INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Gustaw Adolf Sennewald  

 
 
1804-01-26 - 1860-07-16
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sennewald Gustaw Adolf (1804–1860), księgarz, nakładca. Ur. 26 I w Bielsku w rodzinie niemieckiej, był synem Karla Friedricha i Marii.

S. przybył do Warszawy ok. r. 1824 i podjął pracę w księgarni Andrzeja Brzeziny, początkowo jako komisant; od czerwca 1828 został jej współwłaścicielem. W r. 1827 jako pełnomocnik Brzeziny prowadził sprawę sprzedaży jego drukarni Antoniemu Gałęzowskiemu. Częstym gościem w księgarni był w tym czasie Fryderyk Chopin, którego kilka kompozycji ukazało się nakładem tej firmy. Spółka księgarska «A. Brzezina et Comp.» nie przetrwała długo. Brzezina zmarł we Lwowie w czerwcu 1831 podczas epidemii cholery. S. spłaciwszy sukcesorów, został w jesieni 1832 właścicielem księgarni, wypożyczalni książek francuskich oraz zakładu litograficznego i prowadził je pod własnym nazwiskiem przy ul. Miodowej 481. Zakład litograficzny S-a zajmował się głównie odbijaniem nut; sporadycznie tylko tłoczono tam ilustracje książkowe, a także wykonywano usługi litograficzne. Mała przydatność zakładu była może przyczyną, że S. w dość krótkim czasie pozbył się go, sprzedając w sierpniu 1838 lekarzowi z Konina Anastazemu Hirschlowi. W tym samym czasie, a w każdym razie przed r. 1840, otworzył S. nowy dział – wypożyczalnię książek polskich, a w r. 1842 wypożyczalnię nut. Wypożyczalnia książek funkcjonowała do r. 1858; dużą część jej zbiorów odkupił w r.n. Michał Frühling.

S. zajmował się przede wszystkim rozwinięciem działalności nakładowej i rozszerzeniem asortymentu księgarni. W l. 1832–60 wydał własnym nakładem 184 pozycje książkowe (250 woluminów), w tym liczne prace naukowe, jak A. Radwańskiego „Zasady fizyki doświadczalnej” (W. 1837), „Historię literatury polskiej” K. W. Wójcickiego (W. 1845–6), czy A. Z. Helcla „Starodawnego prawa polskiego pomniki…” (W. 1856 I). Wiele książek wydawanych przez S-a było bogato zdobionych litografiami i drzeworytami. S. wydawał też podręczniki szkolne, poradniki rolnicze, a także książki z zakresu higieny i medycyny. Ważny dział stanowiły dzieła treści religijnej, w większości katolickie. Nakładem S-a ukazywały się też liczne powieści, m.in. Ch. Dickensa, E. Suego, A. Nakwaskiej i K. Hoffmanowej; przynosiły one na ogół większy zysk niż dzieła naukowe. W zakresie wydawnictw muzycznych firma S-a była jedną z największych w Król. Pol.; S. wydawał nuty muzyki operowej (m. in. 2 opery Stanisława Moniuszki), tanecznej, wokalnej i poważnej, tak zagranicznej, jak polskiej. Będąc sam uzdolniony muzycznie, potrafił S. trafnie ocenić młode talenty kompozytorskie.

S. utrzymywał kontakty handlowe z wydawcami polskimi ze wszystkich trzech zaborów, a za pośrednictwem firmy E. Hofmeister z Lipska z wydawcami z Europy Zachodniej; dzięki tym kontaktom miał zapewnione dostawy nowych książek do swej księgarni. Miał dużą wiedzę fachową. Dla reklamy wydawanych oraz posiadanych na składzie książek i nut, a także zasobów wypożyczalni, opracował i wydał kilkanaście katalogów. Ogłosił także katalog o charakterze bibliograficznym Spis znajomszych od r. 1830 wyszłych pism polskich w przedmiocie pism przyrodniczych, matematycznych, technicznych i gospodarskich (W. 1844). W księgarni S-a praktykowało kilku znanych w późniejszych czasach księgarzy, jak Ferdynand Hoesick i płocki księgarz Bolesław Stablewski.

S. był czynny w Zgromadzeniu Kupców Warszawskich: w grudniu 1838 został wybrany na reprezentanta księgarstwa do Urzędu Starszych, w styczniu 1848 był jednym z egzaminatorów w Szkole Kupieckiej w Warszawie, podległej Zgromadzeniu, w lipcu 1854 został sędzią Trybunału Handlowego, a w listopadzie 1857 – zastępcą podstarszego w Urzędzie Zgromadzenia. W 2. poł. l. pięćdziesiątych S. podarował znaczną liczbę książek B. Jag. Był człowiekiem zamożnym; oprócz księgarni własnością jego była kamienica przy ul. Bielańskiej 595, w której przez kilkanaście lat wynajmował pomieszczenia drukarni J. Ungra. Na kilka lat przed śmiercią S. zaczął wprowadzać stopniowo w sprawy księgarskie swego syna Gustawa Karola. Formalnie przekazał mu firmę 1 I 1860. Zmarł w Warszawie 16 VII 1860 i pochowany został na warszawskim cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim.

W małżeństwie z Michaliną z Hermannów (1805–1883) miał S. cztery córki: Wilhelminę (1830–1915), zamężną za Wilhelmem Troschelem, znanym śpiewakiem, Izabelę (ur. 1831), zmarłą w dzieciństwie, Marię Fryderykę (1833–1895), zamężną za Stanisławem Brunem (zob.) oraz Natalię Karolinę (1839–1866), zamężną za Adolfem Scholtzem (zob.) i dwóch synów: Gustawa Karola (zob.) i Alfonsa (ur. 1835), zmarłego jako dziecko.

 

Estreicher w. XIX, I s. XLVIII; Bibliogr. Warszawy za l. 1795–1863; toż za l. 1864–1903; Tomaszewski W., Bibliografia warszawskich druków muzycznych 1801–1850, W. 1992; Encyklopedia Warszawy, W. 1994; Łoza, Rodziny pol., II 88–9; Słown. Pracowników Książki Pol.; Szulc E., Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie, W. 1989; – Frączyk T., Warszawa młodości Chopina, Kr. 1961; Kraushar A., Kupiectwo warszawskie, W. 1929 s. 82, 92, 106, 111; Mlekicka M., Wydawcy książek w Warszawie w okresie zaborów, W. 1987; Rogala J., Spółka księgarska Andrzeja Brzeziny i Gustawa Sennewalda, „Roczn. Warsz.” T. 19: 1987 s. 209–23; Skrzypczak A., Sennewaldowie, W. 1969; Szulc E., W hołdzie pamięci Chopina, „Kalendarz Ewangelicki” 1973 s. 227–8; Świerkowski K., Z dziejów książki warszawskiej, W. 1939 s. 17; Tessaro-Kosimowa I., Historia litografii warszawskiej, W. 1973; Tomaszewski W., Warszawskie edytorstwo muzyczne w latach 1772–1865, W. 1992; Z dziejów książki i bibliotek w Warszawie, W. 1961; – Hoesick F., Powieść mojego życia, Wr. 1959 I–II; Skorowidz mieszkańców Warszawy, W. 1854 s. 292, taryfa s. 6; „Bibl. Warsz.” 1860 t. 3 s. 491; „Dzien. Pozn.” 1860 nr 168 s. 1; „Gaz. Codz.” 1860 nr 186 s. 2; „Gaz. Warsz.” 1853 nr 262 dod. s. 1; „Kron. Wiad. Krajowych i Zagran.” 1857 nr 342 s. 6, 1860 nr 186 s. 1; „Kur. Warsz.” 1832 nr 324 s. 1713–14, nr 326 s. 1727, 1859 nr 307 s. 1655, 1860 nr 186 s. 141, 1897 nr 304 s. 5; „Roczn. B. Narod.” R. 4: 1968 s. 320, R. 6: 1970 s. 567–70; „Ruch Muzycz.” 1860 nr 29 szp. 478; – AP w W.: Akta notarialne, kancelaria H. Jasieńskiego 1860 vol. 31 nr 3753, kancelaria J. Noskowskiego 1859 vol. 138 nr 20524, 1861 vol. 145 nr 21820, kancelaria B. Rakowieckiego 1838 vol. 2 nr 92, kancelaria T. Rudnickiego 1828 vol. 12 nr 600; B. Jag.: rkp. 6478 IV.

Stanisław Konarski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Gustaw Karol Sennewald

1832-04-09 - 1896-03-11 księgarz
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Michał Bałucki

1837-09-29 - 1901-10-17
komediopisarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Karol Wilhelm Scheibler

1820-09-01 - 1881-04-13
przemysłowiec
 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.