INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ignacy Gomoliński (Gomuliński) h. Jelita  

 
 
1 poł. XVIII w. - po 1793
Biogram został opublikowany w latach 1959-1960 w VIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Gomoliński (Gomuliński) Ignacy h. Jelita (2. poł. XVIII w.), instygator koronny i poseł sejmowy. Syn podkomorzego łęczyckiego, Karola, i Heleny Pokrzywnickiej. W latach pięćdziesiątych kształcił się w kolegium jezuickim (Akademii Szlacheckiej) w Warszawie. Jego szkolne oracje i wiersze wydał Fr. Bohomolec w swych zbiorach popisów uczniowskich. Podkomorzyc brał udział w ruchu barskim jako konsyliarz woj. łęczyckiego, nie odegrał jednak wybitniejszej roli. Po otrzymaniu stanowiska wiceinstygatora kor. posłował z woj. łęczyckiego na sejm rozbiorowy 1773–75. Na początku sejmu 1773 r. uczestniczył w cichej opozycji przeciw zalimitowaniu sejmu i wyłonieniu delegacji, toteż nie został powołany do jej pierwotnego składu. Potem znalazł jednak wspólny język z decydującymi na sejmie rozbiorowym czynnikami; aktem drugiej limity (2 X 1773) został «przydany» w skład delegacji. Zabierał głos (12 X 1773), opowiadając się za KEN, ale przeciw zarządzaniu przez nią funduszami. W mowie z 29 VIII 1774 r. poparł projekt Sułkowskiego, aby Radzie Nieustającej przyznać prawo łaski. Karą śmierci radził szafować ostrożnie. Proponował utworzenie specjalnych spółek zatrudniających produktywnie więźniów. W r. 1775 otrzymał prawem emfiteutycznym starostwo wartskie i królewszczyznę Rzeczycę. W t. r. został powołany w skład Komisji Likwidacyjnej (likwidacja i umorzenie długów państwowych), w której aktywnie pracował i przeważnie prezydował do r. 1780. Przed jesienią r. 1778 postąpił na stanowisko instygatora kor., z tym już bowiem tytułem posłował z Łęczyckiego na sejm 1778 r. Na sejmie został wybrany do deputacji do egzaminowania Komisji Skarbowej Lit. W izbie głos zabierał, ale «dla słabości piersi słyszeć się nie dał». Na sejm 1780 r. znów posłował z Łęczyckiego, zasiadał w deputacji do egzaminowania Departamentu Wojskowego, przeprowadził zatwierdzenie sejmowe («kwit») działalności Komisji Likwidacyjnej i zabierał głos w sprawach kurlandzkich. W r. 1789 jako instygator brał udział w sądzie sejmowym nad Adamem Ponińskim. Posłował z ziemi wiskiej w drugiej kadencji Sejmu Czteroletniego. Był przeciwnikiem Konstytucji 3 Maja. W kwietniu 1792 r. zabierał głos w sprawie sprzedaży starostw na skarb. W marcu 1794 r. jako instygator został wezwany do pozywania spiskowców. Zrazu wykonał przysięgę i rozpoczął działalność, potem jednak oświadczył, że nie może pozywać bez delatora tych, co przysięgali na akt krakowski. 12 lub 13 IV zrezygnował ze swego urzędu. W swych dobrach dziedzicznych Krośniewicy G. uzyskał przywilej na jarmarki (1786) i wystawił kościół parafialny.

 

Estreicher; Uruski; – Konopczyński W., Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej, Kr. 1917; tenże, Konfederacja barska, W. 1936 I; Michalski J., Problem ius agratiandi i kary śmierci w Polsce w latach siedemdziesiątych XVIII w., „Czas. Prawn.-Hist.” T. 10: 1958 z. 2.; Smoleński W., Ostatni rok Sejmu Wielkiego, Kr. 1897; Tokarz W., Warszawa przed wybuchem powstania, Kr. 1911; – Bohomolec F., Zabawki oratorskie niektórych kawalerów Akademii Szlacheckiej Warszawskiej, W. 1755; tenże, Zabawki poetyckie niektórych kawalerów, W. 1758; Diariusz sejmu 1778, W. 1779 s. 3, 137; Diariusz sejmu 1780, W. [b. r.] s. 8, 269–272, 423–424; Głos jw. Gomolińskiego, instygatora kor., z urzędu miany na sądach sejmowych dnia 28 VIII 1789 [b. m. i r.]; Mémoires du roi Stan. Aug. Poniatowski, Pet. 1914 II; Mowa jw. Gomolińskiego na sejmie 1780 miana przed podpisaniem kwitu Komisyi Likwidacyjnej [b. m. i r.]; Protokół albo opisanie zaszłych czynności na Delegacji… 1773–1775, W. 1775, Zagajenie II 2, 46, Zagajenie IV 303–4; Zdanie jw. Gomolińskiego na sejmie dnia 24 IV 1792 [b. m. i r.]; – AGAD: Arch. Akt Dawn. (Arch. Król. Pol.), Akta urzędu instygatorskiego z l. 1787–94.

Emanuel Rostworowski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Michał Franciszek Stachowicz

1768-08-14 - 1825-03-26
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Józef Oleszkiewicz

1777 - 1830-10-05
malarz
 

Aleksander Orłowski

1777-03-09 - 1832-03-01
malarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.