Lewiński Feliks Łukasz, przydomek Zleka, h. Brochwicz (1751–1825), senator Król. Pol., pierwszy biskup podlaski. Syn Franciszka i Konstancji z Dzięcielskich, ur. 24 X w miejscowości Lewino (parafia Strzepcz) na Pomorzu. Przez 3 lata kształcił się w kolegium jezuickim w Szotlandzie koło Gdańska. Po kasacie zakonu wstąpił w r. 1775 do seminarium duchownego we Włocławku. Święcenia kapłańskie otrzymał w r. 1776. W r. 1778 bp Józef Ignacy Rybiński mianował go komisarzem zamkowym we Włocławku, oddając mu władzę sądowniczą nad mieszkańcami miasta. W r. 1782 został mianowany sędzią prosynodalnym dla diecezji pomorskiej, w r. n. – kanonikiem, w r. 1787 – kanclerzem, a w 1790 – dziekanem kapituły włocławskiej. W l. 1788–9 był deputatem z tejże kapituły na Trybunał Kor. w Piotrkowie i Lublinie. W r. 1791 pełnił funkcje komisarza cywilno-wojskowego na Kujawach. W t. r. otrzymał Order Św. Stanisława. Piastował godności prepozyta gdańskiego i brzeskiego, scholastyka łęczyckiego i kanonika kruszwickiego. W r. 1793 bp Rybiński mianował go swym sufraganem, a w r. n. konsekrował na biskupa. W r. 1797 L. został diakonem kapituły włocławskiej. Po śmierci bpa Rybińskiego L. wybrany administratorem diecezji włocławskiej (8 I 1806), rządził nią aż do nominacji nowego bpa Franciszka Malczewskiego w r. 1815. Za czasów Ks. Warsz. w lipcu 1809 r. otrzymał nominację na sędziego pokoju w pow. radziejowskim.

Biskupem nowo utworzonej diecezji podlaskiej L. został mianowany przez cesarza Aleksandra I w sierpniu 1818, a przez papieża Piusa VII dopiero w marcu 1819; w czerwcu specjalnym drukiem zawiadomił swych wiernych o objęciu zarządu diecezji. Ponieważ nie udało się odzyskać dawnego pałacu biskupów łuckich w Janowie, L. zamieszkał w nowo nabytym majątku Zakrze koło Łosic. Był pierwszym prezesem Tow. Dobroczynności woj. podlaskiego w Siedlcach. W r. 1819 (11 V) mianowany senatorem Król. Pol., zasiadał w sejmie 1820 r. W maju r. n. L. podpisał – wraz z innymi biskupami Król. Pol. – memoriał skierowany do Aleksandra I z zastrzeżeniami co do postanowień o rozwodach w kodeksie cywilnym opracowanym przez Deputację prawodawczą. W r. 1824 przypadła na L-ego półroczna kadencja zasiadania w Komisji Rządowej Wyznań Rel. i Oświecenia Publ. L. – po zakończeniu urzędowania w Warszawie – wyjechał do swoich dóbr Swięte na Kujawach i tam zmarł 5 IV 1825. Pochowany został w grobach katedry włocławskiej, a serce złożono w kościele katedralnym w Janowie Podlaskim.

Portret L-ego w kościele parafialnym w Janowie Podlaskim; – Estreicher; Enc. Org.; W. Enc. Ilustr.; Boniecki; Uruski; Chodyński S.,Biskupi sufragani włocławscy, Włocławek 1906 s. 77–8; – tenże, Trybunaliści z kapituły włocławskiej, Włocławek 1911 s. 82; Młynarski Z., Z historii diecezji siedleckiej, czyli podlaskiej, „Wiad. Diec. Podlaskiej” 1970 nr 5–6 s. 124–7; [Pruszkowski J.] P. J. K. Podlasiak, Janów Biskupi czyli Podlaski, Kr. 1897 s. 107–12; Wysocki J., Józef Ignacy Rybiński, Rzym 1967; – Arch. Wybickiego, II; Diariusz senatu 1830–1831, Wyd. S. Pomarański, Kr. 1930, Arch. Kom. Hist., XIV; – „Gaz. Koresp. Warsz. i Zagran.” 1809 nr 68 s. 1020; Kalendarz polityczny dla Król. Pol. i W. Ks. Lit. na 1789, W. s. 281; „Kur. Lit.” 1825 nr 40; „Kur. Warsz.” 1825 nr 86, 91.

Maria Manteufflowa