Kolischer Henryk (1853–1932), doktor praw, poseł do parlamentu austriackiego i sejmu polskiego. Ur. 31 XII we Lwowie, w znanej rodzinie wyznania mojżeszowego. Gimnazjum ukończył we Lwowie, następnie studiował prawo we Lwowie, Wiedniu, Lipsku oraz szkołę gospodarstwa wiejskiego w Wiedniu. Doktorat praw uzyskał na uniwersytecie w Getyndze. Po powrocie do kraju osiadł w swoim majątku Czerlany w pow. gródeckim i zajął się działalnością przemysłową jako właściciel i kierownik papierni «Aerlawich» w Czerlanach. Wybitne zainteresowania ekonomiczne K-a znalazły wyraz, oprócz działalności praktycznej, w broszurze pt. Rodbertus Ansichten über den landwirthschaftlichen Hypothekenkredit (Wien 1876), jak i w referacie opracowanym na zjazd prawników i ekonomistów w r. 1894 we Lwowie pt. Trudności rozwoju przemysłu fabrycznego w Galicji („Pamiętnik nadzwyczajnego zjazdu prawników i ekonomistów w 1894 r.”, Lw. 1895). Od r. 1897 K. posłował do sejmu galicyjskiego we Lwowie. Początkowo wybierany z okręgu miejskiego Przemyśl, od r. 1901, gdy przepadł w wyborach w Przemyślu, z okręgu Izby Handlowej w Brodach. K. brał aktywny udział w pracach komisji górniczej, kolejowej, przemysłowej, wodnej. Jako rzecznik uprzemysłowienia kraju zabierał wiele razy głos w sejmie na tematy podniesienia rzemiosła, zwiększenia kredytów na rozwój przemysłu i rozbudowę linii komunikacyjnych. W l. 1902–18 posłował do parlamentu austriackiego, wybrany z okręgu miast Brody, Stare Brody, Hucisko. W Wiedniu zyskał sobie popularność jako znawca kolejnictwa i spraw taryfowych, był też członkiem delegacji austriacko-węgierskich. K. należał do Koła Polskiego w Wiedniu i związał się z demokratami bezprzymiotnikowymi. W styczniu 1909 r. brał udział w zjeździe «Unii demokratycznej», zorganizowanym przez demokratów bezprzymiotnikowych opracowujących nową platformę polityczną, a głównie zwróconym przeciw narodowym demokratom. W październiku 1916 r. K. poparł wniosek I. Daszyńskiego w Kole Polskim, postulujący odbudowę państwa polskiego złożonego z Królestwa Kongresowego i Galicji, za którym głosowali wówczas socjaliści i kilku demokratów. K. był przedstawicielem obozu asymilacyjnego, m. in. wypowiedział się przeciw wprowadzeniu kurii żydowskiej w sejmie bukowińskim oraz za powołaniem do Rady Szkolnej reprezentanta wyznania mojżeszowego. Po powstaniu państwa polskiego K. wszedł w skład sejmu (1918–22), był członkiem Klubu Pracy Konstytucyjnej. Po r. 1922 poświęcił się działalności gospodarczej: długoletni członek Izby Przemysłowo-Handlowej, został prezesem Izby we Lwowie. Ponadto należał do Rady Przemysłowej i Robotniczej, Rady Kolei Państwowych, Tow. Ekonomicznego w Krakowie i był członkiem Rady Nadzorczej Banku Krajowego, Rady Powiatowej w Gródku oraz przez pewien czas zastępcą starosty. Odznaczony Orderem Żelaznej Korony 3 kl. i Krzyżem Franciszka Józefa z Gwiazdą. Obywatel honorowy m. Gródka. Zmarł w Wiedniu w sanatorium Cottage 9 VI 1932 r., pochowany na cmentarzu żydowskim we Lwowie.
Enc. Judaica; Das Oesterreichische Abgeordnetenhaus. Ein biographisch-statistisches Handbuch 1911–1917, XII, Wien, s. 461; Rzepecki T., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku, P. 1920; – Buszko J., Sejmowa reforma wyborcza w Galicji 1905–1914, W. 1956; Dziesięciolecie Polski Odrodzonej, (fot.); – Daszyński I., Pamiętniki, W. 1957 II; Materiały archiwalne do historii stosunków polsko-radzieckich, T. 1: marzec 1917 – listopad 1918, W. 1957; Stenograficzne sprawozdania sejmu krajowego Królestwa Galicji i Lodomeryi wraz z W. Ks. Krakowskim z lat 1901–17; – „Chwila” 1932 nr 25 (fot.); „Czas” 1932 nr 138 s. 5; „Gaz. Lwow.” 1932 nr 133 s. 6; Kalendarz Krak. J. Czecha 1902 s. 25, 27, 1903 s. 3, 1904 s. 142, 1905 s. 132, 1906 s. 100, 1907 s. 99, 1908 s. 89, 1909 s. 128. 1910 s. 120, 1911 s. 120, 1912 s. 101, 1913 s. 84, 1914 s. 113, 1917 s. 97.
Irena Homola