Śliwski Jakub h. Jasieńczyk (zm. 1638), archidiakon przemyski, pisarz.
Pochodził z Huty Szklanej zwanej Ząbkowa w diec. krakowskiej. Był synem Wojciecha. Miał co najmniej jednego brata, Szymona.
Dn. 21 II 1594 wpisał się Ś. na Uniw. Krak., wnosząc 4 gr opłaty immatrykulacyjnej. W Krakowie przyjął święcenia subdiakonatu (21 XII 1596), diakonatu (1 III 1597) i prezbiteratu (22 III t.r.). W l.n. został kapelanem książąt Aleksandra i Anny Ostrogskich; z ich prezenty otrzymał 26 VI 1603 parafię w Laszkach pod Jarosławiem, z której zrezygnował 10 XII 1604, po objęciu 28 IV t.r. parafii Grodzisko koło Przeworska z prezenty owdowiałej Anny. Zapewne dzięki jej pomocy finansowej wyjechał do Włoch, gdzie poznał m.in. późniejszego bp. przemyskiego Achacego Grochowskiego; 13 V 1608 wpisał się do metryki nacji polskiej uniw. w Padwie (wpłacając jeden talar), a 31 III 1610 zapisał się na uniw. w Perugii. W czasie pobytu we Włoszech uzyskał doktorat obojga praw.
Po powrocie do Rzpltej Ś. popadł w konflikt z jezuitą Wojciechem Pilichowskim, który oskarżył go przed sądem biskupim o zniesławienie; oskarżyciel nie stawił się jednak 7 VII 1612 na rozprawie. Z okazji jedenastej rocznicy śmierci Ostrogskiego Ś. wygłosił 12 XII 1614 w kościele paraf. w Jarosławiu kazanie, wydane pt. Chleb duchowny [...] na anniwersarzu Jaśnie Oświeconego Aleksandra Książęcia Ostrogskiego... (Kr. 1615). Na polecenie Ostrogskiej wyjechał w r. 1615 do Rzymu «w potrzebach swych i klasztoru panieńskiego od niej nowo fundowanego» w Jarosławiu. Do papieża Pawła V zawiózł również listy kuzynki księżnej, ksieni benedyktynek chełmińskich Magdaleny Mortęskiej, oraz biskupów: chełmińskiego Jana Kuczborskiego, poznańskiego Andrzeja Opalińskiego i przemyskiego Stanisława Siecińskiego, popierających reformę benedyktynek kongregacji chełmińskiej; od zakonnic dostał 375 fl. na koszty podróży oraz atłasowy ornat «haftowany złotem i srebrem drutowanym i blaszką» wartości 130 fl. W Sienie otrzymał od dominikanów rękopis z kopią listu legata papieskiego G. Piso z r. 1514 z pochwałą hetmana w. lit. Konstantego Ostrogskiego, dziada Aleksandra, z powodu jego zwycięstwa w bitwie pod Orszą. Po powrocie do kraju wydał przekład włoskiej pracy S. Amatusa „Posłowie japońscy do Pawła V...” (Kr. 1616) oraz „Grus spiritualis seu vigilantia Pastoris...” (Cracoviae 1617), zawierający listy papieża Pawła V, Jana Szczęsnego Herburta i Siecińskiego w sprawie unii Kościoła prawosławnego z Rzymem.
Ś. pozostał blisko związany z Ostrogską, która przed 12 IV 1617 prezentowała go na kantorię przy kolegiacie w Tarnowie; na pogrzebie jej syna wygłosił 7 VI r.n. w Jarosławiu kazanie Na Jaśnie Oświeconego Adama Constantego książęcia Ostrogskiego [...] żałosny pogrzeb kazanie... (Kr. 1618), a 15 V 1619 świadczył na dokumencie jej drugiego syna, Janusza Pawła, ustanawiającym w kolegiacie jarosławskiej kolegium mansjonarzy przy kaplicy św. św. Anny i Stanisława. Uczniowi kolegium jezuickiego w Jarosławiu poświęcił 25 XI t.r. kazanie Kubek wody na zacnie urodzonego młodzieniaszka, Pana Jakuba Wierzbickiego pogrzeb zgotowany... (Kr. 1619). Był świadkiem umowy, zawartej 22 VII 1621 przez ksienię benedyktynek jarosławskich Annę Kostczankę z seniorem wikarych kolegiaty jarosławskiej ks. Adamem w sprawie mesznego od poddanych klasztoru ze wsi Morawsko. Na początku l. dwudziestych uczestniczył w sądach bp. przemyskiego Jana Wężyka. W r. 1622 wydał w Jarosławiu Scutum clericorum Christo in sacerdotio per Regnum Poloniae militantium... (wersja polska pt. Ochrona duchowna plebanów od poborów w niezwyciężonym Królestwie Polskim..., Jarosław 1623), w której protestował przeciw obciążaniu plebanów świadczeniami na rzecz państwa. Opublikował również niektóre swe kazania, m.in. wygłoszone 24 III 1623 w Grodzisku Rocznica sielska za duszę Alexandra książęcia Jego Mści Ostrogskiego..., b.m.r.w.) oraz dedykowane Annie Lubomirskiej, córce Ostrogskich, wygłoszone w r. 1625 w kościele Bożogrobców w Przeworsku (Chwalebny grób Pański hierozolimski abo kawalleria duchowna tegoż zakonu..., Kr. 1626).
W r. 1626 otrzymał Ś. prezentę Ostrogskiej na archidiakonię przemyską. Po uzyskaniu zgody bp. Grochowskiego stawił się 26 VII t.r. na posiedzeniu kapituły, prosząc o przyjęcie na prałaturę; instalował się na niej 31 VII, w obecności swego bratanka Macieja, prepozyta klasztoru bożogrobców w Przeworsku. Na sesji generalnej kapituły 24 VI 1627 zobowiązał się na prośbę kanoników podjąć na dworze królewskim starania o odzyskanie dziesięciny z królewskiej wsi Wola, graniczącej ze wsią Trzciniec. Z powodu starań o sprawy archidiakonatu nieregularnie uczestniczył w sesjach kapituły, w związku z czym kanonicy odmawiali mu udziału w refekcjach; nieporozumienie załagodzono przed 4 IX t.r.. Jako pełnomocnik bp. przemyskiego Adama Nowodworskiego i delegat kapituły (która przydzieliła mu 100 złp. na koszty wyjazdu) Ś. uczestniczył w synodzie prowincjonalnym w Piotrkowie 22—26 V 1628. Jesienią t.r. towarzyszył Nowodworskiemu podczas wizytacji biskupstwa; mimo nieobecności na posiedzeniach kapituły, kanonicy ustąpili wówczas wobec jego «częstych a usilnych próśb» i na październikowej sesji partykularnej przyznali mu jednorazowo prawo do udziału w dochodach. W r. 1629 wystąpił Ś. przeciw jezuitom przemyskim, oskarżając ich o zajęcie należącego do archidiakona placu z ogrodem i wybudowanie na nim domu; sprawy tej nie rozstrzygnięto do śmierci Ś-ego.
Na posiedzeniu kapituły, 30 VIII 1632, ustanowił Ś. swym pełnomocnikiem wikarego katedry przemyskiej Andrzeja Łabuszkę. Wyznaczony 22 IX t.r. z prepozytem leżajskim Feliksem Skarzyszewskim przez bp. przemyskiego Henryka Firleja do komisji dla zbadania «prawdziwości cudów i łask» doznawanych przy obrazie Matki Boskiej w kościele Bernardynów w Leżajsku, Ś. po trzykrotnym przesłuchaniu świadków wydał 8 XI 1634 w Grodzisku wspólnie ze Skarzyszewskim i kanonikiem przemyskim Tomaszem Słuszkowskim dekret potwierdzający autentyczność cudów. Ś. był obecny na synodzie diecezjalnym w Przemyślu 26 X 1634, na którym został wyznaczony na konserwatora praw i przywilejów klasztorów diec. przemyskiej. Z bp. przemyskim Andrzejem Szołdrskim, dziekanem Jerzym Grochowskim i kanonikiem Magnusem Nijowskim uczestniczył 6 XI 1635 w Jarosławiu w tymczasowym pogrzebie Ostrogskiej. Wziął udział w posiedzeniu kapit. przemyskiej 19 V 1636, na którym jednogłośnie wybrano na biskupstwo prezentowanego przez króla kandydata, podkanclerzego kor. Piotra Gembickiego. Na synodzie diecezjalnym w Przemyślu, 26 VIII t.r., został Ś. mianowany sędzią do spraw powierzonych przez Stolicę Apostolską oraz egzaminatorem dla ubiegających się o probostwa, a także ponownie konserwatorem praw i przywilejów klasztorów. Wspólnie z Wojciechem Mallerim został wyznaczony w r. 1638 przez kapitułę na delegata przy bp. Gembickim w czasie jego nieobecności w diecezji. Dn. 20 XI t.r. sporządził testament, czyniąc głównym spadkobiercą bratanka, Macieja; jako miejsce swego pochówku wskazał klasztor Bożogrobców w Przeworsku, a na jednego z egzekutorów testamentu wyznaczył Gembickiego. Ś. zmarł przed 29 XI 1638.
Enc. katol., XIX; Enc. kośc.; Enc. Org.; Estreicher; Niesiecki; Słown. Pol. Teologów Katol.; — Chachaj M., Związki kulturalne Sieny i Polski do końca XVIII wieku, L. 1998; Federkiewicz J., Kapituła przemyska obrządku łacińskiego., „Kron. Diec. Przemyskiej” R. 11: 1911 nr 1 s. 57, 59, R. 13: 1913 nr 4 s. 122; Makara J., Dzieje parafii jarosławskiej od początku do r. 1772, Jarosław 1936 s. 129, 137, 172, 262; Paluch P., Cudowne miejsce leżajskie. Kult pątniczy XVI—XVIII wieku w świetle ksiąg cudów, Kr. 2011 s. 49—50; Sarna W., Biskupi przemyscy obrządku łacińskiego, Przemyśl 1910 II 286, 297, 302—3, 305; Śliwa T., Ksiądz Jakub Śliwski, archidiakon przemyskiej diecezji łacińskiej, pisarz, w: W mocy Ducha Świętego. Księga pamiątkowa dla Jego Ekscelencji Księdza Biskupa Edwarda Białogłowskiego z okazji XXV rocznicy święceń biskupich, Red. P. Mierzwa, M. Nabożny, Rzeszów 2013 s. 382—93; Wyczawski H. E., Biskup Piotr Gembicki 1585—1657, Kr. 1957; — Album stud. Univ. Crac., III 191; Arch. nacji pol. w Uniw. Padewskim; Kronika benedyktynek chełmińskich, Wyd. W. Szołdrski, „Mies. Diec. Chełmińskiej” R. 81: 1938 s. 232, 241; Księgi egzaminów do święceń w diecezji krakowskiej z lat 1573—1614, Oprac. Z. Pietrzyk, Kr. 1991 nr 2034; Sawicki J., Concilia Poloniae, Wr. 1955 VIII 92, 94—5, 207, 216, 235—6.
Teresa Chynczewska-Hennel