Reczek Eugeniusz, pseud. F. Filarowski (1916–1971), jezuita, historyk, twórca Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie. Ur. 25 XII (w metryce ur. podano datę zmienioną: 2 I 1917) w Nowym Sączu, w ubogiej rodzinie robotniczej, był synem Wojciecha (zm. 1923) i Florentyny z domu Mirek.
Po ukończeniu miejscowej szkoły powszechnej R. uczył się w Małym Seminarium Misyjnym w Niepokalanowie (1930–3). Od wczesnych lat wykazywał talent organizacyjny i zainteresowania tematyką kościelną; jeszcze przed wstąpieniem do zakonu zainicjował utworzenie stowarzyszenia Milicji Niepokalanej przy kościele Jezuitów Nowym Sączu. W r. 1934 wstąpił do Tow. Jezusowego i po dwuletnim nowicjacie w Albertynie w pow. słonimskim uzupełnił wykształcenie w zakresie szkoły średniej w jezuickim gimnazjum klasycznym w Pińsku, gdzie zdał w r. 1938 maturę. W r. akad. 1938/9 studiował filozofię na jezuickim fakultecie teologicznym w Krakowie. Po wybuchu drugiej wojny światowej przedostał się na Wołyń. Kształcił się na tajnych studiach seminaryjnych i równocześnie pracował w cegielni w Dubnie, a następnie w banku w Równem. Wywieziony we wrześniu 1943 na roboty do Niemiec, zatrudniony został na berlińskim lotnisku przy ładunku broni, a później przez kilka miesięcy był więziony.
Do kraju wrócił R. 14 IX 1945 ze zniszczonym zdrowiem. W l. 1946–50 (z przerwami na leczenie) studiował teologię na jezuickim fakultecie teologicznym «Bobolanum» w Lublinie oraz historię i prawo kanoniczne w KUL. Opublikował w r. 1947 (pod pseud. F. Filarowski) książeczkę pt. Święty Jan Berchmans, patron ministrantów (Kr.). Święcenia kapłańskie otrzymał 16 IV 1950 w Warszawie. Pracował potem jako katecheta kolejno w Warszawie, Łodzi, Zakopanem i Lublinie. W Lublinie był od r. 1956 pierwszym kierownikiem organizowanego przy KUL Ośrodka Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych; czynił wówczas starania o założenie czasopisma „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” (zaczęło ukazywać się w r. 1959). W celu nawiązania kontaktów naukowych z zagranicą wyjechał w grudniu 1957 do Rzymu i odbył podróże do Austrii, Hiszpanii, Francji, Belgii, RFN i USA.
W r. 1958 na życzenie kard. Stefana Wyszyńskiego podjął się R. zorganizowania w Rzymie polskiego Instytutu Studiów Kościelnych (ISK), dla którego w r. 1970 uzyskał status instytucji papieskiej. Podstawowym celem ISK było gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie badaczom zagranicznych poloników źródłowych, zwłaszcza pochodzących z archiwów watykańskich. Główny zrąb zarówno filmoteki kompletowanej przez R-ka, jak i repertoriów ISK, jest owocem jego własnych kwerend i opracowań. Stworzył przejrzysty system rejestracji oraz inwentaryzacji zbiorów w postaci kartotek repertorium chronologicznego, topograficznego, systematycznego i mikrofilmowego. Pracownie wyposażył w bogaty księgozbiór i nowoczesny sprzęt techniczny. Był jednocześnie redaktorem naczelnym kilku ostatnich tomów (8–11) wydawnictwa „Sacrum Poloniae Millennium”; w t. 10 (Rzym 1964) zamieścił opracowane przez siebie teksty źródłowe pt. „Niewolnictwo Mariańskie. Dwie publikacje polskich jezuitów z roku 1632”. Od r. 1965 redagował dwie serie wydawnicze ISK: „Studia Ecclesiastica” oraz „Wiara i Życie”. Spośród nich kilka opatrzył wstępem. Dorobek niepublikowany stanowią teksty audycji, które R. wygłosił w Radio Watykańskim, kazania i konferencje ascetyczne oraz naukowe, wygłaszane podczas rekolekcji i w czasie regularnych odczytów prowadzonych w ISK. Szerokie kontakty naukowe i duszpasterskie R-ka obrazuje obfita korespondencja zachowana w Archiwum ISK. Jego plany przeniesienia działalności ISK na teren kraju znalazły po części realizację w formie otwartego w r. 1975 w Warszawie Punktu Informacyjnego. R. zmarł 11 II 1971 w Grottaferrata pod Rzymem, pochowany został na rzymskim cmentarzu Campo Verano.
Fokciński H., Powstanie i działalność Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w Rzymie, „Informationes” 1970 s. 7–13; Paluszkiewicz F., Człowiek, który umiał chcieć. Ks. Eugeniusz Reczek (2.1.1917–11.2.1971), w: Przyszli służyć, Rzym 1985 s. 171–8; tenże, Tytan pracy, w: 50 lat Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej Towarzystwa Jezusowego (1926–1976), Rzym 1976 s. 195–204; – „Biul. Tow. Przyjaciół Teolog. i Filoz. Chrześcijańskiej” 1971 nr 3 s. 45–6; „Przegl. Powsz.” (Londyn) 1971 nr 5 s. 20–21; „Przew. Katol.” 1972 nr 8 s. 60; „Tyg. Powsz.” 1971 nr 29 s. 7; – Arch. Papieskiego Inst. Studiów Kośc. w Rzymie: Materiały dotyczące życia i działalności R-ka.
Krystyna Kuźmak