Hajko Jan h. Ogończyk (ok. 1510 – ok. 1580), kasztelan brzesko-litewski. Był synem Mikołaja Federowicza. Źródła wymieniają go po raz pierwszy w r. 1528 wśród obywateli ziemi brzesko-litewskiej. Od młodości przebywał na dworze Radziwiłłów. Jako sługa hetmana Jerzego Radziwiłła występował H. w sporze granicznym swego pana z królową Boną (1532–3) i dopuścił się jakichś gwałtów na urzędnikach królowej, za co miał być postawiony przed sądem. W r. 1536 udał się z pismem Jerzego Radziwiłła do Moskwy do kniazia Iwana Oboleńskiego. Z czasem (być może po śmierci Radziwiłła) dostał się H. na dwór królewski. W r. 1546 występował jako dworzanin królewski, a w r. 1554 jako pisarz litewski. W r. 1555 został H. koniuszym grodzieńskim, w 1565 marszałkiem hospodarskim, wreszcie w 1566 pierwszym kasztelanem brzesko-litewskim. Trzymał w dzierżawie kilka starostw: oszmiańskie, ucjańskie, krasnosielskie i trabskie. Działalność polityczną rozpoczął H. w r. 1552, gdy został wysłany od sejmu litewskiego z pismem do bojarów moskiewskich. W r. 1556 brał udział w Wilnie w rozmowach z posłami cara wysłanymi do Zygmunta Augusta. W l. 1558–9 był członkiem poselstwa wysłanego pod przewodnictwem Wasyla Tyszkiewicza do Moskwy z propozycjami pokojowymi. Stronnik Zygmunta Augusta i zwolennik unii z Polską, wchodził w r. 1565 w skład poselstwa litewskiego, które pod przewodnictwem O. Wołłowicza przybyło na sejm do Piotrkowa, w celu omówienia sprawy wspólnego sejmu polsko-litewskiego oraz udzielenia pomocy wojennej Litwie przez Koronę. W r. 1566 posłował od sejmu litewskiego w Brześciu do sejmu koronnego w Lublinie. W r. 1569 podpisał akt unii lubelskiej. H. był ożeniony z Rozalią Życzyłówną. Miał jednego syna, Adama, którego starał się umieścić w r. 1568 na dworze Stanisława Hozjusza. H. ostatni raz wymieniony jest w źródłach w r. 1577.
Boniecki; tenże, Poczet rodów w W. Ks. Lit. w XV i XVI w., W. 1887; Wolff, Senatorowie W. Ks. Lit.; – Halecki O., Dzieje Unii Jagiellońskiej, Kr. 1920 II; Pociecha W., Królowa Bona, P. 1958 III; – Akta Unii; Akty izdavaemye Vilenskoju Archeografičeskoju Kommissieju, Vilna 1870 II–III; Arch. Sanguszków, III, VI, VII; Sbornik Russ. Ist. Obšč., LIX; – B. Czart.: rkp. 1609 s. 1109–12.
Jan Małecki