Marten Ferdynand (1827–1900), nauczyciel matematyki i przyrody w Ostrowie Wlkp., amator florysta. Ur. 19 I w rodzinnym Klukowie w pow. złotowskim, był synem Antoniego Chryzostoma, właściciela ziemskiego, i Rozalii Warnke. Po śmierci ojca opiekował się nim Kłobukowski, dzierżawca majątku Pławin w pow. inowrocławskim. Od r. 1839 uczęszczał przez 8 lat do gimnazjum w Trzemesznie, gdzie w r. 1847 złożył egzamin dojrzałości. Jego nauczycielem w gimnazjum był florysta W. Pampuch, który zapewne wpłynął na późniejsze zainteresowania M-a. Następnie przez jeden semestr studiował prawo i kameralistykę w Berlinie, a 2 XI 1848 immatrykulował się na Wydziale Filozoficznym Uniw. Wrocł. i studiował tu do 17 X 1851 matematykę i nauki przyrodnicze. W okresie studiów był członkiem Tow. Literacko-Słowiańskiego we Wrocławiu. Po zdaniu egzaminów 15 II 1852 otrzymał dyplom nauczycielski. Okres próbny kandydata stanu nauczycielskiego rozpoczął w marcu 1852 w gimnazjum w Trzemesznie, skąd w kwietniu 1853 przeszedł na stanowisko nauczyciela pomocniczego do gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. Od października 1853 pracował w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie Wlkp., gdzie uczył matematyki, przyrody, geografii i języka polskiego. Awansował w r. 1855 na nauczyciela etatowego, a w r. 1869 na wyższego nauczyciela gimnazjalnego.
M. zajmował się amatorsko botaniką. W „Sprawozdaniach Gimnazjum” wydrukował dwie prace: matematyczną pt. Die Rolllinien und die Brennlinie durch Zurückwerfung (1869) i botaniczną pt. Flora Ostroviensis (1873). Ta ostatnia rozprawa, w której zestawił 881 gatunków roślin naczyniowych, zebranych z terenu pow. ostrowskiego, uczyniła go znanym, jednym z trzech pierwszych wielkopolskich florystów – Polaków. W r. 1884 ofiarował do zbiorów Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk swój zielnik, obejmujący 1588 okazów roślin pochodzących z powiatów ostrowskiego i szubińskiego, oraz rękopis pracy pt. Rośliny Mickiewicza. W czasie drugiej wojny światowej materiały te zaginęły. M. został przeniesiony na emeryturę 1 IV 1882 i do końca życia mieszkał w Ostrowie Wlkp., gdzie zmarł 10 VIII 1900.
Był żonaty z Nepomuceną Warnke i miał troje dzieci, z których Wacław Izydor (1859–1907), doktor chemii, był w l. 1895–8 sekretarzem Wydziału Przyrodniczego Poznańskiego Tow. Przyjaciół Nauk, a w l. 1896–9 sekretarzem Tow. Przemysłowego w Poznaniu.
Sprawozdanie Królewskiego Katolickiego Gimnazjum Trzemeszeńskiego, Nr 8, 1847 s. 45; toż, Nr 13, 1852 s. 33; toż, Nr 14, 1853 s. 37; Sprawozdanie Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Ostrowie, Nr 9, 1854 s. 9; toż Nr 37, 1883 s. 38; – „Festschrift zur Feier d. Fünfzigjährigen Bestehen d. Königlichen Gymnasiums zu Ostrowo” 1895 s. 11; „Roczn. Tow. Przyj. Nauk. Pozn.” T. 17: 1890 z. 1 s. 200, T. 19: 1892 s. 557–8, T. 21: 1895 s. 591–3, T. 34: 1908 s. 404; Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Studia i wspomnienia…, Wr.–W.–Kr. 1970 s. 119; „Zeitschr. d. Botanischen Abteilung Naturwissenschaftl. Vereins d. Prov. Posen” R. 7: 1900 nr 2 s. 64; – Arch. Paraf. Złotów: Liber bapt.; Arch. Uniw. Wrocł.: Kania A., Studia uniwersyteckie członków Towarzystwa Literacko-Słowiańskiego we Wrocławiu w latach 1836–1886, II 256 (rkp.).
Andrzej Dzięczkowski