Segno Henryk Stanisław (1882–1964), pionier lotnictwa, pilot. Ur. 22 I w Petersburgu, był synem Stanisława i Zofii z Wambachów; ojciec prowadził biuro celno-ekspedycyjne i był organizatorem przemysłu cukrowniczego w Rosji.
S. szkołę średnią ukończył w Petersburgu, po czym studiował w tamtejszej Wyższej Szkole Technicznej Instytutu Technologicznego. W r. 1910 zbudował wraz z kolegami szybowiec, tzw. balansjer (pilot był podwieszony do elementów jego konstrukcji i trzymał się ich rękoma, posługując się nogami przy starcie i lądowaniu). Prób wzlotów na tym szybowcu dokonywał na wydmach koło Sestrorecka, naprzeciw twierdzy Kronsztadt; zostały mu one jednak wkrótce zabronione. W tym czasie zapisał się do petersburskiego Aeroklubu. Wiosną 1910 wyjechał do Francji ze znajomym pilotem z Aeroklubu, A. Lebiediewem, delegowanym przez ten klub do odbioru dwupłatowca «Farman». We Francji S. zwiedził m.in. fabrykę silników «Gnome», zakłady H. Farmana i L. Blériota. Latał tam również jako pasażer na samolocie «Farman». Po powrocie do Rosji uczył się latać w Gatczynie położonym ok. 40 km na zachód od Petersburga i tam w maju 1910 zdał egzamin lotniczy, uzyskując dyplom pilota nr 1 Aeroklubu Wszechrosyjskiego. Brał udział w pokazach lotniczych w Petersburgu. W czasie imprezy zorganizowanej w ramach «tygodnia lotniczego» w Sosnowcu, z której dochód przeznaczony był na Polską Macierz Szkolną, dokonywał lotów między Sosnowcem a Będzinem. Od listopada 1910 do września 1911 pracował jako pilot oblatywacz i instruktor pilotażu w Warszawskim Tow. Lotniczym «Awiata» w Warszawie. W dn. 24 VI 1911 spadł na polu Mokotowskim z wysokości 10 m na samolocie «Aviatic» i doznał ciężkich potłuczeń. Wyszkolił na pilotów kilka osób cywilnych i kilku oficerów rosyjskich. W poł. marca 1911 był delegowany do Neustadt pod Wiedniem w celu wypróbowania i odebrania samolotu «Etrich». Na samolocie tym dokonał potem kilkuminutowego przelotu nad Warszawą w dn. 14 VIII 1911 (dzień później po takim samym przelocie dokonanym przez Michała Scipio del Campo). W dn. 13–14 VIII t.r. latał również z aktorką Marią Mrozińską jako pasażerką. Jesienią t.r. brał udział w wystawie lotniczej w Petersburgu, a w podpetersburskich miejscowościach, w Gatczynie i w Kołomagach, dokonywał pokazowych lotów na samolocie «Etrich». Po zakończeniu pracy w Tow. «Awiata» wyjechał na jakiś czas do Francji w celach turystycznych, skąd przez Włochy i Warszawę wrócił do Petersburga.
W czasie pierwszej wojny światowej S. pracował w dyrekcji Rosyjskiego Budowlanego Tow. Akcyjnego w Tallinie jako sekretarz. W czerwcu 1919 przyjechał do Warszawy, gdzie był zatrudniony do r. 1923. Z kolei przeniósł się do Czeladzi (pow. Będzin). Był kierownikiem działu w wyższym nadzorze górniczym kopalni «Saturn», «Jowisz» i «Mars». Lata okupacji niemieckiej spędził w Czeladzi do r. 1942, kiedy to został wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa. Zamieszkał w rodzinnym majątku Nadbrzeże w pow. warszawskim. Po drugiej wojnie światowej przebywał na Śląsku, pracując w różnych przedsiębiorstwach państwowych. W r. 1951 przeszedł na emeryturę i został tłumaczem przysięgłym języka rosyjskiego, niemieckiego i francuskiego. W r. 1961 został członkiem Klubu Seniorów Aeroklubu PRL. Ogłosił drukiem Moje wspomnienia lotnicze (w: „Pierwsze skrzydła”, Oprac. E. Banaszczyk, W. 1960, Wyd. 2, W. 1972). Zmarł 21 VII 1964 w Katowicach i tam został pochowany.
Żonaty od r. 1913 z Olgą Dukszta-Dykszyńską (zm. 1964), S. miał z nią: córkę Irenę (1915–1989), mikrobiologa, zamężną Czarnomską, i syna Ludwika (1917–1968), inżyniera mechanika, kapitana lotnictwa RAF w czasie drugiej wojny światowej, po wojnie przewodniczącego Stow. Lotników Polskich w Wielkiej Brytanii, zmarłego w Londynie.
Konieczny J. R., Malinowski T., Mała encyklopedia lotników polskich, W. 1983 (fot.); – Cynk J. B., Polish Aircraft 1893–1939, London 1971; Glass A., Polskie konstrukcje lotnicze 1893–1939, W. 1976; Jungowski E., O pionierach polskiej myśli lotniczej, W. 1967; Konieczny J. R., Zaranie lotnictwa polskiego, W. 1961; Ku czci poległych lotników, W. 1933 s. 16 (fot.), 21; Polska lotnicza, W. 1937 s. 7; – Pierwsze skrzydła, Oprac. E. Banaszczyk, W. 1972 s. 40, 80, 96 (wspólna fot.), 119–20, 240–1 (2 fot. i fot. wspólna); Piotrowski G., Z wysokości lotu i w perspektywie czasu (reportaż lotnika), W. 1932 s. 66; Rychter W., Skrzydlate wspomnienia, W. 1980 s. 21–2; – „Dzien. Zachodni” 1964 nr 173, 174, 177; „Kur. Pol.” 1911 nr 173, 224; „Świat” 1911 nr 33 (wspólna fot.), nr 34 (wspólna fot.); – Urząd Miasta Czeladź: Kartoteki ewidencyjne z l. 1940–5, 1945–51, 1951–81; – Informacje zięcia, Mirosława Czarnomskiego z Kat.
Henryk Korczyk
Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.