INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Ignacy Schaitter  

 
 
1858-07-14 - 1943-12-06
Biogram został opublikowany w 1994 r. w XXXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Schaitter Ignacy, krypt. DIS (1858–1943), lekarz, praktyk i teoretyk pszczelarstwa. Ur. 14 VII w Rzeszowie, był najstarszym z trzech synów Ludwika (zob.) i Gabrieli z Tuszyńskich.
S. pobierał nauki początkowe w Rzeszowie, w tamtejszym gimnazjum uzyskał 11 VII 1877 świadectwo dojrzałości. T.r. zapisał się na Wydz. Prawa UJ, wkrótce jednak przeniósł się na Wydz. Lekarski. Należał do wybijających się studentów i na wniosek prof. Leona Blumenstocka (później Halbana) został drugim z kolei po Franciszku Sobolewskim demonstratorem katedry medycyny sądowej w l. 1882–7. Rygoroza zdał celujące i otrzymał 9 III 1883 dyplom doktora wszech nauk lekarskich.
Od 22 III t.r. S. objął obowiązki lekarza sądowego (przez pewien czas również chemika sądowego) przy Krajowym Sądzie Karnym w Krakowie; prowadził też kursy z higieny, policji lekarskiej oraz ustawodawstwa lekarskiego dla przyszłych biegłych (lekarzy sądowych). W r. 1885 (kwiecień–lipiec) jako stypendysta fundacji Walentego Szklarskiego przebywał w niemieckich i austriackich ośrodkach naukowych: w Berlinie pracował w zakładzie medycyny sądowej pod kierunkiem C. Limana oraz słuchał wykładów psychiatry B. von Guddena, w Monachium szkolił się w pracowni chemiczno-higienicznej M.J. Pettenkofera, w Wiedniu uczęszczał na wykłady E. von Hofmanna z medycyny sądowej oraz E. Ludwiga z chemii. Po powrocie do Krakowa odbył służbę wojskową.
Dn. 1 I 1887 S. został asystentem na Wydz. Lekarskim. W t.r. zdał z odznaczeniem «egzamin fizykacki» uprawniający do pełnienia obowiązków lekarza miejskiego. Dn. 15 III 1890 Rada m. Krakowa mianowała go lekarzem obwodowym. Pod koniec pracy S-a na UJ (trwającej do 31 XII 1890) wywiązał się z nieznanych przyczyn konflikt między nim a Leonem Wachholzem (od r. 1891 asystentem, a od r. 1896 profesorem medycyny sądowej). Gdy w r. 1898 otworzyła się przed S-em perspektywa objęcia katedry medycyny sądowej we Lwowie, opinia Wachholza, mimo pozorów obiektywizmu, przeszkodziła mu w uzyskaniu tego stanowiska. Po powstaniu instytucji stałych kontraktowych lekarzy sądowych S. pełnił od 1 V 1906 do 31 VI 1907 tę funkcję obok Wachholza i Stanisława Horoszkiewicza.
Jako lekarz miejski S. popadł w spór z Ignacym Daszyńskim, domagał się bowiem od akuszerek rejestracji urodzin również w niedziele, czemu Daszyński się sprzeciwiał argumentując, że niedzieła jest dniem wolnym od pracy. Śmierć żony spowodowała czasowe odejście S-a od zawodu lekarza. Jeszcze w l. 1908–9 pełnił zastępczo obowiązki fizyka miejskiego (naczelnego lekarza), ale w r.n. zrezygnował z wszystkich zajęć lekarsko-urzędniczych. Rada m. Krakowa wyraziła S-owi szczególne uznanie za jego wieloletnią pracę.
S. opuścił Kraków i udał się do Rzeszowa, gdzie w l. 1910–18 był lekarzem sądowym, wykonując jednocześnie praktykę lekarską. W r. 1913 objął administrację rodzinnego sklepu odziedziczonego po bracie Józefie. Coraz bardziej jednak kierował swoje zainteresowania w stronę ogrodnictwa i pszczelarstwa. W r. 1916 przyjął do spółki syna Ludwika, a po jego śmierci w r. 1918 zarzucił całkowicie działalność handlową (firmą kierował Michał Gottman, z którym S. zawarł spółkę w r. 1919, w końcu mu ją sprzedał w r. 1928) i poświęcił się pszczelarstwu.
S. popularyzował pszczelarstwo przeważnie w Małopolsce, odbywał liczne podróże z prelekcjami i prowadził obfitą korespondencję z właścicielami pasiek. Po utworzeniu w Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach działu pszczelarskiego przez kilka lat S. był kierownikiem pasieki, a także otrzymał propozycję objęcia wykładów na Wydz. Ogrodniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. W l. dwudziestych wyjechał z Rzeszowa do Krakowa, a na początku 1927 r. zamieszkał w zakupionym w Tenczynku pod Krzeszowicami dworku. W l. 1928–39 na Wydz. Rolniczym UJ prowadził wykłady zlecone z pszczelarstwa oraz ćwiczenia praktyczne w podkrakowskich pasiekach.
W l. 1882–90 S. należał do Tow. Lekarskiego Krakowskiego, w r. 1887 pełnił w nim funkcję sekretarza dorocznego. W późniejszym okresie był członkiem Tow. Pszczelniczego w Krakowie oraz członkiem zarządu Naczelnego Związku Towarzystw Pszczelarskich RP.
W dziedzinie medycyny sądowej S. opublikował ok. 30 artykułów naukowych oraz ponad 100 recenzji i sprawozdań w „Przeglądzie Lekarskim” i „Przewodniku Higienicznym”, „Medycynie”, a także w „Nowej Reformie”. Za najcenniejszą uważają fachowcy jego pierwszą publikację pt. Uwagi nad sądowo-lekarskim badaniem plam nasiennych („Przegl. Lek.” R. 22: 1883). Z dziedziny pszczelarstwa ogłosił S. sporo drobnych broszur i artykułów, m.in. w krakowskim „Pszczelarzu” i lwowskim „Bartniku Postępowym”. Najważniejszą z nich była broszura pt. Jak robię ul amerykański i jak w nim gospodarzę (Kr. 1920). Wywołała ona duże zainteresowanie i dyskusję między autorem a hodowcami. Wszystkie prace z tej dziedziny drukował pod pseud. DIS (tj. dr Ignacy Schaitter). S. zmarł 6 XII 1943 w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim.
W małżeństwie (zawartym w r. 1886) z Józefą z Kobielskich (1863–1907) miał S. troje dzieci: Ludwika, Zofię (1888–1894) i Jadwigę (1890–1961), zamężną za Włodzimierzem Rachmistrukiem (zob.).
Syn Ludwik (1887–1918) ukończył prawo na UJ (doktoryzował się w r. 1916); po wejściu do rodzinnej firmy w r. 1916 uporządkował dokumentację, nawiązał kontakty z dawnymi dostawcami i zawarł nowe, poszerzył asortyment o artykuły fotograficzne; zmarł w czasie epidemii «hiszpanki».
 
Portret S-a w posiadaniu wnuczki Ireny Pałaszewskiej; – Konopka, Pol. bibliogr. lek. XIX w.; Kośmiński, Słown. lekarzów; – Baran E., Sylwetki polskich medyków sądowych – Ignacy Schaitter, „Arch. Med. Sądowej i Kryminologii” T. 36: 1986 nr 1 s. 58–63 (fot., bibliogr. przedmiotowa i podmiotowa); Homola I., Kwiat społeczeństwa, Kr. 1984; Kusiak M., Dzieje katedry medycyny sądowej, w: Sześćsetlecie medycyny krakowskiej, Kr. 1964 II 326; Perkowska U., Kształtowanie się zespołu naukowego w Uniwersytecie Jagiellońskim (1860–1920), Wr. 1975; Wachholz L., Sto lat istnienia katedry medycyny sądowej w Uniwersytecie Jagiellońskim, „Przegl. Lek.” 1905 nr 6 s. 82 (toż osobno Kr. 1905 s. 32–3); Widacki J., Stulecie krakowskich detektywów, W. 1987 s. 115; – Kron. UJ za l. 1864–87, Kr. 1887 s. 73, 222; – „Kur. Rzeszowski” 1886 nr 16; – Arch. UJ: S II 619, S II 819, WL II 61, WL II 62, WL II 152, WL II 514, WR 12; B. Ossol.: rkp. 16165 (Ataman S., Stara firma. Dzieje przedsiębiorstwa handlowego, które działało w Rzeszowie w latach 1780–1950, I–III); – Materiały i informacje ustne wnuczek S-a: Ireny Pałaszewskiej z Tenczynka i Jadwigi Uznańskiej oraz Andrzeja Sabudy z W.
Stanisław Zwolski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Goetz-Okocimski

1864-07-18 - 1931-04-24
przemysłowiec
 

Edward Karol Strasburger

1882-02-23 - 1923-12-08
ekonomista
 

Maria Irena Stencel

1900-01-11 - 1985-04-06
pielęgniarka
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.