Madejczyk Jan (1880–1966), działacz ruchu ludowego, poseł na sejm RP. Ur. 26 XI we wsi Wróblowa w pow. jasielskim, był synem średniorolnego chłopa Józefa i Katarzyny z Szotów. Uczęszczał do szkoły tylko przez 2 lata i 3 miesiące; dużą wiedzę zdobył drogą samokształcenia. Bardzo wcześnie zetknął się z ruchem ludowym, ale początkowo nie był jego aktywnym działaczem. W r. 1900 został sekretarzem gminy, potem odbywał służbę w wojsku austriackim. Po powrocie z końcem 1904 r. na wieś pracował na roli. W r. 1907 został członkiem Rady Powiatowej w Jaśle (był nim do r. 1939) i doprowadził do wybudowania szkoły we własnej wiosce w r. 1910. Działał w różnych organizacjach spółdzielczych: był współzałożycielem (1908) Kasy Stefczyka w Brzyskach i przewodniczącym jej rady nadzorczej, członkiem rady nadzorczej dwu spółdzielni w Jaśle i spółdzielni w Kołaczycach (prezes) oraz Tow. Zaliczkowego w Jaśle. Pracował także jako instruktor kółek rolniczych (1909–13). W czasie rozłamu w ruchu ludowym opowiedział się po stronie Polskiego Stronnictwa Ludowego (PSL)-Piast. W latach pierwszej wojny światowej 1914–8 pełnił funkcje sekretarza gminy w siedmiu okolicznych wioskach. W r. 1918 wszedł jako przedstawiciel PSL-Piast do Powiatowej Rady Przybocznej przy Komisarzu Likwidacyjnym w Jaśle.
Najbardziej aktywna działalność polityczna M-a przypada na okres międzywojenny. M. był trzykrotnie wybierany posłem na sejm w kadencjach: 1922–7, 1928–30 i 1930–5, za każdym razem z listy PSL-Piast i z okręgu Jasło–Mielec–Tarnobrzeg. W sejmie 1922–7 był zastępcą przewodniczącego komisji petycyjnej. Przemawiał kilkakrotnie w sprawie preliminarza budżetowego Min. Rolnictwa i pomocy dla ludności z powodu klęsk elementarnych. W sejmie 1928–30 działalność M-a znacznie się zwiększyła. Dn. 6 XII 1929 był on generalnym mówcą ludowym uzasadniającym wniosek o votum nieufności dla rządu Kazimierza Świtalskiego. Antysanacyjna działalność M-a doprowadziła do aresztowania go w r. 1930 i osadzenia na 2 tygodnie w więzieniu w Jaśle pod zarzutem zdrady stanu. Na dzień wyborów wypuszczono go jednak z więzienia. W sejmie 1930–5 r. M. był wiceprezesem klubu poselskiego PSL-Piast, a potem wiceprezesem zjednoczonego ludowego klubu poselskiego. Najwybitniejsze wystąpienie M-a w tej kadencji, to przemówienie z 13 XII 1932 uzasadniające nagłość wniosku Stronnictwa Ludowego (SL) w sprawie krwawej masakry chłopów w Łapanowie, Lubli i Jadowie oraz katowania aresztowanych przez policję. Odważne wystąpienia M-a przyczyniły się do wydania go przez sanacyjną większość sejmową władzom sądowym i skazanie na 2 tygodnie aresztu. W r. 1937 M. obchodził jubileusz trzydziestolecia działalności politycznej; wtedy właśnie wybuchł strajk chłopski, którym M. kierował w pow. jasielskim.
M. zasiadał we władzach PSL-Piast i w l. 1921–4 i 1927–31 wchodził do jego Rady Naczelnej (RN), od r. 1927 należał do Zarządu Głównego, w r. 1930 został wiceprezesem Zarządu. Od r. 1931 był członkiem RN SL, członkiem Zarządu Okręgowego SL na Małopolskę i Śląsk, a w l. 1937–8 jego tymczasowym prezesem; w l. 1934–6 był zastępcą członka Naczelnego Komitetu Wykonawczego (NKW) SL. Pisywał do licznych pism ludowych, najpierw do „Przyjaciela Ludu” do r. 1913, potem do „Piasta” i „Zielonego Sztandaru”. Należał w r. 1939 do rady nadzorczej Spółdzielni Wydawniczej «Prasa Ludowa». W l. 1919–35 był wójtem we Wróblowej, a od 1937 wójtem w Kołaczycach. W r. 1938 był członkiem delegacji do prezydenta I. Mościckiego do Spały, w której domagał się amnestii dla W. Witosa i zmian w systemie rządzenia. Wizyta ta osiągnęła jedynie uwolnienie niektórych chłopów skazanych za udział w strajku 1937 r. W okresie drugiej wojny światowej M. przebywał przez krótki czas w więzieniu, aresztowany za ukrywającego się syna. Po wyzwoleniu brał czynny udział w życiu politycznym, początkowo w PSL, później w Lewicy PSL jako wiceprezes (1947–9), wreszcie jako członek RN (1949–56) i Naczelnego Komitetu (1956–9) Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL); w l. 1949–56 przewodniczył Głównej Komisji Rewizyjnej. Po drugiej wojnie światowej należał do r. 1948 do Powiatowej Rady Narodowej w Jaśle. Do końca życia interesował się działalnością polityczną, a także sprawami oświaty, spółdzielczości, kółek rolniczych. Przyjaźnił się z wieloma wybitnymi ludowcami: M. Ratajem, W. Kiernikiem, J. Dąbskim, J. Putkiem, W. Solarzem. Był uważany za dobrego mówcę i solidnego pracownika. W ruchu ludowym reprezentował raczej kierunek centrowy, chociaż w walce z sanacją zdobywał się na odważne i radykalne wystąpienia. M. jest autorem cennych wspomnień (rkp. znajduje się w Ossolineum nr 12479). W nieco skróconej wersji wspomnienia te wyszły drukiem w r. 1965. Fragmenty były drukowane w „Piaście” 1948 nr 29 oraz w wydawnictwie „Galicyjskie wspomnienia szkolne” (Kr. 1955).
M. zmarł 16 II 1966 we Wróblowej, pochowany został w Brzyskach. Był odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi. Ożeniony od r. 1904 (żona z domu Madejczyk), miał 6 dzieci.
Mościcki H., Dzwonkowski W., Parlament Rzeczypospolitej 1919–1927, W. 1928 (fot.); Rzepeccy, Sejm i Senat 1922–7 s. 291 (fot.), 293, 465, 469; Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–33, s. 96 (fot.), 97, 214; – Borkowski J., Postawa polityczna chłopów polskich w latach 1930–1935, W. 1970; Giza S., Ruch ludowy w prasie Polski Ludowej 1944–1967, W. 1970; Szaflik R., Polskie Stronnictwo Ludowe – Piast 1926–1931, W. 1970; Zarys historii polskiego ruchu ludowego, W. 1970 II; – Giza S., Władze stronnictw ludowych (1895–1966), w: Programy stronnictw ludowych, Oprac. S. Lato i W. Stankiewicz, W. 1967 s. 592, 595–600, 629–33, 645, 648, 650–4; Klub parlamentarny PSL-Piast 1926–1931, protokoły posiedzeń, W. 1969; Sprawozdania stenograficzne sejmu kadencji 1922–1927, 1928–1930, 1930–1935; Witos W., Moja tułaczka, W. 1967; tenże, Moje wspomnienia, Paryż 1965 III; – „Dzien. Lud.” 1966 nr 40 s. 2, nr 42 s. 4 (fot.); „Trybuna Ludu” 1966 nr 48; „Wieści” 1964 nr 21 s. 3–4 (Wojdak J., J. M., fot.), 1966 nr 9 s. 9; „Zielony Sztandar” 1966 nr 16 s. 1 (fot.), 2.
Krzysztof Dunin-Wąsowicz