INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Gottlieb Schelwig (Schelgulg)  

 
 
Biogram został opublikowany w 1994 r. w XXXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Schelwig (Schelguig) Gottlieb (1683–1727), filozof, teolog, profesor Gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Ur. 8 VI w Gdańsku, był synem Samuela (zob.) i Anny Reginy z Weissów.
Już we wrześniu 1688 zapisano S-a do gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Po okresie wstępnym uczęszczał głównie na zajęcia teologii, prawa, historii i retoryki. W r. 1700 przygotował dysputę z zakresu retoryki, w r. 1702, m.in. pod kierunkiem ojca, cykl dysput teologicznych opublikowanych jako Aphorismi theologici ex schola pietati Gerhardiana (Gd. 1702). Dn. 7 IX 1702 zdał egzamin i wygłosił w gimnazjum pożegnalną orację; 28 IX t.r. zapisał się na wydz. filozofii uniwersytetu w Wittenberdze. Uczęszczał tam na wykłady z teologii, filozofii i historii. Stopień magistra filozofii uzyskał 27 IV 1703 po przedstawieniu napisanej u Ch. Roehrensee dysputy De causa belli iustifica (Wittenberga 1703). W t.r. i r.n. przewodniczył trzem dysputom. Po ukończeniu studiów przebywał dla pogłębienia wiedzy od r. 1704 w Lipsku, Halle, Helmstedt. Podróż zakończył w Greifswaldzie, lecz immatrykulował się w Rostocku 27 XI 1705, następnie powrócił do Greifswaldu i przez blisko dwa lata studiował tam teologię. Był aktywny naukowo i brał udział w licznych dysputach, np. «de sanguine Christi» (1705), «de contemptoribus coenae dominicae» (1706). Dn. 31 VIII 1706 otrzymał stopień bakałarza teologii na podstawie rozprawy De pietistarum socinismo, przygotowanej u J.F. Mayera. Sam też przewodniczył w Greifswaldzie kilku dysputom teologicznym. Następnie powrócił na pół roku do Gdańska i prowadził przy boku ojca działalność kaznodziejską. W czerwcu 1707 udał się znowu na dłużej za granicę. Przebywał w uczelniach Lipska, Halle, Rostocku, potem w Utrechcie i Lejdzie, gdzie immatrykulował się 13 XII 1707. Wyjeżdżał też do Amsterdamu i Haarlemu. Na przełomie 1708/9 r. udał się S. do Anglii i studiował kilka miesięcy w Oksfordzie i w Cambridge retorykę i filozofię, odwiedził też Londyn.
W Anglii dotarła do S-a w kwietniu 1709 propozycja objęcia w Gdańsku katedry greki i filozofii oraz funkcji bibliotekarza Biblioteki Rady Miejskiej. S. zaakceptował ją. Sytuacja wojenna opóźniła jednak jego powrót do domu, prowadzący znowu przez różne uczelnie. Na początku 1710 r. przybył do Gdańska i otrzymał samodzielną katedrę filozofii po zmarłym we wrześniu 1709 Gabrielu Groddecku. Dn. 13 II 1710 został S. powitany na nowym stanowisku przez swego ojca Samuela, jako rektora gimnazjum. Mowę inauguracyjną zatytułował De peste litteraria quacum philosophia in barbaro scholasticorum saeculo conflictata est…, a kolejną Quod non tantum scholae quam vitae sit philosophandum (Gd. 1710). Prowadził zajęcia z filozofii praktycznej, logiki i metafizyki. Troszczył się o powiększenie księgozbioru Biblioteki Rady Miejskiej i planował kontynuować spisywane przez ojca jej dzieje. Funkcje te pełnił nieprzerwanie aż do śmierci. Publikował tezy dysput filozoficznych i teologicznych. Jedną z ostatnich prac Deliciis ac commodo patriae Dantisci (1724) poświęcił S. Gdańskowi. W r. 1726 zachorował; zmarł w Gdańsku 18 II 1727 i został pochowany w kościele gimnazjalnym Św. Trójcy.
S. był żonaty od 27 V 1717 z Katarzyną Reginą (zm. po r. 1762), córką Krzysztofa Melhorna, sekretarza króla pruskiego Fryderyka I. Nie pozostawił potomstwa.

Estreicher; Jöcher C. G., Gelehrten Lexicon, Leipzig 1750; Praetorius E., Athenae Gedanenses, Lipsiae 1713; Słown. Pracowników Książki Pol.; Katalog der Danziger Stadtbibliothek, Danzig 1892 I; – Bieńkowski T., Nauczanie filozofii w Gdańsku w XVI–XVII w., w: Nauczanie filozofii w Polsce w XV–XVIII wieku, Wr. 1978; Hirsch T., Geschichte des academischen Gymnasiums in Danzig, Danzig 1837; Kocot K., Nauka prawa narodów w Ateneum Gdańskim (1580–1793), Wr. 1965; – Album Academiae Vitebergensis, Jüngere Reihe 1602–1812, Halle 1952–66; Album studiosorum Academiae Lugduno Batavae, Hagae 1875; Catalogus lectionum […] in Gymnasio Gedanensi, Gd. 1710–27; Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego, 1580–1814, P. 1974; Die Matrikel der Universität Rostock, Rostock 1904 IV; – AP w Gd.: rkp. 300, 43/160.
Lech Mokrzecki

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Samuel Schelwig (Schelguig)

1643-03-08 - 1715-01-18 pedagog
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Maciej Sołtyk

brak danych - 1780-01-02
kasztelan warszawski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.