Majdrowicz Eugeniusz Edmund (1856–1929), śpiewak, aktor, reżyser, dyrektor teatru. Ur. 21 XI w Krakowie, syn Ludwika i Agnieszki z Rogozińskich. Uczył się w Krakowie, m. in. w Gimnazjum Św. Anny. Kształcił się w śpiewie u Jana Koehlera we Lwowie oraz u Wilhelma Troschla i Leopolda Matuszyńskiego w Warszawie. Po odbyciu służby wojskowej został w r. 1879 zaangażowany do zespołu teatru w Poznaniu i pozostał tu do końca sezonu 1881/2. Następnie w r. 1882 występował w Petersburgu, w zespole pod kierunkiem Aleksandra Łukowicza, w sezonie 1882/3 w Kielcach, w zespole Józefa Puchniewskiego, w r. 1883 w warszawskim teatrzyku ogródkowym «Belle Vue», w l. 1883–90 w teatrze w Łodzi (był tu również reżyserem opery i operetki) oraz co roku latem w l. 1884–8 z zespołem łódzkim w teatrzyku ogródkowym «Belle Vue» w Warszawie. W maju 1886 śpiewał w teatrze we Lwowie partię Hrabiego Rogera w „Pierścieniu rodzinnym” E. Audrana. W l. 1890–6 ponownie należał do zespołu teatru w Poznaniu, a przez cztery letnie sezony w l. 1892–5 prowadził występy zespołu poznańskiego w przeszło sześćdziesięciu miejscowościach Wielkopolski i Pomorza Zachodniego, m. in. w Gdańsku, Sopocie, Grudziądzu, Toruniu, Inowrocławiu, Bydgoszczy. Wszędzie występy zespołu M-a cieszyły się dużym powodzeniem i miały ogromne znaczenie dla pozbawionej teatru polskiego ludności Pomorza i Wielkopolski. W r. 1894 dzięki inicjatywie M-a powstała w Poznaniu Kasa Wkładkowo-Oszczędnościowa dla Artystów Sceny Poznańskiej.

W lutym 1896 M. opuścił scenę poznańską, a jesienią t. r. zorganizował, razem z Mieczysławem Skirmuntem, Teatr Objazdowy na Wielkie Księstwo Poznańskie i Prusy Zachodnie, z którym w l. 1896–7 występował w ponad czterdziestu miejscowościach. Wkrótce jednak działalność zespołu M-a przerwały władze pruskie, widząc w nich propagandę polskości; początkowo odmówiono mu pozwolenia na występy w wielu miastach Pomorza i Wielkopolski, a następnie wydano zakaz grania na tych terenach. W sierpniu 1897 M. przeniósł się ze swym zespołem na teren Królestwa Polskiego i w l. 1897–1905 dawał przedstawienia, m. in. we Włocławku, Kaliszu, Łowiczu, Radomiu, Kielcach, Sandomierzu, Częstochowie, Lublinie, Łodzi, Płocku, Siedlcach. W l. 1905–9 był dyrektorem teatru w Sosnowcu, w sezonie 1909/10 prowadził teatr w Kaliszu, a w l. 1910–3 znowu kierował teatrem w Sosnowcu. W l. 1914–6 organizował i reżyserował tamże przedstawienia amatorskich zespołów robotniczych. Od r. 1916 był szefem inwentarza Teatru Miejskiego im. Słowackiego i Teatru Ludowego w Krakowie, następnie sekretarzem Teatru im. Słowackiego. W sezonie 1919/20 był aktorem i dyrektorem administracyjnym Teatru na Pohulance w Wilnie.

M. zasłużył się przede wszystkim jako wieloletni dyrektor zespołu teatralnego, cieszącego się opinią jednego z najlepszych polskich zespołów prowincjonalnych. Wychował również wielu młodych aktorów, którzy grali u niego, a o których wykształcenie i rozwój bardzo dbał (z jego zespołu wyszli m. in. Wojciech Brydziński, Józef Karbowski, Bolesław Szczurkiewicz). Działał na terenach szczególnie trudnych (Pomorze, Zagłębie, Wielkopolska), toteż specjalną dbałość wykazywał w doborze repertuaru. Wystawiał przede wszystkim sztuki polskie (A. Fredry, J. Blizińskiego, M. Bałuckiego, A. Mickiewicza, J. Słowackiego, S. Wyspiańskiego, L. Rydla, G. Zapolskiej i in.).

Jako aktor wyróżniał się dobrymi warunkami zewnętrznymi, dźwięcznym głosem i dbałością o dykcję. Przez wiele lat występował głównie jako śpiewak, wykonując z powodzeniem partie barytonowe w operach i operetkach, m. in. Janusza i Stolnika w „Halce”, Skołuby w „Strasznym dworze” (S. Moniuszki), Homonaya w „Baronie cygańskim” (J. Straussa), Agamemnona w „Pięknej Helenie” (J. Offenbacha). W późniejszych latach kariery scenicznej grał w dramatach, przeważnie role charakterystyczne, m. in.: Króla w „Mazepie” (J. Słowackiego), Burczyńskiego w „Grubych rybach” (M. Bałuckiego).

M. zmarł 20 V 1929 r. w Warszawie. Żonaty zapewne od r. 1884 z aktorką Sylwestra Adler, miał córkę Marię (1900–1984), aktorkę, zamężną 1. v. Karszo-Siedlecką, 2. v. Zakrzeńską. M. miał dwie siostry: Amelię, pianistkę (występowała głównie za granicą), i Marię, śpiewaczkę estradową.

Słown. Teatru Pol. (bibliogr., fot.); Estreicher K., Drużyny teatralne, Kr. 1899 s. 8; [Fijałkowski R.] Koryzna W., Pamiętnik sceny narodowej w Wielkopolsce… do roku 1888, P. 1888 s. 148; tenże, Pamiętnik sceny narodowej w Wielkopolsce… od roku 1888 do 1898, P. 1898 s. 16, 18, 19, 34–5, 47; Kaszyński S., Dzieje sceny kaliskiej 1800–1914, Ł. 1962; Olszewski K., Z kronik teatralnych Zagłębia i Śląska, Kr. 1960 (fot.); Raszewski Z., Z tradycji teatralnych Pomorza, Wielkopolski i Śląska, Wr. 1955; Schnür-Pepłowski S., Teatr polski we Lwowie (1881–1890), Lw. 1891 II; – „Dzien. Pozn.” 1896 nr 282, 1897 nr 35-40, 42, 44, 45, 113, 118, 128, 158, 191; „Dzien. Zach.” 1957 nr 292 (fot.); „Echo Muzycz. Teatr. i Artyst.” 1900 nr 40, 1902 nr 37; „Gaz. Lub.” 1901 nr 115, 203; „Kur. Teatr.” 1901 nr 4; „Kur. Warsz.” 1896 nr 291, 1909 nr 60, 70; „Scena i Sztuka” 1908 nr 8 (fot.), 18, 22 (fot.), 31 (fot.), 35 (fot.), 44, 52 (fot.), 1909 nr 1, 12, 23, 41, 1911 nr 34; „Ziemia Kujawska” 1968 s. 64 (fot.), 66, 70; – B. Jag.: Afisze teatralne; PAP w Będzinie: m. in. zespół GHR nr 287 nr tymczasowy 93; Zbiory IS PAN: autobiografia M-a; Parafia kościoła Zbawiciela w Warszawie: Akt zgonu nr 163/1929; – Informacje córki Marii Majdrowicz.

Krystyna Zawadzka