Modliński Grzegorz (zm. 1654), doktor teologii i praw, profesor i rektor Akad. Krak. Był synem Adama. Pochodził z diec. poznańskiej (może ze wsi Modła koło Gąbina?), prawdopodobnie z rodziny plebejskiej, do metryki Uniw. Krak. wpisał się bowiem w półr. zim. 1610/11 jako «Gregorius Adami Modlinensis», a w księdze promocyjnej zarówno jako bakałarz (1614), jak i magister (1618) figuruje jako «Modlinius». Po uzyskaniu mistrzostwa sztuk wyzwolonych zapewne uczył w jakiejś szkole prowincjonalnej i dopiero dwa lata później, po krótkotrwałej docenturze na Wydziale Filozoficznym (1620/1), rozpoczął działalność wykładową jako profesor gramatyki, później poetyki Szkół Nowodworskich (1621–5). Inkorporowany do Fakultetu Filozoficznego w półr. zim. 1625/6, w t. r. został przyjęty do Kolegium Mniejszego na podstawie tezy De intensione et remissione formarum i objął wykłady na katedrze filozofii fundacji Gabriela Władysławskiego (Cursus Vladislavianus). Ogłosił panegiryk na ingres bpa Andrzeja Lipskiego Questio de vero lumine cognito (Kr. 1631) oraz pochwałę Jakuba Zadzika (Kr. 1636).
Po r. 1630, kiedy pełnił po raz pierwszy obowiązki dziekana Wydziału Filozoficznego, otrzymał prepozyturę kolegiaty Św. Anny, na której pozostał do końca życia, w r. 1644 bowiem zrezygnował z przyznanej mu uprzednio kanonii Św. Floriana, a następnie nie przyjął ofiarowanej mu w r. 1654 przez Piotra Gembickiego kanonii katedralnej. Również jako kolega większy (od r. 1634/5) nie zabiegał o beneficja kościelne. W r. 1636/7 został ponownie wybrany dziekanem Wydziału, w hierarchii uniwersyteckiej doszedł jedynie do godności profesora królewskiego i przyznanej mu w r. 1639 kolegiatury opartej na wsi Trątnowice (Professio Trątnoviciana). W tym czasie miał już zapewne za sobą zaawansowane studia teologiczne, skoro wyjechawszy w r. 1640 do Rzymu – przez Padwę, gdzie 23 VII wpisał się do albumu nacji polskiej – po kilku miesiącach (5 II 1641) uzyskał w Sapienzy doktorat teologii, wkrótce potem doktorat obojga praw. Powróciwszy do zajęć uniwersyteckich jeszcze przez kilka następnych lat wykładał na Wydziale Artium, skąd w r. 1644 przeszedł na Wydział Teologiczny; prośbę o nostryfikację dyplomu rzymskiego i inkorporację do Wydziału złożył dopiero 2 XII 1649. Pozbawiony osobistych ambicji, nie udzielał się czynnie w życiu uczelni i trzymał się z dala od wewnętrznych rozgrywek w środowisku uniwersyteckim; chociaż w r. 1649 przyłączył się do opozycji przeciwko powołaniu Stanisława Jurkowskiego na prepozyturę Św. Floriana, w narastającym w l. 1650–3 konflikcie Akademii z bpem Gembickim zachował daleko idącą neutralność, co naraziło go nawet na zarzut obojętności lub wręcz ukryte sympatie dla skłóconego z Uniwersytetem biskupa krakowskiego. Nie angażując się otwarcie po żadnej ze stron zwalczających się, a jednocześnie ciesząc się poparciem Gembickiego (z którego domem był, jak się zdaje, związany), dość nieoczekiwanie zaczął odgrywać rolę kompromisowego kandydata w przetargach na wakujące urzędy uniwersyteckie, co poprzez prowizorat Bursy Filozofów (15 V 1648) i Szkół Nowodworskich (30 III 1652) utorowało mu drogę do godności rektorskiej na półr. letn. 1653. Wybrany 24 IV 1653, w wyniku ostrej opozycji przeciwko kandydaturze dotychczasowego wicerektora Wawrzyńca Karyńskiego, nie zdołał, mimo nadziei, jakie wiązano z jego elekcją, doprowadzić do normalizacji życia uczelni po wielkiej zarazie 1652/3 ani tym bardziej zapobiec pogłębiającemu się konfliktowi z Gembickim, przez którego – jak pisał niechętny mu Marcin Radymiński – traktowany był jako «prywatny scholarcha», a nie «rektor Głównej Szkoły Królestwa». Ustąpiwszy w jesieni 1653 z urzędu rektorskiego, zajął się administracją Szkół Nowodworskich, ale i na tym urzędzie, choć częściowo udało mu się zahamować rosnący deficyt fundacji, nie potrafił powstrzymać postępującego upadku szkoły. Zmarł w jesieni 1654, zapewne w kilka dni po spisaniu testamentu (3 X 1654), w którym skromny majątek (poza legatami książkowymi na rzecz Akademii) przeznaczył niemal w całości dla kościołów i klasztorów krakowskich.
Estreicher; Żebrawski, Bibliografia; – Barycz H., Historia Szkół Nowodworskich, Kr. 1939–47 s. 120; Hajdukiewicz L., Biblioteka Jagiellońska w l. 1655–1775, w: Hist. B. Jag., I; Jarosławiecka-Gąsiorowska M., Oprawy dyplomów XVII i XVIII w. w Bibliotece Jagiellońskiej, „Exlibris” T. 7: 1935 s. 112–13; Leniek, Książka pamiątkowa Gimn. Św. Anny, s. LXXXVIII, XCVII; Wyczawski H., Biskup P. Gembicki 1585–1657, Kr. 1957; – Album stud. Univ. Crac., IV 20; Arch. nacji pol. w uniw. padewskim, I; Statuta nec non liber promotionum; Temberski, Roczniki; – Arch. UJ: rkp. 15 s. 49, 19 s. 50, 53–56, 221, 319, 659, 758–759, 36 s. 120–123, 37 s. 596, 47 1/2 s. 483–484, 64 passim, 72 s. 138, 73 s. 40, 67, 68, 76 s. 222, 286, 101 s. 101, 195, 105 s. 91, 111 s. 561 i passim; B. Jag.: rkp. 220, 225, 226 IV s. 477, 480, dypl. 424.
Leszek Hajdukiewicz