Gomoliński (Gomuliński) Ignacy h. Jelita (2. poł. XVIII w.), instygator koronny i poseł sejmowy. Syn podkomorzego łęczyckiego, Karola, i Heleny Pokrzywnickiej. W latach pięćdziesiątych kształcił się w kolegium jezuickim (Akademii Szlacheckiej) w Warszawie. Jego szkolne oracje i wiersze wydał Fr. Bohomolec w swych zbiorach popisów uczniowskich. Podkomorzyc brał udział w ruchu barskim jako konsyliarz woj. łęczyckiego, nie odegrał jednak wybitniejszej roli. Po otrzymaniu stanowiska wiceinstygatora kor. posłował z woj. łęczyckiego na sejm rozbiorowy 1773–75. Na początku sejmu 1773 r. uczestniczył w cichej opozycji przeciw zalimitowaniu sejmu i wyłonieniu delegacji, toteż nie został powołany do jej pierwotnego składu. Potem znalazł jednak wspólny język z decydującymi na sejmie rozbiorowym czynnikami; aktem drugiej limity (2 X 1773) został «przydany» w skład delegacji. Zabierał głos (12 X 1773), opowiadając się za KEN, ale przeciw zarządzaniu przez nią funduszami. W mowie z 29 VIII 1774 r. poparł projekt Sułkowskiego, aby Radzie Nieustającej przyznać prawo łaski. Karą śmierci radził szafować ostrożnie. Proponował utworzenie specjalnych spółek zatrudniających produktywnie więźniów. W r. 1775 otrzymał prawem emfiteutycznym starostwo wartskie i królewszczyznę Rzeczycę. W t. r. został powołany w skład Komisji Likwidacyjnej (likwidacja i umorzenie długów państwowych), w której aktywnie pracował i przeważnie prezydował do r. 1780. Przed jesienią r. 1778 postąpił na stanowisko instygatora kor., z tym już bowiem tytułem posłował z Łęczyckiego na sejm 1778 r. Na sejmie został wybrany do deputacji do egzaminowania Komisji Skarbowej Lit. W izbie głos zabierał, ale «dla słabości piersi słyszeć się nie dał». Na sejm 1780 r. znów posłował z Łęczyckiego, zasiadał w deputacji do egzaminowania Departamentu Wojskowego, przeprowadził zatwierdzenie sejmowe («kwit») działalności Komisji Likwidacyjnej i zabierał głos w sprawach kurlandzkich. W r. 1789 jako instygator brał udział w sądzie sejmowym nad Adamem Ponińskim. Posłował z ziemi wiskiej w drugiej kadencji Sejmu Czteroletniego. Był przeciwnikiem Konstytucji 3 Maja. W kwietniu 1792 r. zabierał głos w sprawie sprzedaży starostw na skarb. W marcu 1794 r. jako instygator został wezwany do pozywania spiskowców. Zrazu wykonał przysięgę i rozpoczął działalność, potem jednak oświadczył, że nie może pozywać bez delatora tych, co przysięgali na akt krakowski. 12 lub 13 IV zrezygnował ze swego urzędu. W swych dobrach dziedzicznych Krośniewicy G. uzyskał przywilej na jarmarki (1786) i wystawił kościół parafialny.
Estreicher; Uruski; – Konopczyński W., Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej, Kr. 1917; tenże, Konfederacja barska, W. 1936 I; Michalski J., Problem ius agratiandi i kary śmierci w Polsce w latach siedemdziesiątych XVIII w., „Czas. Prawn.-Hist.” T. 10: 1958 z. 2.; Smoleński W., Ostatni rok Sejmu Wielkiego, Kr. 1897; Tokarz W., Warszawa przed wybuchem powstania, Kr. 1911; – Bohomolec F., Zabawki oratorskie niektórych kawalerów Akademii Szlacheckiej Warszawskiej, W. 1755; tenże, Zabawki poetyckie niektórych kawalerów, W. 1758; Diariusz sejmu 1778, W. 1779 s. 3, 137; Diariusz sejmu 1780, W. [b. r.] s. 8, 269–272, 423–424; Głos jw. Gomolińskiego, instygatora kor., z urzędu miany na sądach sejmowych dnia 28 VIII 1789 [b. m. i r.]; Mémoires du roi Stan. Aug. Poniatowski, Pet. 1914 II; Mowa jw. Gomolińskiego na sejmie 1780 miana przed podpisaniem kwitu Komisyi Likwidacyjnej [b. m. i r.]; Protokół albo opisanie zaszłych czynności na Delegacji… 1773–1775, W. 1775, Zagajenie II 2, 46, Zagajenie IV 303–4; Zdanie jw. Gomolińskiego na sejmie dnia 24 IV 1792 [b. m. i r.]; – AGAD: Arch. Akt Dawn. (Arch. Król. Pol.), Akta urzędu instygatorskiego z l. 1787–94.
Emanuel Rostworowski