Kwilecki Hektor (1859–1912), ziemianin, polityk konserwatywny i poseł. Ur. 20 I w Poznaniu, był synem Mieczysława (zob.) i Marii z Mańkowskich. Lata dziecinne spędził w Oporowie (pow. szamotulski) w majątku ojca, potem prawdopodobnie uczęszczał do gimnazjum w Poznaniu. Po służbie w wojsku pruskim, które opuścił jako rotmistrz kawalerii gwardii, objął rodzinny majątek Kwilcz, przekazany mu przez ojca w r. 1884. Ponadto K. posiadał kilka innych majątków: Orzeszkowo, Lutówek i Kurnatowice w pow. Międzychód, Kobylnik, Ponin i Srock Wielki w pow. Kościan oraz Psarskie w pow. Szamotuły. Działalność polityczną rozpoczął K. w r. 1886. Pośredniczył wówczas w rozmowach między papieżem Leonem XIII a kandydatem na arcybiskupstwo gnieźnieńsko-poznańskie J. Dinderem. Uczestniczył następnie w konsekracji Dindera we Wrocławiu w maju 1886 r. Starał się też o uspokojenie społeczeństwa polskiego niezadowolonego z wyboru Niemca na to stanowisko. W nagrodę za tę działalność otrzymał od Leona XIII tytuł tajnego szambelana di cappa e spada.

Wzrost wpływów ultramontańskich i ugodowych wśród szlachty przyczynił się do wystawienia kandydatury K-ego z okręgu Szamotuły-Międzychód-Oborniki-Skwierzyna w wyborach do parlamentu w r. 1887, w których przeszedł m. in. dzięki głosom niemieckich katolików. Okręg ten reprezentował aż do r. 1903, ale największą rolę zarówno w parlamencie, jak i poza nim odegrał jako rzecznik ugody w okresie «ery Capriviego». Wziął też udział w pierwszym zebraniu zwolenników ugody w Poznaniu (17 III 1890) i uczestniczył jako przedstawiciel Koła Polskiego w rozmowach z kanclerzem L. Caprivim. Zasiadał w różnych komisjach Reichstagu, zwłaszcza w komisji wojskowej (od grudnia 1891 r.), w której prorządowa polityka Koła była najwyraźniejsza. W r. 1893 poparł J. T. Kościelskiego w staraniach o uzyskanie w Kole większości dla rządowego projektu rozbudowy wojska.

K. należał do grupy arystokratów przyjmujących w r. 1891 w Poznaniu cesarzową Fryderykę oraz wchodził w skład deputacji, która w czasie wizytacji szkół w Poznańskiem przez min. Bossego przedłożyła mu memoriał w sprawie przywrócenia języka polskiego. Zawsze był gorącym zwolennikiem ścisłych stosunków Koła Polskiego z Centrum. W r. 1891 przewodniczył na wiecu polsko-katolickim w Gdańsku, stanowiącym część wiecu centrowego, a w wygłoszonym wówczas przemówieniu, unikając ostrych akcentów narodowych, podkreślał wyłącznie interesy Kościoła. Brał też udział w wiecu polsko-katolickim w Poznaniu (czerwiec 1894). Również w Reichstagu wielokrotnie występował w duchu procentrowym (np. poparcie wniosku Centrum w sprawie powrotu jezuitów w styczniu 1895 r.). Jeszcze w r. 1903 przed wyborami do parlamentu K. deklarował poufnie chęć wstąpienia do Centrum, aby zdobyć głosy Niemców-katolików i utrzymać swój okręg «dla polsko-katolickiej sprawy». Propozycja została jednak odrzucona przez Centralny Komitet Wyborczy, a ogłoszona przez „Dziennik Berliński” oburzyła opinię polską i położyła kres karierze parlamentarnej K-ego.

Od r. 1901 pracował K. w zarządzie banku «Kwilecki, Potocki i Ska», działał w niektórych innych stowarzyszeniach (przewodniczył Radzie Nadzorczej Bazaru i był członkiem Tow. Gospodarczego Poznańsko-Szamotulskiego), ale jego aktywność nie była wielka. Zawsze bliski kołom kościelnym, w ostatnich latach życia ogłaszał wiele artykułów w pismach katolickich (np. Rozmyślania po zbrodni, „Przew. Katol.” 1910 nr 45, w związku ze sprawą Macocha w klasztorze jasnogórskim). Pięć lat przed śmiercią ciężka choroba sparaliżowała jego aktywność. Zmarł w Kwilczu 3 II 1912 r. Ożeniony był (od 1887) z Jadwigą Załuską (1859–1923) z Galicji; miał z nią syna Dobiesława Łukasza i dwie córki.

Wojtkowski A., Bibliografia historii Wielkopolski, P. 1938 I; Boniecki; Uruski; Żychliński, VII 94; – Karwowski S., Historia W. Księstwa Poznańskiego, P. 1919–31 II, III; Kłos J., Mowa żałobna, P. 1912 (fot.); Komierowski R., Koła polskie w Berlinie 1875–1900, P. 1905; Księga jubileuszowa C. T. G., P. 1911 s. 304; Marczewski J., Narodowa Demokracja w Poznańskiem 1900–1914, W. 1967; Trzeciakowski L., Polityka polskich klas posiadających w Wielkopolsce w erze Capriviego, P. 1960; – Reichstag, General-Register 1867–1895, Berlin 1895; Specht F., Die Reichstags-Wahlen von 1867 bis 1897, Berlin 1898; – „Czas” 1912 nr 87; „Dzien. Pozn.” 1912 nr z 4 i 6 II; „Posener Tageblatt” 1912 nr 58; „Praca” 1912 nr 6; – Informacje rodziny.

Adam Galos