INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Fryderyk Wilhelm Below      Portret wygenerowany przez AI (Freepik) na podastawie fotografii w: Kronika Miasta Poznania (...) R. 14, nr 3 (1936) - s. 285 - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - P.1720 IIegz - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl

Fryderyk Wilhelm Below  

 
 
1822-03-15 - 1895-07-19
Biogram został opublikowany w 1935 r. w I tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Below Fryderyk Wilhelm (1822–1895), pieczętarz i medaljer poznański. Syn Jana Fryderyka Belowa, muszkietera 3. komp. 1. bat. 18. pułku linjowego, ewangelika, i Katarzyny Huié, Francuzki, katoliczki, ur. się 15 III w Rawiczu, w Wielkopolsce, gdzie ojciec jego służył w garnizonie. Chrzest otrzymał 31 III w kościele protestanckim. Po ukończeniu szkoły powszechnej poszedł na naukę do rytownika, zapewne w Niemczech, i wykształcił się na znakomitego fachowca pieczętarza. W końcu r. 1852 lub w początkach roku nast. osiedlił się w Poznaniu i otworzył tutaj pracownię rytowniczą Trafił na dobry czas, bo 7 XII 1852 wyszło rozporządzenie konsystorza poznańskiego, nakazujące całemu szeregowi parafij zmianę brzydkich i niekształtnych pieczęci na nowe, odpowiedniejsze i bardziej artystyczne. Odtąd stał się B. przez wiele lat głównym dostawcą pieczęci dla urzędów parafjalnych, konsystorskich i arcybiskupich. Niektóre z jego pieczęci, szczególnie arcybiskupie, należą do najlepszych dzieł ówczesnego stylu pieczętarskiego (np. duża pieczęć arcbpa Leona Przyłuskiego). B. jest autorem kilku poprawnych i udatnych medali, wykonanych na zamówienie społeczeństwa wielkopolskiego. Do najcelniejszych należą medale: Tad. Reytana (1860), Mik. Kopernika (1873), wystawy roln.-przem. w Toruniu (1874), kardynała Miecz. Ledóchowskiego (1887), Józ. Ign. Kraszewskiego (1879). Ostatni uchodzi za najlepszy z szeregu, jaki ofiarowano znakomitemu powieściopisarzowi na jubileusz. Ponadto wykonał B. sporo innych prac z zakresu rytownictwa, jak płaskorzeźby w kości słoniowej, w drzewie, szpekstejnie, metalu, rozproszone dzisiaj po rozmaitych domach wielkopolskich. Również piękny dar w postaci pomniczka, jaki dr Władysław Niegolewski otrzymał w r. 1860 od ziomków, wykonał B. według projektu M. Jaroczyńskiego w srebrze i bronzie. Mimo pochodzenia niemiecko-francuskiego stał się B. sczasem patrjotą polskim. Przemiany tej dokonało środowisko polskie, wśród którego B. pracował, a w pierwszym rzędzie żona Karolina Błaszczyńska, którą 1 X 1855 poślubił. Patrjotyzm swój okazał przedewszystkiem w dobie powstania styczniowego. W październiku 1863 prowadził kasę, zaopatrującą w środki na podróż ochotników, odchodzących do Królestwa celem połączenia się z powstańcami. W mieszkaniu miał magazyn bielizny dla powstańców. U jego żony zbierały się panie, które szyły dla powstańców odzież i bieliznę. B. kierował także pracami innych rzemieślników, zatrudnionych dla powstania. Policja pruska widziała w nim agenta, werbującego i ekwipującego powstańców. W marcu 1864 rozdawał B. na ulicy Poznania ulotki patrjotyczne. W sierpniu tego roku posądzono go, że sporządził pieczęć Komitetu Narodowego. W czasie od 24 III do 26 VII przeprowadziła policja w jego mieszkaniu trzykrotnie rewizję, szukając dokumentów, świadczących o organizacji współpracującej z powstaniem. Dn. 26 VII 1864 został B. uwięziony. 16 XI udzielono mu urlopu spowodu choroby matki. Urlop odwołano 17 II 1865 i rozkazano mu udać się do więzienia Hausvogtei do Berlina, skąd go jednak już w krótkim czasie wypuszczono na wolność. B. był ojcem kilkorga dzieci, z których przeżyli go syn Stefan i córka Jadwiga. Jeden z braci B-wa Gustaw Adolf Edward B. był nadwornym rytownikiem księcia Bernarda Sachsen-Meiningen (nominacja z d. 2 VIII 1846). B. umarł nagle 19 VII 1895 w Poznaniu, pochowany na katolickim cmentarza parafji świętomarcińskiej.

Syn jego Stefan Jakób, ur. 25 VIII 1857 w Poznaniu, zm. tamże 12 XII. Trudnił się też rytownictwem i medaljerstwem. Wykonał m. i. medal Karola Marcinkowskiego wedle projektu Wład. Marcinkowskiego. Prace jego nie stoją na poziomie ojca. Siostra Stefana, Jadwiga Teresa (1866–1927), pracowała też w grawerstwie; ponadto z poświęceniem pracowała społecznie i narodowo.

 

Archiwum Państwowe i Archidiecezjalne w Poznaniu, księgi metrykalne rozmaitych parafij i inne źródła rękopiśmienne, zebrane do przygotowywanej monografji. Wolniewiczówna Cz., nek. w »Kurjerze poznańskim« (lipiec 1927).

Ks. Edmund Majkowski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.