Lukini (Luchini) Jan Antoni (1675–1750), prawnik, profesor i rektor Akad. Krak. Syn Antoniego (zm. 1688), zamożnego kupca, który przyjął prawo miejskie w r. 1654 (został obrany rajcą krakowskim w r. 1672), i Katarzyny Wosińskiej; pochodził ze znanej rodziny mieszczańskiej przybyłej z Lukki, spokrewnionej m. in. z Pipanami, Bełzami i Pestalozzimi. Z dwóch jego braci Józef był kanonikiem kolegiaty Wszystkich Świętych, Wawrzyniec łowczym bracławskim. Ukończywszy zapewne jedną z miejscowych szkół parafialnych, ok. r. 1690 wpisał się do metryki Uniw. Krak., gdzie wprawdzie szybko uporał się z egzaminami na stopień bakałarza (1693) i magistra (1694), ale dopiero w r. 1707 został inkorporowany do Kolegium Mniejszego na podstawie ogłoszonej w t. r. tezy Questio physica de principiis rerum naturalium. Stosunkowo długą, jak na ówczesne stosunki uniwersyteckie, docenturę (1694–1707) łączył bowiem od r. 1700, kiedy przyjął święcenia kapłańskie, z obowiązkami notariusza w kancelarii bpa A. Denhoffa, a po jego śmierci bpa K. Łubieńskiego, który powierzał mu załatwianie ważnych spraw kościelnych. W r. 1712 został wysłany przez konwokację uniwersytecką do kolonii akademickiej (Kolegium Lubrańskiego) w Poznaniu; również i tutaj znalazł zatrudnienie w konsystorzu bpa M. B. Tarły, który zamierzał go nawet zatrzymać przy katedrze poznańskiej. Ostatecznie z początkiem 1714 r. powrócił do Krakowa, gdzie podjął przerwane studia prawnicze, które w r. 1716 otworzyły mu drogę do Kolegium Jurystów. Po dalszych 6 latach, w czasie których m. in. pełnił obowiązki seniora Bursy Śmieszkowica, promował się na doktora praw (17 III 1721), wybierając jako temat dysertacji doktorskiej zagadnienie ustawodawstwa uniwersyteckiego (Questio de privilegiis scholarum), omówione ponownie kilka lat później w rozprawie F. A. Ćwierzowicza (1764).
Początkowo zajmował L. jedną z katedr prawa kanonicznego, związaną z senioratem Bursy Jurystów (regulae iuris), później, zapewne jako «proffessor doctorianus», wykładał głównie kazuistykę, w zakresie której uchodził za wybitnego specjalistę. Zainteresowania te łączyły się niewątpliwie z jego długoletnią (od ok. r. 1737) działalnością praktyczną w konsystorzu krakowskim w charakterze egzaminatora synodalnego, asesora i sędziego przy sufraganie M. Szembeku oraz z obowiązkami delegata, m. in. w stosunkach z nuncjaturą papieską. Protekcji dostojników kościelnych (zaliczał się do nich również nuncjusz Spada) zawdzięczał niewątpliwie kanonię kolegiaty w Wiślicy, probostwo w Sławkowie, prepozyturę Wszystkich Świętych oraz kanonię w kapitule krakowskiej, do której wszedł w r. 1725, wkrótce po pierwszym wyborze na rektora Akademii (w półr. letn. 1724). O popularności, jaką musiał się cieszyć w Uniwersytecie, świadczy najwyższa w dziejach uczelni liczba 17 kadencji rektorskich (1724–47), choć szczególnej gorliwości na tym stanowisku nie rozwinął, jeśli nie liczyć energicznej postawy, jaką zajął w l. 1739–42 w konflikcie ze starszyzną Wydziału Teologicznego, której nadmierne wpływy na życie uniwersyteckie starał się ograniczyć, m. in. przy poparciu bpa A. Lipskiego. W r. 1737 po 40 latach pracy dydaktycznej został zwolniony od obowiązków wykładania, poświęcając się odtąd wyłącznie działalności administracyjnej na urzędzie rektorskim i zajęciom w kurii biskupiej. W dorobku pisarskim zostawił kilka panegiryków promocyjnych i pogrzebowych ku czci swoich uniwersyteckich kolegów (S. Kropskiego, R. Arteńskiego, J. Wiśniowskiego, W. Opackiego i J. W. Wojewódzkiego) oraz trzy tezy, znaczące ślady jego uniwersyteckiej kariery. Przed śmiercią zapisał legat 11 000 złp. na Bursę Ubogich. Zmarł w Krakowie 7 IV 1750.
Epitafium z czarnego marmuru w kościele Mariackim w Krakowie (reprod. w: Cerchowie M. i S., Pomniki Krakowa Wyd. F. Kopera, Kr.–W. 1904 III 303); – Estreicher; Enc. Org.; Łętowski, Katalog bpów krak., III; – Bieniarzówna J., Mieszczaństwo krakowskie XVII w., Kr. 1969 (informacje o ojcu Ł-ego Antonim); Hajdukiewicz L., Biblioteka Jagiellońska w l. 1655–1775, w: Historia Biblioteki Jagiellońskiej, Kr. 1966 I 346, 369, 392, 396; Nowacki J., Dzieje archidiecezji poznańskiej, P. 1964 II 699; Rostworowski E., Czasy saskie, w: Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego w l. 1364–1764, Kr. 1964 I 358 i passim; Ruta Z., Nauczyciele kolonii akademickiej Uniwersytetu Krakowskiego w XVIII w., „Roczn. Nauk.-Dydakt. Wyższej Szkoły Pedagog. w Kr.” (Kr.) 1968 s. 128; – Album stud. Univ. Crac., V; Statuta nec non liber promotionum, s. 361, 363, 408; Świradowski J. J. K., Decretum juridici honoris, virtuti…, Kr. 1921; Żołędziowski A., Parasceve, Kr. 1750; – Arch. UJ : rkp. nr 1 s. 14 i passim, nr 21, 22, 35 s. 277, nr 90, 133, 305.
Leszek Hajdukiewicz