Stachowicz właściwe nazwisko Staszak, zamężna Grekowa, Felicja (po 1850–1926), aktorka. Ur. w ubogiej rodzinie w Warszawie, na scenie używała od początku nazwiska Stachowicz.
Do zawodu aktorskiego przygotowywała się S. na prywatnych lekcjach u Aleksandry Rakiewiczowej. Z rodziną Rakiewiczów i Ładnowskich związana była przez wiele lat, korzystała z ich gościnności w Warszawie i Krakowie. Informacja (Słown. Teatru Pol.) jakoby już w r. 1875 występowała S. w zespole Karola Doroszyńskiego w Łodzi, w świetle jej korespondencji z Rakiewiczową, wydaje się wątpliwa. Zapewne od marca 1876 do lutego r.n. pobierała jeszcze u Rakiewiczowej lekcje gry scenicznej. Debiutowała 18 IV 1877 na scenie poznańskiej w roli Amelki w obrazku scenicznym „Przed śniadaniem” Jana Aleksandra Fredry. Została przyjęta do zespołu poznańskiego i wraz z nim w maju t.r. wyjechała na występy do Łodzi, a następnie do Warszawy. Tu w teatrzyku ogródkowym «Belle Vue» 9 VIII t.r. wystąpiła w roli Helenki w „Panu Damazym” Józefa Blizińskiego i zdobyła od razu ogromne powodzenie. Blondynka, średniego wzrostu, o zgrabnej sylwetce, subtelnych rysach, niebieskich oczach, grała tę rolę z wielkim wdziękiem i swobodą (Władysław Bogusławski).
W czasie występów w Warszawie podpisała S. kontrakt angażujący ją do teatru w Krakowie. Po raz pierwszy wystąpiła tam 13 X 1877 w swej popisowej roli Helenki w „Panu Damazym”. W Krakowie pozostała cztery sezony tj. do końca 1881/2; objęła emploi młodych dziewcząt tzw. naiwnych. Zagrała wtedy kilka ról Fredrowskich: Julię („Ożenić się nie mogę”), Zofię („Damy i huzary”), Paulinę („Pan Benet”), Klarę („Zemsta”), Anielę („Śluby panieńskie”), Zofię („Cudzoziemczyzna”). Na uwagę zasługują role w sztukach Juliusza Słowackiego: Aliny w „Balladynie”, Stelli w „Fantazym” (wyst. pt. „Niepoprawni”), Amelii w „Horsztyńskim” oraz W. Shakespeare’a: Perdity w „Zimowej opowieści” i Jessyki w „Kupcu weneckim”. Z innych wymienić należy Zosię w „Łobzowianach” Władysława L. Anczyca, Jadwigę w „Gałązce jaśminu” Zygmunta Przybylskiego oraz Wandę w „Grubych rybach” Michała Bałuckiego. Dwukrotnie miała benefis: 17 IX 1878 w roli Heleny („Zagroda Sobkowa” Edwarda Błotnickiego) i w lipcu r.n. w roli Józi („Stary mąż” Józefa Korzeniowskiego).
Urodą i wdziękiem zdobyła S. sympatię publiczności, ale jej gra nie zawsze znajdowała uznanie krytyki. Antoni Zaleski pisał, że talent S. «raz miewa błyski wielkich zdolności […], bywają znów chwile, w których widać wyraźnie, że cała rola graną jest bez planu, bez myśli przewodniej». Znajdował także w jej grze inne uchybienia takie, jak «deklamacja koturnowa», «pozy często zanadto dramatyczne […] szablonowość i melodramatyczność». Pobyt w teatrze krakowskim Stanisława Koźmiana stał się dla S. właściwą szkołą warsztatu aktorskiego i wkrótce została cenioną tu aktorką.
W styczniu 1881 wystąpiła S. trzykrotnie na scenie «Rozmaitości» Warszawskich Teatrów Rządowych, 3 I w roli Cecylii („Montjoye” O. Feuilleta), 4 I jako Aniela („Śluby panieńskie” Fredry) i 6 I w roli Leonii („Walka kobiet” E. Scribe’a). Występy jednak nie powiodły się i nie została zaangażowana. W sierpniu 1882 wraz z grupą aktorów teatru krakowskiego pod kierownictwem Józefa Teksla i Feliksa Wesołowskiego wyjechała do Petersburga. Występowała tam od września 1882 do końca lutego 1883 i odniosła duże sukcesy. Do ról wykonywanych wcześniej w Krakowie dołączyła nowe w sztukach Korzeniowskiego: Tekli („Okrężne”), Żony („Stary mąż”), Tekli („Wąsy i peruka”), Kazimierza Zalewskiego: Heleny („Przed ślubem”), Marii („Złe ziarno”) i tytułową w „Pani podkomorzynie”, Edwarda Lubowskiego: Ewy („Nietoperze”), Henryki („Sąd honorowy”), Józefa Narzymskiego: Hani („Pozytywni”), Stanisława Rzewuskiego: Marii („Dla miłości”). Po pobycie w Petersburgu nie wróciła już na scenę krakowską, wyjechała do Lwowa i wystąpiła tam 4 V 1883 w roli Helenki w „Panu Damazym”, a 6 V Ludwiki w dramacie „Dwie sieroty” A. D’Ennery’ego i E. Cormona. Jej debiut lwowski oceniono pozytywnie i odtąd występowała w tym mieście do końca swej kariery, w Teatrze Skarbkowskim pod dyrekcją Tadeusza Pawlikowskiego, następnie Ludwika Hellera. Wyjeżdżała kilkakrotnie na występy gościnne do Krakowa (w maju 1886, grudniu 1888, czerwcu 1893) oraz z teatrem lwowskim na letnie występy do Krynicy, Szczawnicy i Tarnowa, a w r. 1905 do Kijowa.
We Lwowie S. stała się gwiazdą pierwszej wielkości. Grała głównie role amantek w komediach i dramatach salonowych. Jak napisał Stanisław Schnür-Pepłowski «bywały w teatrze skarbkowskim sezony, gdy cały ciężar ról dramatycznych i salonowych spoczywał niepodzielnie na jej ramionach». Chwalono jej naturalność, doskonałą dykcję, estetykę ruchu i gestu. Poszerzyła zakres grywanych ról o role liryczne. Do jej popisowych w tym rodzaju należała Klara („Właściciel kuźnic” G. Ohneta), poza tym grała Zuzannę („Świat nudów” E. Paillerona), Królową („Szklanka wody” Scribe’a), Biankę („Dwa światy” Feuilleta), Marcelę („Półświatek” A. Dumasa-syna), Martę de Moissand („Myszka” Paillerona), Gilbertę („Frou-Frou” H. Meilhaca), Eleonorę („Honor” H. Sudermanna). Próbowała także swoich sił w tragediach szekspirowskich, zagrała m.in. Desdemonę („Otello”), Ofelię („Hamlet”), Kordelię („Król Lear”), Julię („Romeo i Julia”) oraz w tragediach F. Schillera, gdzie wystąpiła m.in. jako Ludwika („Intryga i miłość”), Leonora („Sprzysiężenie Fieska”), Berta („Wilhelm Tell”). Jednak mimo kilku udanych ról «koturn tragiczny nie okazał się dla niej odpowiednim» (Schnür-Pepłowski). Zarzucano jej afektację i nadużywanie patosu.
W ostatnim okresie największe uznanie zyskała S. jako «doskonała artystka w rolach z podkładem charakterystycznym» (Gabriela Zapolska). Podobała się jako Zuzanna („Wesele Figara” P. Beaumarchais’go), Hrabina („Spazmy modne” W. Bogusławskiego), Riquette („Kuzynka” Meilhaca), Młynarka („Zaczarowane koło” Lucjana Rydla), Hanka („Woźnica Henschel” G. Hauptmanna), Gospodyni („Wesele” Stanisława Wyspiańskiego), Magda („Przekupka warszawska” Adama Bełcikowskiego), tytułowa Madame Sans Gêne (V. Sardou), Anna („Fotografia Jędrusia” Zygmunta Przybylskiego). Pokazała także swoje możliwości aktorskie w kilku rolach dramatycznych, jak Hermiona („Opowieść zimowa”), Elżbieta („Szczęście w zakątku” Sudermanna), Katiusza („Zmartwychwstanie” wg L. Tołstoja), tytułowa Róża Bernd (Hauptmanna), Roksana („Cyrano de Bergerac” E. Rostanda). W r. 1912 przeszła na emeryturę.
Poza urodą i wdziękiem S. posiadała także ujmujące maniery oraz doskonałą reputację prywatną. Wg Adama Grzymały-Siedleckiego «przez dwa dziesiątki lat z górą kochała na scenie i była kochaną […]. Ponętna, dostatecznie uduchowiona, w sztuce zamiłowana, przez publiczność uwielbiana». Zmarła 13 X 1926 we Lwowie.
W małżeństwie (1885) z Michałem Grekiem (zob.) S. miała córkę Beatrycze, zamężną Petutz, popularną recytatorkę; dwie siostrzenice S.: Aniela Julia z Paszczuków Adwentowiczowa, żona aktora Karola, i Felicja Brzeska (z Paszczuków Wojnarowska), były aktorkami.
Fot. w B. Jag., sygn. IF 6193; – PSB (Rakiewiczowa Aleksandra); Słown. Teatru Pol. (bibliogr., ikonogr., podob., błędna dzienna data śmierci); – Maren B., Szydłowska M., Repertuar teatru polskiego we Lwowie 1886–1894, Kr. 1993; Marszałek A., Repertuar teatru polskiego we Lwowie 1881–1886, Kr. 1993; – Estreicher K., Teatra w Polsce, Kr. 1992 IV cz. 1–2; [Schnür-Pepłowski S.] Pepłowski S., Teatr polski we Lwowie 1881–1890, Lw. 1891; Teatr polski od 1863 r. do schyłku XIX wieku, W. 1982; Teatr polski w latach 1890–1918. Zabór austriacki i pruski, W. 1987; – [Fijałkowski R.] Koryzna W., Pamiętnik sceny narodowej w Wielkopolsce do roku 1888, P. 1888; Grzymała-Siedlecki A., Świat aktorski moich czasów, W. 1957; Wyspiański S., Dzieła zebrane. Monografia bibliograficzna, Oprac. M. B. Stokowa, Kr. 1967–8 XV; Zaleski A., Teatr krakowski w 1877/78 roku, Kr. 1879 s. 44–7; Zapolska G., I Sfinks przemówi…, Lw. 1923 s. 28, 99; – „Echo Muzycz., Teatr. i Artyst.” 1888 nr 261, 1895 nr 33 (fot. w roli na okładce); „Kur. Warsz.” 1877 nr 175 (W. Bogusławski), 1881 nr 3–5; – Muz. Teatr. w W.: Zbiory Ładnowskich (koresp.); USC w W.: Arch. Zabużańskie, nr ZB–660/8/1926 (wpis w księdze zgonu za r. 1926 rzymskokatol. paraf. św. Mikołaja we Lw.).
Grażyna Chmielewska