Schwartz (Szwarc) Izydor (1734–1794), benedyktyn, przeor płocki, historyk zakonu. Ur. 14 VIII.
Ok. r. 1754 wstąpił S. do benedyktynów w Płocku, gdzie złożył profesję mniszą 15 VI 1755 i studiował nauki filozoficzne w zakonnym studium Polskiej Kongregacji Benedyktyńskiej. Studia zakonne w zakresie teologii kontynuował w opactwie świętokrzyskim na Łysej Górze. Jeszcze przed ich ukończeniem otrzymał 10 VI 1759 święcenia kapłańskie. W l. 1762–7 pracował w prepozyturze opactwa płockiego w Wyśmierzycach koło Radomia, a w r. 1768 w prepozyturze Przybyszewo. Jako przedstawiciel opata płockiego Walentego Michała Żółtowskiego wziął udział w obradach kapituły generalnej Polskiej Kongregacji Benedyktyńskiej w r. 1771 w Sieciechowie. Został wówczas wybrany na sekretarza i kanclerza zarządu kongregacji na okres 1771–4. Na następnej kapitule generalnej kongregacji, obradującej w r. 1774 w Tyńcu, został ponownie obrany sekretarzem i kanclerzem władz kongregacji na dalsze trzechlecie. Jednocześnie w l. 1774–7 pełnił obowiązki przeora tynieckiego przy opacie tynieckim Florianie Amandzie Janowskim. Opierając się na materiałach kapituły generalnej kongregacji z r. 1774, zredagował i wydał t.r. katalog członków Polskiej Kongregacji Benedyktyńskiej (Congregatio Benedictino-Polona…, b.m.w.), w którym umieścił najważniejsze daty biograficzne mnichów kongregacji, pełnione przez nich urzędy, wykaz władz generalnych kongregacji za l. 1710–74 oraz spis mnichów zmarłych w l. 1769–74. Opublikował w nim ponadto swoje Strena pro studentibus religiosis, Memoriale unum, pro omnibus oraz Carmen rhythmicum de miseriis… .
W r. 1777 S. powrócił do swego rodzimego opactwa w Płocku. Opat płocki Norbert Hieronim Komoński powierzył mu wówczas urząd przeora, który S. sprawował do r. 1783. Jako przeor płocki poświęcił w r. 1779 przebudowany (lub wzniesiony na nowo) kościół p. wezw. św. Jana Chrzciciela w Łętowie. W r. 1780 kapituła generalna polskiej kongregacji, zgromadzona w Lubiniu, zleciła mu obowiązki profesora teologii moralnej i historii Kościoła w zakonnym studium teologicznym. Spełniał je do r. 1784. Na mocy układu podpisanego 20 VI 1781 w Warszawie między bpem płockim Michałem Poniatowskim a opatem Komońskim i S-em jako przeorem, benedyktyni płoccy przejęli pojezuicki klasztor i kościół w Pułtusku, gdzie aż do kasaty konwentu w r. 1864 przez rząd rosyjski prowadzili kolegium. W l. 1782–8 uczestniczył S. w komisji (wraz z sufraganem lubelskim J. K. Lenczowskim, kanonikiem krakowskim S. Sierakowskim i proboszczem płockim K. Wolickim) sporządzającej inwentarz opactwa sieciechowskiego. Ok. r. 1786 nadano mu doktorat prawa kanonicznego. W l. 1786–9 ponownie był przeorem w konwencie płocko-pułtuskim, a w następnym trzechleciu był mistrzem nowicjatu. Pod koniec życia uczył w szkołach pułtuskich i pełnił obowiązki diecezjalnego egzaminatora oraz cenzora książek. Zmarł w Pułtusku 22 I 1794.
Estreicher; Słown. Pol. Teologów Katol., IV; Katalog Zabytków Sztuki w Pol., X z. 15 s. 53; – Dzieje teologii katol., II cz. 2; Kanior M., Końcowe dzieje Polskiej Kongregacji Benedyktyńskiej Św. Krzyża (1172–1864), „Analecta Cracoviensia” T. 14: 1982 s. 571; tenże, Organizacja prawno-administracyjna polskich opactw benedyktyńskich w XVIII wieku, „Studia Hist.” R. 26: 1983 s. 209; tenże, Życie polskich benedyktynów w XVIII wieku, „Analecta Cracoviensia” T. 13: 1981 s. 448; Nowowiejski A.J., Płock, Wyd. 2, Płock 1930 s. 545; Sczaniecki P., Benedyktyni polscy, Tyniec 1989 s. 302, 316; Żebrowski T., Zarys dziejów diecezji płockiej, Płock 1976 s. 80; – Cathalogus monasteriorum, praelatorum et monachorum Congregationis Benedictino Polonae Sanctae Crucis, W. 1787, 1789, P. 1789, 1792; Chyliński B., Congregatio Benedictino Polona […] sub titulo Sanctae Crucis […] 1768 […] praesentata, Cracoviae 1768; Monasteria exemptae Congregationis Benedictino-Polonae, sub titulo Sanctae Crucis […] demonstrata […] 1780, L. 1780; toż […] 1783 praesentata, P. 1783; toż, Vilnae 1792; Nomina vivorum et defunctorum […] congregationis per Regnum Poloniae et magnum Ducatum Lithuaniae O.S.P. Benedicti… [b.m.w.], 1759, 1762; toż, L. 1765; Regimen generale Congregationis Benedictinae 1797 […] celebratum… [b.m.w.], 1797; Series abbatum, praelatorum et monachorum Congregationis Benedictino Polonae […] 1777 […] praesentata, Calissii 1777; toż, Lesnae 1780; – Arch. Diec. w Płocku: Dok. klasztoru Płock-Pułtusk 1781–1851; B. Jag.: rkp. 5282 t. V passim; Ośrodek Badawczy Papieskiego Instytutu Studiów Kościelnych w W.: Mikrofilm 3.C.6.27.1, zawierający akta nuncjatury warszawskiej z l. 1603–1790 z Arch. Secretum Vaticanum.
Marian Kanior