Cerasinus (Kyrstein) Jan (1507–1561), prawnik i wójt sądu wyższego prawa magdeburskiego na zamku krakowskim. Urodził się we Lwówku (Löwenberg v. Lemberg) w ks. Jaworskim na Śląsku z ojca Kaspra Kyrsteina. Studiował w Krakowie od r. 1520 (wpis. jako Joannes Casparis de Jaur). Sam w testamencie z r. 1558 mówi, że przed 38 laty zmienili mu nazwisko nauczyciele i współuczniowie z Kyrstein na Cerasinus. W l. 1528–33 pojawia się jako zastępca pisarza (vicenotarius) w Krakowie, od r. 1544–60 jako wójt sądu wyższego na zamku krakowskim. Przed r. 1544 żeni się z Anną Fogelwederówną, córką Andrzeja, z którą ma 3 synów: Nestora, Jana i Samuela. Przez to małżeństwo wchodzi w powinowactwo także z Walerianem Pernusem i Anzelmem Ephorinem jako mężami sióstr żony, Agnieszki i Zofii. Cieszył się łaską Zygmunta Augusta i Jana Tarnowskiego, żył w przyjaźni z Piotrem Roysiusem, Augustynem Rotundem, Bartłomiejem Groickim i wysłannikiem Ferdynanda I, Janem Langiem, Ślązakiem, który wystosował do niego 2 wiersze: żartobliwy w wyd. Enchiridion z r. 1586 i poważny »De vita beata Christianorum ad Joannem Cerasinum praetorem Cracoviensem w D. Gregorii Nazianzeni Graeca quaedam et sancta carmina« (Basileae 1561), a zapewne dopomógł także do nobilitacji przez Ferdynanda I aktem z 16 V 1550 w Wiedniu. Wynikałoby z niej, że C. oddawał pewne usługi Habsburgom; w aktach wszakże miejskich ma tytuł szlachecki tylko raz 1560 r. Łączą go też długie stosunki z Bonerami, z których Seweryn udzielił mu stałego pełnomocnictwa już 1533 r., Stanisław zaś 1560 r. Nadto znamy go jako pełnomocnika kilku mieszczan (Fugherów, Schlichtingów i i.), także do spraw we Wrocławiu. W testamencie z 2 XI 1558 poleca synom wrócić do nazwiska dziadka: Kyrstein. Zmarł 8 VI 1561 w Krakowie, żona zaś wystawiła mu pomnik marmurowy z popiersiem (dzieło prawdopodobnie Jana Michałowicza z Urzędowa) na murze kościoła N. P. Marii po lewej stronie wielkich drzwi. C. jest autorem dzieła: Enchiridion aliquot locorum communium Juris Magdeburgensis, …obiter explicatorum (Kr. 1556, 1586, 1607, 1611, 1616 – razem z B. Groickiego »Porządkiem sądów«), 1619, 1629, 1630 (Przemyśl 1760). Krótki ten podręcznik, mający zastąpić brak wykładów prawa magdeburskiego na uniwersytecie, powstał podczas przymusowego wypoczynku skutkiem srożącej się zarazy. Czacki cytuje z uznaniem inne jego niezachowane dzieło: O prawie i fołdrowaniu, zapewne w przekładzie polskim z w. XVI. Synowie C-a studiują na uniwersytetach nowowierczych: Jan w Lipsku 1563, Samuel w Witenberdze 1573. Jan, sekretarz królewski, uzyskał szlachectwo od Stefana Batorego w r. 1578.
Archiwum miejskie w Krakowie, rkp. 756, 137, 138, 192; 757, 216, 315–6, 420–1, 495–6; 758, 190–1, 598–600; 759, 391–2, 655–6; 760, 379–80, 768–9; 772,443–8 (testament, oraz B. PAU rkp. 428, 51; wyjątek w Grabowskiego A., Skarbniczka naszej archeol., Lipsk 1854, 190; Arch. Państw. w Krakowie, Rel. Castr. Crac. 129 1031–41 (nobilitacja); Cercha St. i Kopera Fel., Pomniki Krakowa, Kr. 1904, II 219 i reprod.; Ptaśnik Jan, Monumenta Poloniae typogr., Lw. 1922, I 124; Bentkowski Fel., Hist. lit. pol., II 265; Siarczyński Fr., Obraz wieku panow. Zygmunta III, Lw. 1828, I 60; Czacki T., O litewskich i polskich prawach, W. 1800–1, I 261, II 6, 15, 48, 71, 83, 116, 127, 229; S(obieszczański) w Enc. Org.; F. J. w W. Enc. Il.; Estreicher St., Kultura prawnicza w Polsce XVI w., Kultura staropolska, Kr. 1932, 61; Danielewicz Ign., Rzut oka na prawodawstwo litewskie, »Pamiętnik Naukowy«, Kr. 1837, I 258.
Wincenty Ogrodziński