Kuropatnicki Hieronim (Jarosz) Stanisław h. Nieczuja (zm. 1696), poseł sejmowy, kasztelan kijowski. Był synem Andrzeja, dziedzica Budyłowa w ziemi halickiej, i Zofii Stamirowskiej, bratem Andrzeja Michała, kaszt. bieckiego (zob.). K. dziedziczył na Budyłowie i Płotyczach w ziemi halickiej, posiadał nadto część Klusowszczyzny w pow. lwowskim (Wyżniany, Rozworzany, Poluchów, Peczenihy, Sołowę, Kurowice, Chanaczów), którą w r. 1690 odstąpił przyrodniej siostrze Zofii z Grabianków Giedzińskiej, cześnikowej lit. Do r. 1666 był nadto posesorem Zubowa i Tiutkowa w pow. trembowelskim oraz wsi Przysieki w woj. krakowskim. W r. 1657 wziął udział w wyprawie do Siedmiogrodu i został ranny w bitwie pod Munkaczem. W latach następnych uczestniczył aktywnie w życiu politycznym, występując zarówno na sejmikach ziemi halickiej jak i sejmikach lwowskich. W r. 1662 był posłem na sejm z ziemi halickiej i t. r. marszałkiem sejmiku lwowskiego, 13 V 1662 został mianowany podstolim kamienieckim. W r. 1664 K. ponownie sprawował funkcję marszałka sejmiku lwowskiego (26 IX) i posła ziemi halickiej na sejm. W r. 1668 K. po raz trzeci był marszałkiem sejmiku ziemi lwowskiej, w 1671 ziemi halickiej, w 1670 posłem ziemi halickiej do króla, w 1671 deputatem do trybunału kor., w 1674 deputatem do trybunału radomskiego i sędzią kapturowym lwowskim. Był posłem na sejmy w l. 1666 (obydwa), 1668 (pierwszy), 1669 (elekcyjny), 1674 (elekcyjny), 1676, 1677, 1681, 1683 i 1690 (przeważnie z ziemi halickiej), skąd deputowany do różnych komisji: do konstytucji z Małopolski (w 1676 i 1690), do hiberny (w 1676, 1683 i 1690), do komisji wojskowych (w 1676, 1690), granicznych (w 1676 od Śląska, w 1690 od Węgier) i lustracji królewszczyzn (w 1676 do ekonomii Nowodworskiej). W r. 1667 wszedł do komisji dla pertraktacji z Tatarami.

Sejmiki orędowały za K-m i wynagradzały jego usługi. W r. 1668 sejmik halicki postanowił dać mu 1 000 zł «względem przysług jego poselskich, które tej ziemie po wielekroć oświadczał». Prosił także o wstawienie się za K-m, «którego non praemeditatum homicidium wprawiło w wieżę» (konstytucja z r. 1676 zniosła dekret trybunału ciążący na K-m, który wieżę już częściowo odsiedział).

Wyprawy wojenne zbliżyły K-ego do Jana Sobieskiego. W r. 1667 walczył pod Podhajcami, a zapewne brał udział i w innych wojnach wówczas prowadzonych, gdyż 29 VIII 1672 r. stawił się pod Lublinem na pospolite ruszenie «mając koni trzy». Cieszył się opinią człowieka dzielnego i znającego się na sprawach wojskowych. W r. 1683 podpisał z ramienia sejmu układ z cesarzem Leopoldem (31 III), a następnie uczestniczył w wyprawie wiedeńskiej. Często gościł na dworze Jana III i należał do grona jego zaufanych. Dn. 6 XII 1691 r. został kasztelanem kijowskim.

Zawsze religijny (w r. 1651, razem z bratem Andrzejem Michałem i przyrodnim bratem Marcjanem z Pankracewic Grabianką, odbudował kościół w Wyżnianach spalony przez Tatarów w r. 1648), pod koniec życia K. popadł chyba w dewocję. Dn. 1 VI 1693 r. złożył oświadczenie, w którym wyznawał, ile cudownych łask doznał od Matki Boskiej w Studziannie. K. zmarł w r. 1696. Został pochowany w kościele Jezuitów w Jarosławiu. Ożeniony był (od 1664) z Joanną Sokolnicką, córką Andrzeja, chorążego lwowskiego. Miał z nią 2 synów: Andrzeja, dziekana, następnie kanonika lwowskiego, i Mikołaja, oraz 3 córki: Judytę, żonę Michała Ankwicza, chorążego nowogrodzkiego, Brygidę, 1. v. żonę Franciszka Świrskiego, podczaszego sanockiego, 2. v. Kazimierza Szeptyckiego, miecznika gostyńskiego, i Magdalenę, ksienię benedyktynek we Lwowie.

Słow. Geogr., (Wyżniany); Boniecki; Niesiecki; Uruski; Maleczyński K., Urzędnicy grodzcy i ziemscy lwowscy w latach 1352–1783, Lw. 1938; Urzędnicy, III/3; – Czubek J., Wespazjan z Kochowa Kochowski. Studium biograficzne, „Rozpr. AU Wydz. Filol.” 1901 XXXII; Korzon T., Dola i niedola Jana Sobieskiego 1629–1674, Kr. 1898 II; Śreniowski S., Organizacja sejmiku halickiego, Lw. 1938, Studia nad historią prawa polskiego im. O. Balzera, XVI z. 3; – Akta grodz. i ziem., X, XXI, XXIV; Akta sejmikowe woj. krak. IV; Kochowski W., Annalium Poloniae Climacter III, Cracoviae 1698; tenże, Niepróżnujące próżnowanie… (ks. IV), Kr. 1674; Sarnecki K., Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, Oprac. J. Woliński, Wr. 1958; Vol. leg., V; Załuski A. Ch., Epistolae historico-familiares, Braniewo 1709–10 I cz. 1–2; Zbiór dobroczynności i łask ludowi chrześcijańskiemu okazanych przy cudownym obrazie Jezusa, Marii i Józefa św. w kościele Studziańskim…, Łowicz 1776; – B. Czart.: rkp. nr 179 (diariusz sejmu 1683 r.), nr 421 (diariusz sejmu 1677 r.); B. Jag.: rkp. 6147 IV t. 6 (list K-ego do Aleksandra Łaszcza, starosty grabowieckiego, z 18 X 1695 – autograf).

Zofia Trawicka