kur. Warsz.” 1916 nr z 16 VII (nekrolog); „Sfinks” T. 25: 1914 s. 114; „Tyg. Illustr.” 1878 t. 2 s. 330, 1889 t. 2 s. 231, 1891 t. 1 s. 381, 1895 t. 1 s. 51, 403, 1896 t. 1 s. 176, 1909 t. 2 s. 1057, 1914 t. I s. 127, 1916 t. 2 s. 359 (wspomnienie pośmiertne); „Wędrowiec” 1887 t. 2 s. 578, 1892 t. 2 s. 695; „Ziemia” 1912 s. 746–7; – Akt zgonu (Księgi parafialne kościoła Św. Floriana w Warszawie, 1916).
Elżbieta Szczawińska