Denhoff Ernest Magnus (1581–1642), wojewoda parnawski, syn Gerarda woj. dorpackiego i Małgorzaty v. Zweiffeln, urodził się 20 XII. Po studiach w kraju udał się do Holandii, gdzie zapisał się w lutym 1599 na uniwersytet i studiował zarówno humanistykę jak i wiedzę wojskową. By uzupełnić swe wykształcenie, odbył podróż do Francji. Po skończeniu studiów walczył przeciw Turkom na Węgrzech, po czym wziął udział z bratem Gerardem w wyprawie chocimskiej. W rok później został starostą dorpackim i odtąd, jakkolwiek zrazu nie rzucał zawodu wojskowego, przeszedł powoli do służby dyplomatycznej. W r. 1622 wziął udział w rokowaniach zakończonych rozejmem mitawskim, a potem rozejmem w Lenowarcie. Gdy wojna szwedzka przeniosła się do Prus, D. uczestniczył kolejno w rokowaniach w r. 1626, potem w 1628 w Prabutach, wreszcie w 1629 w Altmarku. W r. 1633 został wysłany przez Władysława w poselstwie do Berlina i Drezna w celu skłonienia obu elektorów, a ewentualnie i kanclerza szwedzkiego Oxenstierny, do powszechnych traktatów przy pośrednictwie Polski. Nie z jego winy poselstwo to jednak skończyło się niepowodzeniem. W r. 1634 został D. z kolei mianowany delegatem do rokowań ze Szwedami i wziął udział w rokowaniach najpierw w Holland, a potem w Sztumsdorfie. Po zakończeniu rokowań został mianowany po Ossolińskim gubernatorem w Prusiech i w tym charakterze przebywał tu czas jakiś; sprawował też funkcje posła królewskiego na sejmik pruski. W r. 1637 jesienią zjawił się D. ponownie w Królewcu, by skłonić regentów do ustępstw w sprawie ceł, jednak bez skutku. Odtąd usunął się D., od r. 1634 kasztelan parnawski, na ubocze. Jeszcze w r. 1640 wysłał go Władysław do Królewca w charakterze posła na sejmik. W grudniu t. r. nadał mu król godność wojewody parnawskiego. Zmarł 18 VI 1642. Ze wszystkich trzech braci Ernest, gorliwy kalwin, był może najwięcej związany z kulturą niemiecką, mimo to jednak był lojalnym obywatelem Rzpltej i, jakkolwiek utrzymywał korespondencję z elektorem Jerzym Wilhelmem i brał od niego pensję, nie spotykamy u niego żadnych śladów działania na szkodę państwa. Z synów jego jeden, Fryderyk, wstąpił do służby Wielkiego Elektora.
Busse K. H., Magnus E. Dönhoff, »Mitt. a. d. Gebiete d. Gesch. Liv.-Est. u. Kurlands«, VII 1854; Tretiak G., Historia wojny chocimskiej, Kr. 1921; Szelągowski A., O ujście Wisły, W. 1905; tenże, Rozkład Rzeszy a Polska. Kr. 1907; Lengnich G., Gesch. d. Lande Preussen, V, VI; Krz. Radziwiłła Sprawy wojenne i polityczne, Paryż 1859; Radziwiłł A., Pamiętnik, P. 1839; Pułaski-Tomkiewicz, La mission de Cl. d’Avaux, Paris 1937. – Rękopisy: Arch. Nieświeskie, Królewieckie, Berlińskie i Kórnickie.
Władysław Czapliński