Eryk II (ok. 1425–1474), książę wołogosko-pomorski, później słupski, był synem Warcisława IX i Zofii saskiej. Pragnąc zapewnić sobie następstwo po Eryku I, poślubił (wkrótce po 11 XI 1451) dziedziczkę księstwa słupskiego Zofię, córkę Bogusława IX. Naraził się jednak E. szybko staremu królowi, gdyż próbował wykonywać władzę książęcą w jego dzielnicy i zajął samowolnie ziemię maszewską. Wprawdzie stany zapośredniczyły ugodę między obu Erykami (16 I 1457), lecz spory trwały do końca życia E-a I. Śmierć Warcisława IX (17 IV 1457) stała się punktem wyjścia do nowych zatargów o księstwo wołogoskie z młodszym bratem Warcisławem X. Prawie równocześnie wywołał E. II ostry zatarg z miastami (Gryfią, Strzałowem, i i.) i w odpowiedzi na zamach na swą osobę napadał i łupił kupców miejskich.
Śmierć króla E-a I wykorzystał E. II, zajmując księstwo słupskie, gdzie zyskał uznanie stanów (16 VI 1459). Wywołało to nowe zwady z bratem Warcisławem X i ks. szczecińskim Ottonem III, roszczącymi sobie również pretensje do spadku. Kłótnie między książętami o skarby po królu Eryku przybierały formy gorszące. Ostatecznie E. II, pragnąc mieć rozwiązane ręce wobec wojny polsko-krzyżackiej, przystał na ugodę (1463). Zapośredniczyli ją Brandenburczycy, z którymi sprzymierzyli się Warcisław i Ottonowi przeciw E-owi. Dokonano podziału: Warcisław otrzymał właściwe księstwo wołogoskie na zachód od rzeki Świni; Otton III przylegającą do swego księstwa ziemię starogardzką; E. II zatrzymał księstwo słupskie.
Ambitny książę, który już poprzednio próbował zająć Nową Marchię, zapragnął powetować sobie straty terytorialne przy sposobności 13-letniej wojny Polski z Zakonem. To sprzymierzając się z Kazimierzem Jagiellończykiem (otrzymał w lenno Lębork i Bytów 1455), to przechodząc na stronę Krzyżaków (1460), próbował przede wszystkim, i to nie bez powodzenia, stworzyć własne stronnictwo na Pomorzu Gdańskim i co się da przyłączyć z tej ziemi do swego księstwa. Umiał też w trudnym położeniu użyć osobistego uroku swej żony, by odzyskać łaskę króla polskiego i wstrzymać pustoszenie księstwa słupskiego, czy wysłać na jego dwór syna swego Bogusława X dla zamanifestowania przyjaźni. W obliczu klęski Krzyżaków E. odnowił przymierze z Polską i ostatecznie uzyskał ponowne nadanie w lenno Lęborka i Bytowa, a Białęborka w zastaw (1466).
Gdy zmarł bezpotomnie Otto III szczeciński (10 IX 1464), E. II wraz z bratem Warcisławem zjawili się w Szczecinie i zajęli kraj korzystając z przychylności mieszkańców. Rozpaliła się wojna z Brandenburgią, która chciała zagarnąć spadek szczeciński, lub przynajmniej zmusić książąt pomorskich do złożenia hołdu ze Szczecina. Elektor zdobył Gardziec, E. II najechał Nową Marchię i kołatał o pomoc u króla polskiego (1468). Interwencja polska spowodowała rozejm (27 VIII 1469), a E. próbował zaszachować elektora Fryderyka II, oddając spór do rozstrzygnięcia królowi polskiemu (2 XI 1469 w Piotrkowie) i podkreślając demonstracyjnie przez swego posła dawne związki lenne księstwa słupskiego z Polską. Sprawa poszła ponownie przed cesarza, aż pokojem w Przemysławiu (1472) E. II i jego brat uznali zwierzchność lenną Brandenburgii nad księstwem szczecińskim, i zdobycze terytorialne elektora, zatrzymali jednak samo księstwo szczecińskie. Nie pogodzili się jednak z tym rozstrzygnięciem i zdołali część zdobyczy odebrać (Gardziec 1473).
Zmarł E. II (5 VII 1474) w Wołogoszczy podczas zarazy. Pozostawił po sobie liczne potomstwo: Bogusława X, Kazimierza, Warcisława, Barnima, Elżbietę, Zofię, Małgorzatę, Katarzynę i Marię. Panowanie jego należało do najburzliwszych na Pomorzu Zachodnim.
Długosz, Hist. Pol. V, 307, 308, 320, 322, 323, 355, 416, 437–9, 443, 449, 453, 512, 535; Heinemann O., Die Bündnisse zwischen Polen und Pommern 1348 und 1466, Z. f. Gesch. Pos. XIV (1899), 323–30; Wehrmann M., Geschichte von Pommern, Gotha 1919, I, 197, 200, 201, 204, 205, 207–9, 211, 212, 215–20, 224–6, 230, 234, 246; tenże, Genealogie des pommerschen Herzogshauses, Szczecin 1937, 102–3, Górski K., Pomorze w dobie wojny trzynastoletniej, P. 1932, 92, 126–8, 137, 140, 144, 145, 167, 169, 182, 183; tenże, Państwo krzyżackie w Prusach, Gdańsk–Bydgoszcz 1946, 239, Mitkowski J., Pomorze Zachodnie w stosunku do Polski, P. 1946, 88, 126–34, 210; Maleczyński K., Pomorze Zachodnie i Polska w walce z Niemcami w wieku XIV i XV, Gdańsk–Bydgoszcz–Szczecin 1946, 90–92; Allg. Deutsche Biographie VI 207–11.
Józef Mitkowski