Skubiszewski Feliks (1895–1981), lekarz chirurg, profesor i rektor Akademii Medycznej w Lublinie. Ur. 15 V w Czemiernikach (pow. Lubartów), był synem Marcina, i Józefy z Kozaków, młodszym bratem Ludwika (zob.).
Pod koniec nauki w Gimnazjum Gubernialnym w Lublinie S. odbył w l. 1913–14 podróż na Syberię i Daleki Wschód. Po zdaniu matury w r. 1914 rozpoczął studia medyczne na uniw. w Moskwie; ukończył je i dyplom lekarza uzyskał na Uniw. św. Włodzimierza w Kijowie w r. 1919. T.r. przez kilka miesięcy odbywał praktykę lekarską w rejonie Donieckim, gdzie wraz z bratem Ludwikiem prowadził badania nad chorobami zakaźnymi i zwalczał epidemie tyfusu i cholery. W r. 1920 powrócił do kraju, nostryfikował dyplom na Uniw. Warsz. i był kolejno młodszym asystentem w klinice chirurgicznej, demonstratorem w katedrze chirurgii operacyjnej i anatomii topograficznej u Leona Kryńskiego, potem w katedrze anatomii patologicznej u Józefa Hornowskiego (1921), następnie starszym asystentem w Klinice Neurologicznej u Kazimierza Orzechowskiego (1922–5). Równocześnie pracował jako młodszy ordynator w Szpitalu Polskiego Czerwonego Krzyża nr 3 oraz lekarz żłobka dziecięcego i V Stacji Opieki Społecznej w Warszawie.
W r. 1924 S. otrzymał dyplom doktora wszech nauk lekarskich i n.r. przeniósł się do Poznania, gdzie był starszym asystentem (1925–31), następnie adiunktem (1931–9) w klinice chirurgicznej tamtejszego uniwersytetu u Antoniego Jurasza. Zajmował się wówczas badaniami z zakresu neurologii i ogłosił m. in. prace: O toksyczno-ciążowym, urazowo-porodowym i zakaźno-połogowym zapaleniu wielonerwowym („Prace Kom. Lek. Pozn. Tow. Przyjaciół Nauk” T. 2: 1925 z. 7, odb. P. 1925, toż po francusku w „Revue Neurologique” 1926 nr 3), Anatomia patologiczna zwojów współczulnych („Med. Doświadczalna i Społ.” 1927 nr 3–4) i Skuteczność wycięcia nerwu współczulnego okołotętniczego w zespołach bólowych na kończynach dolnych („Chirurgia Kliniczna” T. 1: 1927/8), ponadto zainteresował się chorobami przewodu pokarmowego (m. in. Niedrożność jelit spowodowana uchyłkiem Meckela oraz wadą anatomiczną jelita krętego i okrężnicy wstępującej, „Pol. Przegl. Chirurgiczny” 1935 nr 4–5, odb. P. 1935). Przeprowadził też pionierskie doświadczenia dotyczące zmian anatomopatologicznych trzustki (Zwoje nerwowe trzustki psa i zmiany ich w ostrej martwicy trzustki, „Rozpr. Wydz. Lek. PAU” T. 1: 1931 nr 11). Habilitował się w r. 1931 na podstawie rozprawy Późne zmiany anatomopatologiczne trzustki w następstwie jej martwicy. Odnowa wysepek Langerhansa („Chirurgia Kliniczna” T. 3: 1933/4, po francusku w: ,,Bulletin International de l’Académie Polonaise des Sciences et des Lettres. Classe de Médecine” 1930 nr 3–4) i po uzyskaniu veniam legendi wykładał chirurgię. Wielokrotnie zastępował w pracy klinicznej A. Jurasza, z którym wspólnie opracował rozdziały: Choroby wątroby, Choroby trzustki i Choroby żołądka i dwunastnicy do „Podręcznika chirurgii” (W. 1937, W. 1938, pod red. A. Wojciechowskiego). W r. 1939 odbył dwumiesięczną specjalizację w Brompton Hospital w Londynie.
Po zajęciu Poznania przez Niemców S. w listopadzie 1939 został wysiedlony i po kilkumiesięcznej pracy w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie zamieszkał w Puławach, gdzie został ordynatorem oddziału chirurgicznego (1940) i dyrektorem (1942) Szpitala św. Karola. W l. 1944–5 jako major lekarz pełnił funkcję chirurga Dep. Służby Zdrowia Min. Obrony Narodowej, głównego chirurga 64. Szpitala Ewakuacyjnego i kierownika oddziału chirurgicznego Szpitala Okręgowego nr 2 w Lublinie. Równocześnie od września 1944 współorganizował Uniw. Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS), gdzie powołany t.r. na katedrę chirurgii utworzył II klinikę chirurgiczną przy ul. Staszica (na bazie Szpitala św. Wincentego) oraz wykładał chirurgię kliniczną. Jako jeden z pierwszych pracowników uniwersytetu otrzymał tytuł profesora nadzwycz. (1 XI 1944) i zwycz. (24 VII 1948). Był dziekanem (1945–6) i prodziekanem (1946–7) Wydz. Lekarskiego i prorektorem UMCS (1947–8). Przy przekształcaniu Wydz. Lekarskiego w Akademię Medyczną (AM) w r. 1950 wchodził w skład komisji przekazującej majątek i personel z UMCS i został pierwszym rektorem AM (1950–4). Pod jego kierunkiem opracowano główne założenia rozwoju uczelni, ponadto zainicjował budowę uruchomionego w r. 1964 Państwowego Szpitala Klinicznego (PSK) nr 4 przy ul. Jaczewskiego, a także rozszerzył działalność swojej kliniki (od r. 1951 działającej w strukturze PSK nr 1) na choroby układu naczyniowego, urologię, gruźlicę kostno-stawową i traumatologie, tworząc przy niej w l. 1950–6 przychodnie: chirurgiczną, urologiczną oraz chorób naczyń obwodowych. Jako członek Wydz. Szpitalnictwa Min. Zdrowia i Państwowej Rady Zdrowia (1946–7), następnie specjalista wojewódzki ds. chirurgii (1947–74), S. przyczynił się do właściwej organizacji lecznictwa chirurgicznego w szpitalach powiatowych woj. lubelskiego. W maju 1948 wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej, potem należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w której przez wiele lat był członkiem Komitetu Wojewódzkiego oraz przewodniczącym jego Komisji Socjalnej i Zdrowia.
Po wojnie S. skoncentrował swą pracę naukową na chorobach przełyku, żołądka i dwunastnicy oraz przepuklinach; opublikował m. in. artykuły: Postępowanie w ostrym krwawieniu z wrzodu żołądka lub dwunastnicy („Pol. Przegl. Chirurgiczny” 1958 nr 5), wspólnie z Mieczysławem Zakrysiem Całkowite wycięcie żołądka z powodu raka (tamże 1961 nr 7/9), a także rozdziały: Choroby żołądka i dwunastnicy i Przepukliny w kilkakrotnie wznawianym „Zarysie chirurgii” (W. 1954, pod red. S. Nowickiego i M. Stefanowskiego). Wyspecjalizował ponad 30 lekarzy i wypromował 12 doktorów w dziedzinie chirurgii; do jego uczniów należeli m. in. późniejsi profesorowie: Szymon T. Jastrzębski, Paweł Misiuna i M. Zakryś. Dn. 30 IX 1965 przeszedł na emeryturę, ale nadal pracował jako lekarz w przychodni chirurgicznej Szpitala Kolejowego (do r. 1967) i konsultant w przychodni specjalistycznej PSK nr 1.
S. występował z referatami na Zjazdach Chirurgów Polskich: XXVI w Warszawie (1931), XXXII w Krakowie (1948), XXXIII w Warszawie (1949) oraz zorganizował XXXV Zjazd w Lublinie (1951) i przewodniczył mu, współpracował także od listopada 1949 z Komisją Kliniczną i Doświadczalną PAU. Był wiceprezesem Zarządu Głównego Tow. Chirurgów Polskich (1951) oraz współzałożycielem i następnie przewodniczącym Oddziału Lubelskiego (1952–4, 1964–6), wiceprezesem (1944–6) i prezesem (1947–8) Lubelskiego Tow. Lekarskiego, a po włączeniu w r. 1951 do Polskiego Tow. Lekarskiego – prezesem Oddziału Lubelskiego (1956–62). Ponadto należał do Warszawskich Towarzystw: Neurologicznego i Lekarskiego oraz do Société Internationale de Chirurgie (od r. 1929). W r. 1975 otrzymał doktorat honoris causa AM w Lublinie. Zmarł 17 V 1981 w Lublinie, pochowany został na cmentarzu w rodzinnych Czemiernikach. Był odznaczony m. in.: Krzyżami – Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Sztandarem Pracy I kl. (1964), dwukrotnie Złotym Krzyżem, Zasługi.
Małżeństwo S-ego z Wandą ze Średnickich było bezdzietne.
Łoza, Czy wiesz, kto to jest? (fot.); PSB (Jurasz Antoni); Słownik biograficzny miasta Lublina, L. 1996 II; Słownik polskich towarzystw naukowych, Wr. 1990 II cz. 1; Katalog wydawnictw Polskiej Akademii Umiejętności 1873–1947, Kr. 1948 I–II; Spis fachowych pracowników służby zdrowia, W. 1964 s. 317; Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospolitej Polskiej, W. 1924/5 s. 317; – Akademia Medyczna w Lublinie. W XX-lecie Polski Ludowej 1944–1964, L. 1964 (fot.); Album chirurgów polskich, Wr. 1990 (fot.); Almanach lekarski, Lw. 1932 s. 282; Dzieje Akademii Medycznej w Lublinie 1944–1974, L. 1974 (fot.); Dzieje naukowych towarzystw medycznych w Poznaniu w latach 1832–1983, P. 1985; Dziesięć lat Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie 1944–1954, L. 1954; Gogołowska S., Chirurgia, budownictwo i […] autostop, „Kultura i Życie” 1964 nr 30 (fot.); Jankowska W., Profesor, „Sztandar Ludu” 1970 nr 93 (fot.); Kowalczyk S., Lubelskie Towarzystwo Lekarskie 1874–1951, W. 1987 s. 66–7 (fot.), 122–3, 127, 131; Kronika Akademii Medycznej w Lublinie za rok akademicki 1974–1975, L. 1976; Noszczyk W., Zarys dziejów chirurgii polskiej, W. 1989; Treger A., Chirurgia – życie całe, „Kur. Lub.” 1974 nr 110 (fot.); Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej 1944–1979, L. 1979; W 50-lecie rozwoju nauk medycznych w Poznaniu 1920–1970, P. 1969 s. 26. 34; – Wspomnienia pośmiertne: ,,Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, Sectio D, Vol. 36: 1981 nr 1 s. I–III (P. Misiuna, fot.), Kronika Akademii Medycznej w Lublinie za rok akademicki 1980–1981, L. 1982 s. 74–80, „Pol. Przegl. Chirurgiczny” 1982 nr 5–6 s. 321–2 (P. Misiuna); Nekrologi z r. 1981: „Dzien. Pol.” nr 100, „Kur. Lub.” nr 96, 97 (fot.), 99, „Sztandar Ludu” nr 99, 100 (fot.), 102, „Tyg. Powsz.” nr 46, „Życie Warszawy” nr 121; – Arch. PAN : Zespół Minerwa.
Stanisław Tadeusz Sroka