Czapski Franciszek, h. Leliwa († 1736), kasztelan gdański, syn Jana Chryzostoma, kasztelana elbląskiego z linii bękowskiej, i Ludwiki z Rudnickich, z rotmistrza miecznik ziem pruskich, już w r. 1713 deputat na trybunał skarbowy, dzierżył podkomorstwo chełmińskie 1722–25, z upoważnienia króla dostało mu się starostwo kiszewskie w r. 1725, 19 X 1725 otrzymał po śmierci Krokowskiego nominację na kasztelana gdańskiego, przysięgę złożył 9 X tegoż roku. Żoną jego była Katarzyna Iwanicka, która po śmierci Cz-go wyszła za następcę jego na starostwie kiszewskim, Stanisława Skórzewskiego. Cz. był dobroczyńcą klasztoru norbertanek żukowskich i cystersów pelplińskich. Rozległe posiadał dobra: w pow. świeckim: Bękowo, Rychławę, Frącę, Udzież; pod Gdańskiem Straszyn, pod Kiszewą Nowe Polaszki, pod Chełmnem Mirakowo i Grubno. Jako starosta kiszewski wystawił 1726 przywilej na pustkowie Wieck. Mieszkał w pobliżu Przysierska. Politycznie mało się udzielał. Umarł w Gdańsku 27 VII 1736. Kasztelan Franciszek miał synów Jana, zmarłego w młodym wieku, i Bogdana, córkę Ludwikę, która, wyszedłszy za mąż za Michała Skórzewskiego, starostę pyzdrskiego i podkomorzego poznańskiego, wniosła mu w posagu znaczną fortunę ziemską ojca wraz z gniazdem rodowym Bękowem (sprzedanym przez Skórzewskich w r. 1824).
Metr. Kośc. w Przysiersku i Topolnie 1717–18; Akta konsyst. w Pelplinie; Stadie, Gesch. d. Kreis. Pr. Stargard 1864, 134; Niesiecki; Złota Księga XI 64; Lengnich, Gesch. d. Preuss. Lande, IX 358; Czaplewski, Senatorowie świeccy… w R. T. N. Tor. 26–9, s. 31–5, 105; Perlbach, Totenbuch Zuckau, 46, 88; Bär, Adel und Adl. Grundbesitz, 1911, nr 1134 passim; Schwengel, Apparatus… w »Fontes« XV 327; Flauss, Gesch. Westpr. Güter… w »Ztschr. Hist. Ver. Marienwerder«, z. 21, s. 98; Märcker, Kreis Schwetz, 153; tenże, Kreis Thorn, 378; Frydrychowicz, Gesch. Cist. Abtei, Pelplin, 195.
Ks. Alfons Mańkowski